Qay Yuli Sezar. Филипп Фриман
və daxili təhlükə qarşısında olduğu zaman senat tərəfindən təyin edilən, qeyri-məhdud ixtiyar və səlahiyyətə malik olan şəxs
8
Preitor – Qədim Romada mühüm dövlət vəzifəsi
9
Siseron – Qədim Roma natiqi, filosofu, siyasi xadimi, hüquqşünası və siyasət nəzəriyyəçisi (M.ş. 106-43-cü illər)
10
Pontifik – Qədim Romada ali kahinlər şurasının üzvü
11
Senat – Qədim Romada ölkəni idarə edən dövlət şurası
12
Qalliya – müasir dövrdə, başda Fransa olmaqla, Qərbi Avropanın böyük bir hissəsinə verilən tarixi ad
13
Frakiya – Cənub-Şərqi Avropada Bolqarıstan, şimal-şərqi Yunanıstan və Türkiyənin Avropa qitəsindəki torpaqlarını əhatə edən tarixi bölgə
14
Propretor – canişin
15
Əfsanəyə görə, Edip bilmədən atasını öldürmüş və taxta çıxa bilmək üçün anası ilə evlənmişdi.
16
Tribun – Qədim Roma ordusunda legion komandirlərindən biri
17
Kapitoli – Qədim Romanın yerləşdiyi yeddi təpədən biri və həmin təpədəki eyniadlı məbəd
18
Optimat – Qədim Romada Senat aristokratiyasının maraqlarını müdafiə edən ideoloq
19
Trankvill – Qədim Roma salnaməçisi, yazıçı, tarixçi, imperator Adrianın şəxsi katibi
20
Konsul – Qədim Romada seçki yoluyla müəyyənləşən ali magistraturanın üzvü
21
Katon – Qədim Roma siyasi xadimi, aristokratların senatdakı lideri (e.ə. 95–46-cı illər); Qədim Roma yazıçısı və siyasətçisi olmuş ulu babası ilə eyni adı daşıyırdı. Sezarın ən qatı düşmənlərindən biri kimi tarixə düşüb.
22
Trib – Qədim Romada ərazi seçki dairəsi
23
Xalq tribunu – Qədim Romada plebeylərdən seçilən vəzifəli şəxslər. Xalq tribunları plebeylərin hüquqlarını qoruyur və onların xeyrinə qanunlar icra edirdilər. Magistrat və senatın qərarlarını ləğv etmək hüququna malik olan tribunların şəxsiyyəti toxunulmaz sayılırdı.
24
Numidiyalı – indiki Tunis və Əlcəzair ərazisində yaşamış qədim tayfa
25
Pater patriae – latın dilindən tərcümədə «xalqın atası» mənasına gələn, Qədim Romada respublika və ya imperiya qarşısında böyük xidmətləri olmuş şəxslərə verilən ad
26
Luzitanlar – Pireney yarımadasının cənub-qərb hissəsində (indiki Portuqaliyanın böyük hissəsi) məskunlaşmış iber tayfası
27
Düym – ingilis ölçü sistemində uzunluq vahidi; 1 düym 2,54 santimetrə bərabərdir.
28
Fut – ingilis ölçü sistemində uzunluq vahidi; 1 fut 30,48 santimetrə bərabərdir.
29
Triumf – Qədim Romada qalib sərkərdənin qoşunu ilə birgə paytaxta təntənəli surətdə daxil olması
30
Toqa – Qədim Romada vətəndaşların üst geyimi, qolsuz uzun plaş
31
Triumvirat – Qədim Romada xüsusi məqsədlərlə seçilmiş və ya təyin edilmiş üç şəxsdən ibarət kollegiya və onların arasında bağlanan üçtərəfli saziş
32
Populyarlar – e.ə. II əsrin sonu – I əsrdə Romada ideya-siyasi cərəyan, plebeylərin mənafeyinin müdafiəçiləri
33
Obstruksionistlər – qanunverici orqanda azlıqda olub çoxluğa qarşı çıxanlar
34
Liktorlar – Qədim Romada aşağı dövlət vəzifələrindən biri
35
Parfiyalılar – e.ə. I minillikdə və eramızın ilk əsrlərində Xəzər dənizinin cənub-şərqində, indiki Türkmənistanın cənubunda və İranın Xorasan şəhəri ərazisində yaşamış tayfa
36
Selevkidlər – Makedoniyalı İsgəndərin süqutundan sonra Selevk və onun nəslindən olanların Yunanıstanda qurduğu dövlətin nümayəndələri
37
Yəhudiyə – indiki İsrail dövlətinin ərazisində vaxtilə mövcud olmuş tarixi vilayət
38
Anneksiya – bir dövlətin digər dövlətə və ya xalqa məxsus ərazini zorla özünə birləşdirməsi, işğal etməsi
39
Pizon – plebey nəslindən olan Qədim Roma hərbi lideri və siyasi xadimi
40
Çizalp Qalliyası – Gallia Cisalpina (lat.), qədim romalılar Şimali İtaliyanın bir hissəsini belə adlandırırdılar. Latın dilindən tərcümədə «Alp dağlarının bu tərəfindəki Qalliya» mənasına gəlir. İkinci adı «Yaxın Qalliya» idi.
41
Transalp Qalliyası – Gallia Transalpina (lat.), qədim romalılar