Tekerlemeler. Неизвестный автор
ction>
ÇOCUK OYUNLARI
AMBARA VURDUM BİR TEKME
Kız çocuklarınca en az altı kişi tarafından oynanır. Oyun oynayacak çocuklar halka olup el tutuşurlar. Ortaya bir çocuk çömelir. Oyun şarkılıdır ve sözlerine uygun hareketler yapılarak oynanır.
“AMBARA VURDUM BİR TEKME!” derken sağ ayakla ortadaki çocuk -EBE- hafifçe tekmelenir.
“AMBARIN KAPISI AÇILDI!” denirken, elle kapı açılıyormuş gibi yapılır.
“SÜRMELİ SAÇLAR SAÇILDI!” Uzun saçlılar saçlarını sağa, sola savururlar.
“ÇAMAŞIRI BÖYLE YIKARLAR!” Çamaşır yıkıyormuş gibi yere eğilirler.
“SUYUNU DA BÖYLE SIKARLAR!” Çamaşır sıkıyormuş gibi yapılır.
“ÜTÜYÜ DE BÖYLE BASARLAR!” Ütü yapıyormuş gibi yapılır.
“LİMONU DA BÖYLE KESERLER!” Limon kesiyormuş gibi yapılır.
Şarkı bittikten sonra “ASLAN GELİYOR, KAPLAN GELİYOR, TIP!” denir. Kim kımıldar ya da gülerse ortaya o oturtularak “ebe” yapılır.
UZUN EŞEK
Sadece erkek çocuklardan oluşan en az beş kişi tarafından oynanır. Bir çocuk duvara yaslanır. Üç çocuk da arka arkaya gelerek ellerini dizlerine koyup, başlarını birbirlerinin arkalarına dayayıp, eğik biçimde dururlar. Tek kalan çocuk, üç kişiden birinin üstüne atlayarak biner. Eli ile bir sayı işaret ederek sorar: “Bu kaç?” Duvardaki çocuk hakemlik yapar.
Altındaki çocuk sayıyı bilirse yer değiştirirler.
Oyun böylece sürüp gider.
KUTU KUTU PENSE
Kız ve erkek çocukların birlikte oynadıkları bir oyundur. Çocuklar el ele tutuşarak bir daire oluştururlar. Oyuna katılanların birbirlerinin adlarını bilmeleri gerekir. İçlerinden birisi ad söylemek için “BAŞ” olur. Halka hâlinde dönerlerken şu şarkıyı söylerler:
“KUTU KUTU PENSE, ELMAYI YESE
ARKADAŞIM FATMA ARKASINI DÖNSE!”
Adı söylenen “FATMA” halkada ters olarak döner. Bütün çocuklar arkasını dönünce, gene aynı şarkı bu sefer şu şekilde söylenir:
“KUTU KUTU PENSE, ELMAYI YESE
ARKADAŞIM FATMA, ÖNÜNE DÖNSE!”
Bu şekilde çocuklar eski durumlarını alırlar.
SARI YILAN
Kız ve erkek çocukların birlikte oynadıkları bir oyundur. Bir kız çocuğunun eline sarı renkli bir bez sarılır. Yanında duranlar şu şarkıyı söylerler:
“BİR SARI YILAN KOVALADI BENİ
ON YEDİ YERİMDEN YARALADI BENİ
ÇAĞIRIN BENİM GÜZEL ANNEMİ
ALSIN YILANI, SARSIN KOLUNA!”
Oyunculardan bir kız çocuğu “ANNE” olarak şu cevabı verir:
“ALAMAM KIZIM ALAMAM, YILANI KOLUMA SARAMAM!”
Ve “EBE”nin yanından ayrılır.
“EBE”, aynı şarkıyı söyleyerek bu kez “BABA”sını çağırır. “BABA” da aynı cevabı verir. Ebe, son kez:
“ÇAĞIRIN BENİM SEVGİLİMİ, ALSIN KOLUMDAKİNİ SARSIN KOLUNA!” der.
Bir erkek çocuk gelir:
“ALIRIM YILANI, SARARIM KOLUMA!” diyerek ebenin koluna girer ve alkışlarla oradan uzaklaşırlar.
DEĞİRMENCİ BABA
Kız ve erkek çocukların birlikte oynadıkları bir oyundur. En az altı kişi ile oynanır. Bir kız bir erkek olmak üzere bir daire meydana getirilir.
Dairede sek sek yürünerek şarkı söylenirken “DEĞİRMENCİ” ebe, ortada durur.
Oyunun şarkısı şöyledir:
“YORGUN UYUYOR DEĞİRMENCİ BABA
BİR ÇULA YASLANMIŞ
TİK TAK, TİK TAK DEĞİRMENİM DÖNÜYOR
ÇABUCAK UYUYOR!”
Herkes olduğu yerde uyuma taklidi yapar.
Kim kımıldar ya da gülerse “DEĞİRMENCİ” o olur.
KISKANDIRMA
Kız erkek karışık oynanır. En az altı kişi gerekir.
Kızlar ve erkekler karşılıklı dizilerek şarkı ile birbirlerini kızdırırlar. Kızlar:
“OĞLAN NAFİLE!”
Erkekler:
“KIZLAR MIZIKÇI. ALLI BİRKAÇI VAY VAY!”
Kızlar:
“KÜÇÜK BEYİN CEBİNE MENDİLLE İNEYİM!”
Erkekler:
“KÜÇÜK HANIM, ETEĞİN BURUŞMUŞ; DÜZELT CANIM!”
Böylelikle oyuna devam edilir.
TOP TOP KADİFE
Sadece kızlar tarafından 5-6 kişiyle oynanır. Oyuncular el ele tutuşarak daire oluşturup yürürler, içlerinden biri “BAŞ” olur. Şu şarkıyı söylerler:
“TOP TOP KADİFE
KIZIN ADI HANİFE
OTURMUŞ ÇALI TOPLAR!”
Çalı topluyor gibi yapılır.
“İÇİNDE BÜLBÜL OLSA
O BÜLBÜL BENİM OLSA
İKİ KARDEŞİM OLSA
BİRİ AY, BİRİ YILDIZ
HOP ÇİKOLATA ÇİKOLATA
AKŞAM YEDİM SALATA!”
Şarkı bitince durulur.
“BAŞ” olan kimse:
“KIZ SENİN BABAN KERATA!” diyerek parmağıyla, arkadaşlarını sayar, kimde kalırsa, o oyundan çıkar. Son kalan “BAŞ” olur.
KON KON KELEBEK
Sadece kızlar tarafından oynanır. En az altı kişi gerekir. Oyun oynayanların yarısı yere çömelir. Ayaktakiler, çömelenlerin arkalarında durarak şu şarkıyı söylerler:
“KON KON KELEBEK
YALDIZLI BÖCEK
KON İŞTE SANA
BİR GONCA ÇİÇEK
LA LA LA LA LA
LA LA LA LA LA
YAZ KIŞ GEÇECEK
ÖMRÜM BİTECEK
KON İŞTE SANA BİR GONCA ÇİÇEK!”
Şarkı bitince, ayaktakiler çömelir, çömelenler ayağa kalkar ve bu sefer onlar aynı şarkıyı söylerler.
SAR SAR MAKARA
Oyun kız erkek karışık oynanır. En az beş kişi gerekir. Daire olunur. Yüzler dairenin tam ortasına dönüktür. Şarkıya uygun hareketler yapılır.
“SAR SAR MAKARA!”
Elle makara sarar gibi yapılır.
“ÇÖZ ÇÖZ MAKARA!”
Elle makara çözülür gibi hareketler yapılır.
“ŞÖYLE DE BÖYLE DE ŞAP ŞAP ŞAP!”
Eller birbirine vurulur.
“KOMŞU! ŞAP ŞAP ŞAP!”
Eller dize konarak hafif öne eğilinir.
“ASLAN GELİYOR, KAPLAN GELİYOR!”
“TIP!”
Herkes kımıldamadan durur. Ebe ortaya çıkarak oyuncuları boğazlarından gıdıklar. Gülen, ebe tarafından oyundan çıkartılır. Sona kalana ya bir armağan verilir ya da alkışlanır.