Satyry. Ignacy Krasicki

Satyry

Скачать книгу

tego, w czym nauka próżna i bezbożna.

Na co rozum, dar boży, jeśli bluźni dawcę?

Mijaj, Janie, bezbożnych maksym prawodawcę,

Mijaj mądrość nieprawą. Ta niech tobą rządzi,

Co do cnoty zaprawia, w nauce nie błądzi,

Co prawe obowiązki bezwzględnie określa,

Co zna ludzką ułomność, w zdaniach nie wymyśla,

Co cię łącząc z poczciwym, staropolskim gminem,

Nie każe ci się wstydzić, żeś chrześcijaninem.

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

Przypisy

1

Im wyżej, tym widoczniej — im kto wyżej wyniesiony w społecznej hierarchii, tym baczniejszej poddany jest obserwacji.

2

mniej baczne — pochopne, nierozważne, nierozsądne.

3

Stanisław August był synem kasztelana krakowskiego, Stanisława Poniatowskiego.

4

Gminem nazywa Krasicki, zależnie od okoliczności, zarówno pospólstwo wiejskie i miejskie, jak i ogół szlachty; tu mowa o gminie szlacheckim.

5

rządcze pokolenia — dynastie panujących.

6

szacowny — wielce ceniony, poważany.

7

drogi — tu: wielki, bogaty.

8

aplauz — pochwała, poklask.

9

bartnik w Kruszwicy — legendarny Piast.

10

mości pan — przyjęty powszechnie skrót tytułu grzecznościowego „miłościwy pan”, który przysługiwał każdemu szlachcicowi. Znana powszechnie w XVIII w. anegdota mówi, że Karol Radziwiłł, zwany „Panie Kochanku”, w czasie spotkania ze Stanisławem Augustem nie chciał tytułować go „najjaśniejszym panem”.

11

Lacedemon — Sparta.

12

Tesalczyk — mieszkaniec Tesalii, jednego z państewek starożytnej Grecji.

13

Likurg — półlegendarny twórca spartańskiego ustroju państwowego, który ukształtował się około VII w. p. n. e.

14

archontowie — „urzędnicy najwyżsi Rzeczypospolitej Ateńskiej postanowieni po dobrowolnej za ojczyznę śmierci ostatniego ich króla Kodrusa. [...] Urząd archontów był roczny, nie tylko zaś w Atenach, ale i w innych wielu miastach Grecji i Azji podobni urzędnicy ustanowieni byli”. (I. Krasicki, Zbiór potrzebniejszych wiadomości, Warszawa 1781–1783).

15

dyktator — w starożytnym Rzymie republikańskim nadzwyczajny urzędnik obdarzony pełnią władzy, mianowany na przeciąg 6 miesięcy w razie wielkiego niebezpieczeństwa.

16

Stanisław August w uwagach skierowanych do autora (w liście z 4 III 1779) nie zrozumiał ironii w przytoczonej przez Krasickiego bałamutnej, pseudohistorycznej argumentacji na poparcie tezy o konieczności pochodzenia króla z obcego domu panującego. Pisał on: „Ta asercja [twierdzenie] dwoista nie wiem, jak z historii może być dowiedzioną” (I. Krasicki, Pisma wybrane, Warszawa 1954, t. IV, s. 248).

17

za pana stolnika — Stanisław August był przed elekcją, w latach 1755–1764, stolnikiem litewskim. Po w. 52 w redakcji satyry przesłanej królowi znajdowały się następujące dwa wiersze: „Los się u nas na królów rodowitych sroż

Przypisy

1

Im wyżej, tym widoczniej — im kto wyżej wyniesiony w społecznej hierarchii, tym baczniejszej poddany jest obserwacji.

2

mniej baczne — pochopne, nierozważne, nierozsądne.

3

Stanisław August był synem kasztelana krakowskiego, Stanisława Poniatowskiego.

4

Gminem nazywa Krasicki, zależnie od okoliczności, zarówno pospólstwo wiejskie i miejskie, jak i ogół szlachty; tu mowa o gminie szlacheckim.

5

rządcze pokolenia — dynastie panujących.

6

szacowny — wielce ceniony, poważany.

7

drogi — tu: wielki, bogaty.

8

aplauz — pochwała, poklask.

9

bartnik w Kruszwicy — legendarny Piast.

10

mości pan — przyjęty powszechnie skrót tytułu grzecznościowego „miłościwy pan”, który przysługiwał każdemu szlachcicowi. Znana powszechnie w XVIII w. anegdota mówi, że Karol Radziwiłł, zwany „Panie Kochanku”, w czasie spotkania ze Stanisławem Augustem nie chciał tytułować go „najjaśniejszym panem”.

11

Lacedemon — Sparta.

12

Tesalczyk — mieszkaniec Tesalii, jednego z państewek starożytnej Grecji.

13

Likurg — półlegendarny twórca spartańskiego

Скачать книгу