Дзеці Аліндаркі. Альгерд Бахарэвiч
ў місе з-пад недаедзенага супу. І дзіцёнак, які вызіраў з пакоя і не міргаючы разглядваў госьця, выставіўшы наперад распухлую шчаку. Сказала мне, што ўпала.
“Ты дакладна ня плакала?” – ён схіліўся над ёй і зноў пасьміхнуўся, але ўжо лісьліва. Ён думаў, пабацькоўску. Як законна прызначаны апякун. А вочы забегалі па кватэры, па руках Сіа, па шыі, па тым кавалку яе сьвету, які быў у Сіа за сьпінай: цацкі, ложак, лямпа, кніжкі – якія яна не чытала, але якія я мусіў мець у доме згодна зь іхнымі законамі аб мовах – і вядома, у пакоі панаваў суцэльны бардак.
“Яна не гаворыць”, – сказаў я, спадзеючыся, што гэта падзейнічае і ён нарэшце зваліць.
“А, дык гэта ты і ёсьць?.. – ён выпрастаўся і падаў мне руку, якую я нехаця паціснуў. – Бацька той нямой малой?.. Мне расказвалі. Ня вельмі вас тут любяць, у гэтым пад’езьдзе… І даўно гэта ў яе?”
Я паціснуў плячыма. Што я мог адказаць?
“Ты сабе нават не ўяўляеш, як даўно”.
“А я новы сусед, – ён падцягнуў майткі. – Буду жыць зьверху. Цябе як завуць? А яе?..”
“Сіа. Гэта эгіпэцкае імя”, – дадаў я пасьпешліва.
“А я ведаю. Як для коткі. У мяне такі сфінск жыве. У іх усіх эгіпэцкія імёны”.
Ён так і сказаў: Сфінск. Як Мінск або Пінск.
“Прыйдзеш гуляцца з коцікам?” – ён зноў нахіліўся да яе, быццам яна была сьляпая або глухая. Сіа ўсё так жа глядзела на яго, не міргаючы.
“Хто ж тады ў вас тут роў?” – у ягоны голас вярнулася падазронасьць.
“Ня ведаю, – паціснуў я плячыма. – Хаця здагадваюся. Можа, Шнітке?”
Я падняў з падлогі пусты футарал ад дыска.
“Гэта даволі сумная музыка. Табе, відаць, падалося. Гэта быў Шнітке. Музыка. Фэрштэйн?”
Ён зрабіў выгляд, што паверыў.
“Шнітка дык шнітка. Бывае. Як мая бабка казала…”
І тут ён прамовіў яе – прымаўку. Нашую прымаўку. Цяжка пазнавальная, да немажлівасьці скажоная ягоным грубым, чужым вымаўленьнем – калі б ня мой абсалютны слых, дык нізавошта б не здагадаўся, але гэта была яна.
“Вось так яна, бабка, і казала. Але ўсё гэта даўно вымерла. Час ня той, усё аб’ядноўваецца. Адна краіна, адзін Язык. А што ня хоча яднацца, або ня хоча мець адзін Язык – вымірае. Скажы, Сія? Цябе Сісяй у школе ня дражняць? Разумее ж, па вачох бачу, але сказаць нічога ня можа, як сабака. Нічога, загаворыш і ты. Калі на нас націснуць, мы ўсе загаворым, такая ў нашага народу натура. Ты ў бэйсбол гуляеш? Шкада. Гэта ж наша гульня, спрадвечная. Тая самая лапта! Маглі б згуляць неяк. Ну, ладна, пайду. А ты ня шніткай тут больш, добра?” Ён усьміхнуўся, схапіў Сіа за шчаку і патрэс, памацаў, быццам хацеў праверыць якасьць матэрыялу, зь якога яна зробленая, а потым пругка пабег па сходах наверх. Я зачыніў дзьверы, узяў Сіа за руку і адвёў у яе пакой. Мы селі так, як любілі – яна на канапе, я каля яе ног, вочы ў вочы. Двое зачараваных у краіне цмокаў і замкаў.
“Ён цябе ня надта напалохаў?”
“Не, – сказала Сіа і адвярнулася. – Але чаму ён прыходзіў? Ён падумаў, што я плачу? Я правільна зразумела яго Язык?”
“Так.