Διατροφική Συμβουλευτική. Πως Να Δώσετε Κίνητρο Στους Ανθρώπους Να Αλλάξουν Διατροφικές Συνήθειες.. Roberta Graziano
την έλλειψη σωματικής άσκησης. Είναι γνωστό ότι η περιοριστική προσέγγιση μιας αυστηρής δίαιτας έχει ανεπαρκή μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, καθώς οι ασθενείς έχουν την τάση να εγκαταλείπουν την δίαιτα με την πάροδο του χρόνου.
Όλο αυτό επαληθεύεται, αν και τα τελευταία χρόνια η παραδοσιακή διαιτολογία έχει υιοθετήσει νέες μεθόδους που καθιστούν πιο εύκολη, πιο ελκυστική και πιο προσιτή την δίαιτα, όπως για παράδειγμα δίνοντας μια ιδέα των συνιστώμενων μερίδων με το μάτι και όχι με τη χρήση γραμμαρίων. Η επιλογή αυτή βασίζεται στα στοιχεία που προέκυψαν από ορισμένες μελέτες, οι οποίες δείχνουν ότι η χρήση των οπτικών προτύπων σε συνδυασμό με τις προφορικές εξηγήσεις, διευκολύνει τη συμμόρφωση στις διαιτολογικές θεραπευτικές υποδείξεις.
Όμως γιατί οι δίαιτες αποτυγχάνουν; Στην έκθεση Obesity Day 2004 από το σύνολο των 6000 ερωτηματολογίων προέκυψε ότι το 66% των ερωτηθέντων έχει κάνει δίαιτα τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του και από αυτούς το 55% έχουν ανακτήσει όλο το χαμένο βάρος με την πάροδο των ετών, ενώ το 32% το έχει ανακτήσει εν μέρει.
Ακόμη και στην παιδική ηλικία, η συμμόρφωση στη δίαιτα φαίνεται να είναι μάλλον προβληματική. Μια πολυκεντρική μελέτη που διεξήχθη στην Ιταλία σε 1383 παιδιά ηλικίας 10 ετών, που παρακολουθούνταν από 11 παιδιατρικά ιατρεία για τους υπέρβαρους, έδειξε πως μόλις μετά την πρώτη επίσκεψη το 32% εγκατέλειψε το πρόγραμμα, ποσοστό που ανέρχεται σε 64% εάν λάβουμε υπ' όψιν μόνο τις περιπτώσεις παχυσαρκίας, εξαιρουμένων των υπέρβαρων. Δύο χρόνια αργότερα, εκείνοι που εγκατέλειψαν αντιπροσώπευαν το 92%.
Ζητήθηκαν από τους ασθενείς που έλαβαν μέρος στην έρευνα οι λόγοι που απέτυχε η δίαιτα και απεικονίζονται στο γράφημα του Σχήματος 1. Προέκυψαν περιορισμοί που οφείλονται στην ίδια την δίαιτα, όπως το ότι έπρεπε να καταναλώνουν τρόφιμα διαφορετικά σε σχέση με τα άλλα μέλη της οικογένειας, το ότι έπρεπε να ζυγίζουν τα τρόφιμα ωμά, πριν να μαγειρευτούν, οι φτωχές σε γεύση συνταγές, αλλά σημειώνεται και ένα αρκετά υψηλό ποσοστό που απάντησε «Άλλο» όπου πιθανότατα η σφαίρα της κατανάλωσης τροφίμων συναντιέται με αυτή των συναισθημάτων.
Μεταξύ των συνηθέστερων εμποδίων στην πραγματοποίηση μιας δίαιτας έχουμε επίσης:
• Το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο: υπάρχει μία σχέση ανάμεσα στις λάθος διατροφικές συνήθειες και στο χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης από την άλλη πλευρά φτάνει μόνο να δούμε τον αριθμό των μεταναστών που έρχονται στην Ιταλία και γίνονται παχύσαρκοι επειδή αλλάζουν τον τρόπο ζωής σε σχέση με τη χώρα από την οποία προέρχονται, βελτιώνουν την οικονομική τους κατάσταση και τη πρόσβαση σε τρόφιμα πλούσια σε ενέργεια∙
• Οι λανθασμένες διατροφικές πληροφορίες και οι προκαταλήψεις, όχι μόνο αυτές που προέρχονται από πηγές όπως η τηλεόραση, τα μέλη της οικογένειας, οι φίλοι («Η φίλη μου αδυνάτησε όταν σταμάτησε να τρώει ψωμί και ζυμαρικά»), το διαδίκτυο, αλλά και πληροφορίες επιφανειακές ή ελλιπείς από άλλους επαγγελματίες υγείας. Η παραπληροφόρηση προκαλεί, επίσης, συχνά μη πραγματοποιήσιμες προσδοκίες∙
• Καταστάσεις οικογενειακές ή σχετικές με το περιβάλλον μας: ο περιορισμένος χρόνος για το μεσημεριανό διάλλειμα από τη δουλειά, οι βάρδιες, το ότι γυρνάμε αργά από το σχολείο,