Wspomnienia Nieświeża. Władysław Syrokomla

      Gdzie po dwuwiecznym gwarze cisza uroczysta

      Zaległa Radźwiłłowskich złotych sal obszary,

      W murach, co pamiętają byt świetny, byt stary,

      Ja wlokłem dni powszednie, biédny biuralista1.

      W starym blaszanym hełmie chowałem cygary,

      A otrząsłszy zbutwiałe malowidła z pyłów,

      Kiedy wiatr bił do okna, zastawiałem szpary,

      Obrazami Ostrogskich, Sapiehów, Radźwiłłów!

      W grobach, w gruzach, w gawędach i na starém płótnie

      Tylko przeszłość przelotem swój cień zostawiła, —

      Czytałem po tych cieniach – bolejąc okrutnie;

      Bom widział! że ta przeszłość – choć zmarła, nadgniła,

      Jeszcze przy naszym wieku wyglądała butnie,

      Jak wśród wioski nędzarzów rycerska mogiła.

      Małe i liche miasto stoi w rozwalinie —

      Tu i ówdzie wśród gruzów nowy mur się błyszczy,

      Tu i ówdzie wieżyce, klasztory, świątynie —

      Póki czas ich nie pozrze, burza nie poniszczy.

      Małe i liche miasto, co stoi w ruinie,

      Czyż komu łzę wywoła, ciekawość obudzi?

      Wędrowiec go w przejeździe obojętnie minie —

      Jak mijamy podeszłych pospolitych ludzi.

      Lecz ten starzec – to żołnierz lub bywalec może,

      W ranach swych męstwa, w zmarszczkach ma długich lat dzieje,

      Opowie ci swe losy, bitwy lub podróże. —

      Miasto ma swoją przeszłość! swoje przywileje.

      Przestarzały pargamin2?! – o pożal się Boże!