Ena Murray Omnibus 36. Ena Murray

      Ena Murray

      OMNIBUS 36

      Oase van geluk

      Wanneer die nuwe dag breek

      Môre lê ver

      JASMYN

      Oase van geluk

      1

      Sy reik na die foon toe dit lui. “Nul agt tw-”

      ’n Kragtige “hallo” weergalm só kwaai in haar ore dat Isolde eers sluk voordat haar eie groet bra flou opklink.

      “Dis Coetzenbergh wat praat.”

      “O?”

      “Wie praat nou?” wil die man ongeduldig weet.

      “U wil seker met Kobus praat? Hy ...”

      “Ja!”

      Die woordjie klap soos ’n pistoolskoot in haar ore. Móét die man só kortaf wees?

      “Hy is nie hier nie,” antwoord sy en frons. Maar dit behoort hy tog te weet.

      “Wie is u ... Martina?”

      Nou klink hy werklik dreigend en Isolde se frons verdiep. “Nee, haar ouer suster, Isolde.” Haar stem het ’n waarneembare verkoeling ondergaan.

      Die stem aan die ander kant is nou openlik ergerlik. “Wat de duiwel gaan daar aan? Kobus is gestuur vir besigheid, nie om vrou te gaan soek nie! Kan jy nie hul koorsigheid keer nie? Hy is ’n snuiter. Nog nat agter die ore. Wat weet hy van die getroude lewe en die eise wat dit stel?”

      Isolde luister verslae na die onverwagse tirade. Dan begin haar groen oë blits oor die onregverdigheid daarvan. Om ’n totale vreemdeling op só ’n toon oor ’n foon aan te val! ’n Sonstraal vang die rooi hare toe sy haar ken omhoog ruk asof sy die onbeskofte buffel in lewende lywe voor haar sien staan. Maar in teenstelling met die vuur in haar hare, is die ysigheid van die Noordpool in haar stem toe sy antwoord: “Ek dink Kobus is heeltemal oud genoeg om te weet wat hy doen, meneer Coetzenbergh. Wat betref die eise wat ’n huwelik aan ’n man stel ... ’n oujongkêrel soos u weet natuurlik alles daarvan af, veronderstel ek?”

      Sy geniet die verbaasde stiltetjie wat op háár aanval volg, maar haar ingenome glimlag verdwyn net so vinnig toe sy teenaanval kom.

      “Juffrou, u klink net so onverantwoordelik soos wat ek van die hele spul daar verwag. Hoe dink jy gaan my ma voel as sy moet hoor dat haar jongste seun sommer met ’n wildvreemde meisie wil trou wat ... wat ...”

      “Wat wát, meneer Coetzenbergh?”

      “Wat ons nie weet waar hy haar uitgekrap het nie!”

      Hierdie keer is daar nie net vuur in haar hare nie. Daar spat ook vonke uit die groen oë. “Ek kan jou verseker dat jou broer my suster nêrens uitgekrap het nie. Die groot vraag is liewer waar my suster jóú broer uitgekrap het, na sy ouer broer se maniere te oordeel.”

      “Juffrou, luister ...”

      “Ek luister nie na ongepoetste, onopgevoede plaasbuffels soos jy nie, nie ’n minuut langer nie. Gaan na die duiwel!”

      Skielik is daar ’n grafstilte.

      Sy gesig lyk nog grimmiger. So ’n ... Net betyds keer hy die woord in sy gedagtes. Sy is ’n mooi een om van ’n ander se maniere te praat. Het haar ma haar nie geleer dat dit die toppunt van ongeskiktheid is om ’n foon in ’n ander se oor neer te sit nie?

      Toe hy wegdraai, is daar benewens die ergernis op sy gesig ook kommer. Dat Kobus nou sulke kaf kon gaan staan en aanvang. As hy geweet het die jong sot sou so gou kop verloor, het hy liewer self gegaan, of dan saamgegaan. Maar hulle kan ook nie albei gelyk van die plaas af padgee nie. Behalwe dat so ’n groot en deskundige boerdery nie sommer opsy geskuif kan word nie, is daar ook nog sy ma. Sy durf nooit alleen gelaat word nie.

      Die moederoë hou hom al ’n hele rukkie dop sonder dat hy dit weet. Haar gelaat is sag en moederlik, ingekeep deur lyding en ervaring en liefde. Sy lyk op hierdie oomblik ietwat geamuseer, hoewel sy ook frons. Wie sou hierdie seun van haar nou weer so kwaad gemaak het dat hy soos ’n baster donderstorm lyk?

      “Iets gebeur, Zakkie?”

      Hy ruk uit sy donker bepeinsinge op en sy sien hoe hy ’n daadwerklike poging aanwend om te glimlag. “Nee. Sommer net ... Ek het gedink.”

      Sy glimlag. “Dit kon nie aangename gedagtes gewees het nie. Jy het gelyk of jy elke oomblik kan oopbars.”

      Dit beskryf sy gevoel redelik korrek, dink hy steeds grimmig, maar glimlag. Hy is ’n groot man, en moet effens buk om die silwer kop liggies te streel. “Ek lyk maar so as ek diep dink,” omseil hy die vraag in haar oë. “Ek gaan gou na die onderste kamp. Moenie vir my wag vir ete as dit te laat raak nie.”

      “Goed, my seun. Zak?”

      “Ja?”

      “Het jy al iets van Kobus gehoor? Jy het mos gesê jy sal bel. Ek voel half onrustig oor hom. Hy is so stil.”

      “Ek het gebel,” sê hy vinnig, en probeer kalm klink. Sy ma mag onder geen omstandighede ontstel word nie. “Hy was nie daar nie. Ek het ’n boodskap gelaat dat hy moet bel sodra hy by die agent se kantoor aankom.” Sy een mondhoek trek weer vlugtig. Dis wat hy van plan was om te doen, maar toe is die telefoon in sy oor neergegooi. Maar daarvan hoef sy nie te weet nie.

      “Ek hoop hy kry waarna hy soek,” sug sy saggies, teerheid in haar stem by die gedagte aan haar jongste.

      Hy’t veel meer gekry as waarna hy gaan soek het, voeg die oudste seun stilswyend by, maar vra hardop. “Hoekom?”

      Die ma frons, kyk versigtig op. Sy en haar seuns is baie na aan mekaar, maar hierdie een verstaan sy nie altyd nie. Hy is ’n diep mens, ’n goeie mens, hierdie Zak-seun van haar, maar ’n man wat versigtig gehanteer moet word. “Kobus wil so graag iets op sy eie begin en wys hy kan ’n sukses daarvan maak. Hy wil homself bewys, Zak.”

      Hy frons. “Hy kan homself mos hier op Rocklands bewys, Ma. Ons sit met ’n magtige stuk aarde en so intensief as wat ons boer, is daar meer as genoeg geleentheid vir Kobus om te bewys wat in hom steek.” En by die eerste geleentheid wat hy kry, bewys hy dat hy nog ’n onverantwoordelike jong seun is, dink sy broer bitter.

      “Dis reg, ja, Zak, maar hy kan net voortbou op dit wat jou oorlede pa en jy reeds tot stand gebring het. Jou pa het intensief geboer, en jy doen dit ook en vir Kobus het daar niks oorgebly om op eie inisiatief aan te pak nie. Niks nuuts nie. En die mens is nou maar so, my seun. Elkeen wil maar graag ’n eie spoortjie trap, nie waar nie? Hy wil ook self graag ’n nuwe spoor agterlaat, sodat mense eendag kan sê, dit was Kobus Coetzenbergh wat eerste met dit of dat begin het. Dis net menslik, Zak, en dit hoort ook so.”

      Die broeiende, ergerlike blik verdof en deernis neem die plek daarvan in. Hy het ’n wonderlike moeder. “Dis reg, Ma, en ek gun Kobus dit ook van harte. Ek dink ook self dat hierdie Brahmaan-idee van hom groot moontlikhede inhou, maar ...”

      “Ja?”

      Maar sy kop is vol muisneste in plaas van Brahmane, sê hy vir homself. “Nee, ek bedoel maar net,” en hy glimlag skeef, “ek is seker al te oud vir nuwe idees. Ek glo nog soos my voorvaders dat ons Karooveld vir skaap gemaak is en klaar. Kobus moet eers bewys dat ’n bees in hierdie deel van die Karoo gaan aard.”

      “Maar jy gaan hom die kans gee om dit te doen, nè, Zakkie?”

      Hy glimlag gerusstellend. “Ek het mos reeds, het ek nie, ou broeis hen?” sê hy goedig. “U baba sal die geleenthede wat hy wil hê van sy ouboet kry om homself te bewys. Tevrede?”

      Die moederglimlag is sag van liefde en dankbaarheid. “Dankie, Zak. Ek het so baie om voor dankbaar te wees. Soms, as ek so om my kyk en hoor en sien van al die hartseer en smart wat kinders hul ouers aandoen, dan word my hart te vol om werklik te kan dankie sê vir die twee seuns wat die Vader my gegee het. Ek het nog altyd net vreugde van julle gehad. Veral aan jou ’n baie groot dankie, Zak. Toe jou pa dood is, het jy die leisels geneem en amper