Winde van herinnering. Susanna M. Lingua

      Melodie

      1

      Daar is ’n ligte frons tussen Thea Strassheim se ligbruin wenkbroue toe sy van die werk af kom en die voordeur gesluit vind. Sy loop om die huis en tref hul bejaarde weduwee-buurvrou, tant Rina Botha, in die kombuis aan, besig om vir Thea aandete voor te berei.

      Sy groet die ouer vrou en sê besorg: “As tannie hier so doenig is in ons kombuis, beteken dit natuurlik dat my ma ongesteld is.”

      “Jou ma is ’n halfuur gelede hospitaal toe, Thea,” lig die buurvrou haar ontsteld in. “Ek het na jou werk toe gebel, maar jy was reeds op pad huis toe. Sy was besig om blomme voor die huis nat te spuit toe sy sonder waarskuwing inmekaarsak. Ek het die dokter hier onder op die hoek ontbied en hy sê jou ma het ’n aanval van beroerte gehad – dit oorval ’n mens glo soms so onverhoeds. Hy het toe dadelik die ambulans ontbied om jou ma hospitaal toe te bring.”

      “Dan sal ek nou dadelik hospitaal toe moet gaan –” begin Thea geskok en diep bekommerd.

      “Nee wat, wag maar eers,” val die ander vrou haar in die rede. “Hulle sal jou in elk geval nie toelaat om jou ma voor besoektyd te sien nie.”

      “Dit is baie vriendelik van jou, tannie Rina, om al hierdie moeite vir my en my ma te doen,” bedank Thea haar met ’n stem wat wil-wil breek.

      “Ek doen dit uitsluitlik vir jóú, Thea, nie vir jou ma nie,” help die buurvrou haar dadelik reg. “Jou ma verdien dit nie om so ’n liewe dogter soos jy te hê nie, my kind. Ons weet almal hoe liefdeloos en stief sy jou behandel . . .” Dit tref haar meteens hoe seer haar woorde die meisie moet maak. “Ek is jammer,” sê sy boetvaardig, “ek moes dit nie gesê het nie. Maar eerlikwaar, ons wonder almal waarom jy nog by haar bly.”

      “Sy is my ma en ek is lief vir haar, tannie Rina,” sê Thea met trane in haar stem. Sy weet dit is alles waar wat die dierbare vrou sê en sy het ook geen verskoning vir haar ma nie, daarom vervolg sy haastig: “Verskoon my, asseblief, ek wil net . . . net gou my hande gaan was.”

      Dit duur etlike minute voordat Thea haar hartseer en trane so beheers dat sy weer haar verskyning in die kombuis kan maak. Sy nooi tant Rina om saam met haar te eet. ’n Rukkie later gaan pluk sy blomme in die tuin en maak vir haar ma ’n pragtige ruiker.

      Dit is stil in die motor terwyl hulle op pad is na die hospitaal. Thea se hart is vol kommer oor haar ma en tant Rina dink weer vanuit ’n ander perspektief aan Lena Strassheim. Die vrou het haar al die jare van haar bure afgesonder sodat sy vandag nie ’n enkele vriend in die ganse Durban het nie.

      Rina Botha voel heimlik verlig toe hulle die pasiënt aan die slaap vind. Thea voel egter diep bekommerd, want haar ma lyk vir haar meteens baie ouer as vyftig en boonop duidelik moeg en uitgeput.

      Thea staan nog met die blomme in haar hande toe ’n verpleegster die saal binnekom en haar ma se polsslag neem. Sy sit die ruiker versigtig op die bedkassie neer en wag totdat die verpleegster haar taak afgehandel het voordat sy met ’n bekommerde stem vra: “Kan jy my asseblief sê hoe dit met my ma gaan, juffrou?”

      “In die omstandighede goed, juffrou Strassheim,” hoor sy die verpleegster sê. “Haar polsslag is bevredigend.” Sy sê vir Thea vriendelik nag en verlaat die saal voordat die meisie nog vrae kan vra.

      Thea kyk die jong verpleegster met ’n ligte frons agterna en sê ietwat verward aan hul buurvrou: “Die verpleegster gee so haastig uit die saal pad, dit lyk byna of sy bang is om my vrae te beantwoord, tannie Rina.”

      “Ek stel voor dat jy môreoggend die saalsuster by die hospitaal bel en vra om met die dokter te praat wat jou ma behandel,” doen die ander vrou aan die hand. “Net hy of die saalsuster sal jou presies kan sê hoe dit met jou ma gesteld is.”

      “Dankie, ek sal sommer môreoggend van die kantoor af bel,” sê Thea. “Ek sal seker my ouma Strassheim ook in kennis moet stel dat my ma in die hospitaal is.”

      Hulle vertoef langs die slapende pasiënt se bed totdat die besoektyd verstryk. Thea is merkbaar stil toe hulle huis toe ry en tant Rina besluit om haar vir eers alleen te laat met haar gedagtes. Sy voel baie bekommerd oor die jong meisie wat nou heeltemal alleen is en besluit dat Thea liewer saans by haar in die huis moet kom slaap totdat haar ma weer tuis is.

      Dit is vir Thea egter nie nodig om langer as een nag by tannie Rina te gaan slaap nie, want toe haar ouma die volgende oggend hoor dat Lena haar in die hospitaal bevind, haas sy haar na haar kleindogter toe.

      Daar is ’n ligte frons tussen Thea se mooi geboogde wenkbroue toe sy die aand haar ma se bed nader en merk dat daar nie ’n teken is van die blomme wat sy die vorige aand vir haar gebring het, of van die vrugtemandjie wat sy laat aflewer het nie. Sy sit die tas langs die bed neer en merk dat haar ma wakker is.

      Thea groet haar ma besorg. “Hoe gaan dit vandag, Ma?”

      “Ek glo nie jy stel werklik belang nie. Het jy vir my skoon slaapklere gebring?” vra die ander vrou kortaf en onverskillig sonder om eens na Thea te kyk.

      Thea is al gewoond daaraan om voortdurend deur haar ma afgejak te word en tog maak haar onverskilligheid haar diep seer. As sy maar net weet waarom haar ma haar so stief behandel – al van kindsbeen af – sal sy moontlik verstaan en haar daarin kan berus. Maar haar ma se gevoellose afsydigheid kon sy nog nooit verstaan nie en daarom het sy ook nog nooit opgehou om by haar moederliefde te soek nie.

      Thea sit die tas op die stoel langs die bed neer. Sy kyk die siek vrou met hartseer oë aan en sê sag: “Ek is en was nog altyd lief vir jou, Mammie, daarom stel ek opreg belang in jou gesondheid –”

      “Toemaar, ek het nie nou lus vir ’n gesanik nie,” val sy Thea effens ongeduldig in die rede. “Sit maar die slaapklere wat jy gebring het in die bedkassie en moet asseblief nie weer vir my blomme, vrugte of enigiets stuur nie.”

      Thea kyk haar ma ’n paar sekondes hartseer en verslae aan. Dan gaan sit sy gehurk voor die bedkassie en pak haar ma se slaapklere weg. Haar oë brand van trane wat vlak lê. Haar ma het intussen aan die slaap geraak.

      Thea tuur lank na die mooi, slapende gesig van haar ma. Haar blik dwaal deur die vertrek en sy merk dat die blomme en vrugte wat sy vir haar ma laat aflewer het, voor ’n ander pasiënt se bed pryk. Sy voel meteens weer diep seergemaak omdat haar liefdesblyke so onverskillig en harteloos van die hand gewys word. Sy kan nie onthou dat haar ma al ooit ’n liefdesblykie van haar gewaardeer of verwelkom het nie.

      Die gelui van ’n klokkie dring meteens deur Thea se ongelukkige gedagtes en sy besef dat besoektyd verstryk het. Sy soen die slapende vrou op die wang en verlaat die hospitaal stil, afgetrokke en diep ongelukkig.

      Thea is bly om haar ouma met haar tuiskoms nog wakker te vind. Sy het haar ouma Strassheim so lanklaas gesien dat sy al vergeet het wat ’n lieftallige mens sy is.

      Na die afsterwe van Thea se pa kon ouma Strassheim en haar skoondogter, Lena, nooit weer langs een vuur sit nie. Lena het die driejarige Thea aanspreeklik gehou vir haar pa se dood en haar summier aan die kind onttrek. Almal het aanvanklik gemeen dat Lena se hartelose optrede slegs aan skok te wyte was, maar namate die weke maande geword het, moes die ou dame tot die ontnugterende besef kom dat Lena gevoelloos geword het en geen liefde meer vir haar kind koester nie. En nou, na al die jare, merk sy aan die hartseer in Thea se oë dat Lena nog niks verander het ten opsigte van haar kind nie.

      “Gaan dit darem beter met jou ma?” vra Thea se ouma terwyl sy vir haar tee skink.

      “Die verpleegster sê dit gaan goed en Ma se polsslag is glo bevredigend. Maar ek dink hulle sê dit maar net om my tevrede te stel, want vir my lyk dit glad nie of haar toestand verbeter het nie, Oumie.”

      Thea se gedagtes is die volgende dag beurtelings by haar werk en by haar ma. Sy het reeds besluit om haar ma se wens te eerbiedig, dus gaan sy en haar ouma daardie aand met leë hande hospitaal toe.

      “Ek hoop my ma is wakker sodat Ouma haar