Двое на вуліцы. Янка Сіпакоў
увесь час смактаць.
Па акне барабаніў дакучлівы дождж. Маленькія кропелькі на шыбах хутка большалі ад дажджынак, увачавідкі цяжэлі і, нібы пабраўшыся за рукі, паволі скраналіся з месца. Спачатку яны паціху сунуліся ўніз, убіраючы ў сябе ўсё больш і больш гэткіх жа, як самі, кропелек – усё набіралі разгон, – а потым імкліва, нібы ўрэшце адважыўшыся, віхляючы, быццам тыя рухавыя галавасцікі-апалонікі, шукаючы зручнейшай, пракладзенай ужо да іх на мокрым шкле сцяжыны, паспешліва кідаліся ўніз і імчалі ўсё хутчэй і хутчэй, пакідаючы за сабою вільготныя, звілістыя пісягі.
Ён глядзеў на гэты імклівы рух – нават вока не заўсёды магло прасачыць, як дажджыны, нібы жывое што, мільгалі па шыбе, – і яму здавалася, што гэта не кроплі бягуць па шкле, а ідзе нейкае паспешлівае, хапатлівае перасяленне цэлай калоніі галавасцікаў.
Успомніў, што гэтая думка прыйшла яму не зараз, зараз яна толькі паўтарылася. Так падумалася яму неяк раней, дома, ці не ў тую яшчэ восень, калі ён, адзінокі, у кепскім настроі сумна сядзеў у пустой кватэры і бяздумна, тужліва глядзеў у мокрае ад нуднага дажджу акно, па якім, як вось і сёння, кудысьці спяшаліся хапатлівыя кроплі-галавасцікі; калі за акном, пад вялікім знадворным градуснікам, нібы пад носам, вісела, хітаючыся ад ветру, і ўсё ніяк не магла адарвацца вялікая дажджавая кропля.
Успомніў пра хату, падумаў, як там зараз пуста і не па-жылому холадна, як ходзіць, пэўна, па кватэры вецер, як дзьме ён у неагледжаныя вокны, як ад яго павеву калышуцца фіранкі і шторы – раніцою аж боязна ўставаць, – і яго зноў скаланула, нібы ад той самай кроплі, што трапіла нядаўна за каўнер. Падумаў, што і муха, якая жыла ў яго хаце і якой ён заўсёды пакідаў нешта з ежы, мусіць, таксама здохла – на гэты раз, збіраючыся ў камандзіроўку, ён забыўся на яе і нічога не пакінуў.
І нібы наяве, выразна пачуўшы, як гулка адбіваюцца ў яго кватэры крокі, ён міжволі злавіў сябе на думцы, што ехаць дадому яму не хочацца.
У аўтобусе спалі. Лёша Лясун хроп, прысланіўшыся галавою да шыбіны, – калі аўтобус падкідала, яго валасы праціралі мокрае, запацелае шкло. Радзік соладка спаў, далёка назад адкінуўшы сваю галаву, – яна матлялася як не пад самым носам у Жавейкі: ён нават чуў, што ад яго валасоў густа пахне ўчорашнім дымам, які так уеўся, што і за кароткую ноч – яны позна ляглі і рана ўсталі – не паспеў выветрыцца. Радзікава галава матлялася па плячах так бездапаможна і нежыццёва, – нібы чужая, нібы прыстаўленая, – што Жавейку нават непрыемна было на ўсё гэта глядзець, і яму міжволі муляла такая дзіўная думка: маўляў, а ці зможа ён, прачнуўшыся, падняць яе, і ці зможа шыя зноў стаць пругкаю і моцнаю, каб, як і да гэтага, трымаць на плячах галаву. Уявіў, што, відаць вось так, калі ён спаў, матлялася і яго галава, і яму стала няёмка, што нехта і пра яго мог падумаць гэтак жа, як ён толькі што думаў пра Радзіка.
У аўтобусе кожны спаў так, як яму было зручней і як дазваляла дарожная неўладкаванасць. Абвёўшы вачыма ўсіх, хто спаў, Алег успомніў, што менавіта так спяць на вакзале.
Усе навокал спалі, і толькі на