Ёлғонлар шаҳри. Рамита Наваи
сен менга тегма, мен сенга тегмайман қабилида яшайди. Улар ўзларининг суҳбатига берилиб кетганидан ва ортиқча ғалва чиқмасин деб, сизнинг ишингизга умуман аралашмайди. Илгари махфий вакил ва буюм келтирувчи ўртасидаги учрашувлар шаҳар марказидаги хилват паркларда бўларди. Ҳозир у ерлар гиёҳвандлар, дилерлар ва полициячиларга тўлиб кетган. Ҳатто атроф кимсасиздек туюлганда ҳам, Теҳрон марказидаги ҳар бир бурчакда яширин “кўз-қулоқ” бор. Бир гал ўртоқларнинг бозор яқинидаги учрашуви фожеага айланишига бир бахя қолган. Пичирлаб гаплашаётганлар ҳақидаги хабар зумда тарқаган. Гуруҳнинг икки аъзоси полиция келаётганини кўриб, жуфтакни ростлаган. Улар шу билан уч ой яшириниб юришган, кейин эса ўзи ҳам қочиб юрган курдларнинг ёрдами билан эшакда тоғлар оша чегарадан ўтиб, мамлакатдан чиқиб кетишган. Улар курдларга ўзларини намойиш уюштирган талабалар деб таништирган эди. Агар курдлар уларнинг МEХ аъзолари эканини билиб қолса, ёрдам бермаган бўларди. Чунки улар МEХ Ироқ президенти Саддам Ҳусайнга курдлар исёнини бостиришда ёрдам берганини ҳали унутмаган. Шоҳ давридаги сиёсий маҳбуслар ва сиёсий сабаблар билан ўлимга ҳукм қилинганларнинг аксари МEХ аъзолари эди. Бу эса уларга тарафдорлари сонини оширишга ёрдам берди. Инқилобдан икки йил ўтгач МEХ аъзолари сони ярим миллионга етди. Унинг тез суръатда ўсиб бораётган қудратидан қўрққан Ислом инқилобчилари – дин пешволари ва ақидапарастлар ички таҳдид бўлганда қиладиган ишини қилди, яъни ўзиникиларга қарши бўлиб қолди. Улар МEХ аъзоларини мунофиқ, иккиюзламачи деб атади, мужоҳидларни динга қарши курашиш учун Ғарб империалист кучлари билан тил бириктирганликда айблади. Тизимли тозалаш доирасида минглаб инқилобчилар дорга осилди ёки отиб ташланди. Тирик қолганлари Саддамдан паноҳ тилаб Ироққа қочди. Саддам Ҳусайн уларни Бағдод шимолидаги Ашраф лагерига жойлаштириб, қуроллантирди, урушга тайёрлади. МEХ ҳатто Эрон-Ироқ урушида Ироқ армиясига қўшилиб, эронликларга қарши жанг қилди ва минглаб ватандошларини ҳалок этди. Ана ўшанда уларга бўлган муносабат ўзгарди.
– Худойим-эй, Эронда анчадан бери бўлмаган кўринасиз. Бу талаффузни қаерда орттирдингиз? Кечирасиз жаноб, қўполлик қилмоқчи эмасдим. Аммо Жорж Бушнинг талаффузидан ҳам дағалроқ гапиряпсиз. Америкадан келган бўлсангиз керак?
Ҳайдовчи кулди-да, бўйнини чўзиб, ойнадан орқа ўриндиққа қаради. Дариуш сесканиб кетди.
– Ҳа, Америка, Вашингтон яқиниданман. Биз Эрондан кетишни истамагандик, аммо мажбур бўлганмиз, – у узрхоҳлик билан гапирди.
– Демак, йигирма йил бўлибди! Талаффузингиз бир ҳафтага дам олгани четга чиқиб келиб, қайтганида ўзини гўё форсчани унутиб юборгандек тутадиган бойваччаларникига ўхшамайди. Менинг қиз ўртоғим Истанбулдаги АҚШ консуллиги олдида уч кун навбатда туриб кулгига қолди. Ҳаммамизни террорчи деб ўйлашади, – деди ҳайдовчи зарбли мусиқа янграётган радио овозини баландлатиб.
Дариуш Эрондан қочган пайтлари такси ҳайдовчилари Глория Гейнорнинг “I Will Survive” қўшиғини севиб тингларди.
Гарчи