Mitoloji Sözlüğü. John Hendricks Bechtel
kehribarın kavak ağaçlarından gözyaşları gibi aktığına inanırdı. Bkz. Heliades, Lampetia.
Ambrosia: Tanrılar tarafından kullanılan göksel gıda. Bacchus festivalleri de zaman zaman böyle adlandırılmıştır.
Amfitrion: Perseus ile Andromeda’nın iki oğlu vardır: Elektryon ve Alkaios. Herkül’ün annesi olan Alkmene, Elektryon’un kızıdır ve onun kocası olan Amfitrion ise Alkaaios’un oğludur.
Amfitriti: Okeanos ile Tethys’in kızı, Neptün’ün karısı ve Triton’un annesidir. Deniz tanrıçasıdır ve denizdeki hayvanlardan sorumludur. Bazen Salatia ismiyle de anılır.
Amica: Bazen Venüs için kullanılmış bir isim.
Ammon: Libya’daki ünlü bir kâhin.
Amor: Eros ve Amor, Kupid’in öteki isimleridir.
Amorettes: Sanatçıların Afrodit’in etrafını sarmış halde tasvir ettikleri kanatlı küçük figürlere verilen bir isimdir. Erotes diye de adlandırılırlar.
Amphiaros: Oikles’in oğlu ve Tebai seferindeki yedi kahramandan biridir.
Amazonlar
Amphion: Zethus’un ikiz kardeşi ve Jüpiter ile Antiope’nin oğludur. Müzik yeteneği öyle büyüktür ki Merkür’ün onun için yaptığı lavtasının sesi sayesinde Tebai’deki taşlar kendiliğinden kat kat düzenlenerek şehrin surlarını oluşturur.
Amykos: Bebrycia kralıdır. Neptün’ün oğullarından biri olup dövüş yeteneği ve hâkimiyetindeki topraklara giren tüm yabancılara karşı zalimliğiyle ünlüdür. Argonotlar temiz su bulmak için onun hâkimiyetindeki sahile indiğinde içlerindeki en iyi dövüşçüye meydan okur. Polluks bu meydan okumayı kabul eder ve dövüş sonucunda Amikos’u öldürür.
Amymone: Danaos’un kızı olup Neptün’e Nauplios adında bir oğul vermiştir. Nauplios gemileri batırır.
Ananke: Kaderin Yunanca ismidir. Bu tanrı Gece ile Erebus’un çocuğudur. Hem tanrılar hem de insanlar onun değişmez emirlerine tabidir.
Anayol: Janus.
Ancaeus: Neptün’ün oğludur ve Kalidon Domuzu’nun yakalanması için gerçekleştirilen meşhur ava katılan cesur kahramanlardan biridir. Ava katılmak için elindeki şarabı tadamadan bırakmak zorunda kalır ve yabandomuzu tarafından öldürülür. İngilizcede “dereyi görmeden paçayı sıvamak” anlamına gelen there’s many a slip twixt the cup and the lip deyiminin buraya dayandığı düşünülmektedir.
Ancilia: Bunlar Roma’nın kutsal on iki kalkanıdır. İlk kalkanı, kendisinden koruma dileyen Roma halkının duasına cevaben Mars’ın gönderdiğine inanılır. Diğer on bir kalkan da ilkine o denli benzer şekilde yapılmıştır ki onları birinci kalkandan ancak rahipler ayırt edebilir. Vesta tapınağındaki Palladium gibi bu kalkanlara da büyük bir hürmet duyulmaktaydı. Romalı bir general savaşa gitmeden önce Mars’ın tapınağını ziyaret edip mızrağıyla kalkana dokunarak savaş tanrısını yatıştırmak ister. Ulusun devamının bu kalkanların korunmasına bağlı olduğuna inanıldığı için bunları gözetecek bir rahiplik kurulmuştur. Her yıl mart ayının ilk gününde bir tören alayı kalkanları taşırdı ve akşam da Coena Saliaris adı verilen büyük şölen düzenlenirdi.
Androgeos: Minos’un oğlu. Attica’nın kralı Egeus tarafından öldürülür. Bkz. Egeus.
Andromahi: Troyalı kahraman Hektor’un karısı ve Astyanaks’ın annesidir. Tutsak alınan Troya asilleri Yunan kahramanlarına dağıtılırken, Andromahi de Neoptelomos’un payına düşer.
Andromeda: Aithopialıların kralı ve kraliçesi olan Kepheos ile Cassiopeia’nın güzel kızıdır. Perseus onu korkunç bir deniz canavarına yem olmaktan kurtarır ve ardından onunla evlenir. Bkz. Cassiopeia.
Anemon: Venüs’ün sevgili Adonis’i için döktüğü gözyaşları yere düşünce bu çiçeğe, yani dağlalesine dönüşür.
Angeronia: Kimi zaman Volupia adıyla bilinen bu tanrıça, kederi ve endişeyi dağıtma gücüne sahiptir.
Ankhises: Aeneas’ın babası ve Roma’daki büyük Julius ailesinin kurucusu olan Julius’un büyükbabasıdır.
Ant İçmek: Bkz. Lapis, Tyndareos.
Antaios: Neptün’ün çocuğu olan bir devdir. Herkül’le dövüştüğü esnada yere her fırlatıldığında topraktan tekrar güç alır. Nihayetinde Herkül bunu fark edip düşmanını yukarı kaldırarak öldürene kadar sıkar.
Anteros: Tutku tanrısıdır. Venüs ile Mars’ın oğludur.
Anthesteria: Şubat ayında Bacchus onuruna düzenlenen şenliklerden biridir. Şenliğin ilk gününe “fıçı açma günü”, ikinci güne ise “içme günü” denirdi.
Antigone: Oedipus ile İokaste’nin iki kızından biridir. Oedipus kendi gözlerini oyup Tebai tahtını terk edince bu sadık kız, babasının peşinden giderek diyar diyar dolaşırken ona bakar.
Antiklea: Ulysses’in annesidir.
Antiope: Labdakos’un reşit olmadığı dönemde onun vekili olarak Tebai krallığını yönetmiş olan Thebe ile Nikte’nin kızıdır. Bir satir kılığına giren Jüpiter onu yoldan çıkarıp birlikte olur.
Antium: İtalya’da bir şehir olup burada tanrıça Fortuna’nın bir kâhini bulunurdu. Bu tanrıçaya ibadet edenler genellikle yeni evlenmiş olan kadınlardı.
Anubis: Mısır mitolojisinde bir tanrının adıdır. Bu tanrı, bedenden ayrılan ruhları Osiris’e yollamadan evvel onların iyi ve kötü işlerini doğruluk terazisinde tartmakla görevlidir. Hermanubis olarak da bilinir.
Aonides: Aonia ülkesinden gelir. Müzler için kullanılan bir terimdir.
Apaturia: Atinalıların bir festivalidir. Bu festivalde Jüpiter ve Athena’nın yanındaki önemli bir yer, ocak ateşinin tanrısı ve yuvanın koruyucusu özelliğiyle Vulcan’a verilir.
Apeliotes: Güneybatı rüzgârıdır. Atinalıların rüzgâr tanrılarından biridir.
Apis: Mısır’ın kutsal boğası olup Mnevis ve Onuphis isimleriyle de bilinir.
Apollon: Güneş, müzik, şiir ve tıp tanrısıdır. Jüpiter ile Latona’nın oğlu ve Diana’nın ikiz kardeşidir. Pek çok isimle anılan bir tanrıdır. Bu isimlerden en yaygınları şöyledir: Sol, Helios, Phoebus, Cynthius, Delphinius, Didymaeus, Agineus, Pythius, Nomius ve Paean. Jüpiter’in emriyle yaptıkları yıldırımlar Asklepios’un ölümüne yol açtığı için Kiklopları öldürür ve bu nedenle cennetten kovulur. Apollon’un sembolleri defne yaprağı, lavta, kurt, geyik, kuzgun, kuğu ve yunustur. Dokuz Müz ona tabidir. En sevdiği yuvası Parnassos Dağı’ndadır. Eşsiz bir güzellik ve yeteneğe sahip olduğundan pek çok aşk macerası yaşamıştır. Asklepios ile Phaeton, çocuklarının en ünlüleridir. Bkz. Neptün, Phaeton.
Antigone
Apotheosis: Bir tanrının takdis edilip ilahlaştırıldığı tören.
Araba: Bkz. Apollon,