Шигырьләр / Стихи. Сагит Рамиев
иске тормышны бетерсәк,
Яңа тормыш нурыны сачар,
Падишаһ, байлар, түрәләр –
Бар да берсе-берсенә качар.
Менә барча халык, бертугандай
Һәм анадан яңа тугандай,
Дуст булыр, хөр булыр күктә коштай,
Тук булыр күңеле саф көмештәй.
Торыгыз…
(Тәкрар.)
Бары тигез укыр һәм эшләрләр,
Бар да тигез рәхәт чигәрләр;
Булмас ялган, золым һәм җәберләр,
Килмәс, әҗәл җитми, каберләр.
Моңарчы зәхмәт чиккән хур иде,
Аның өстендә бай зур иде.
Бетсен әүвәлдә рәхәт чиккәннәр!
Булсын патша зәхмәт чиккәннәр!
Торыгыз, килегез, ач кешеләр,
Торыгыз, дошманга үч кешеләр!
Кушылып бер җиргә бар эшчеләр,
Тартышып табыйк якты, ак көннәр!
Кыю атлагыз, иптәшләр!
Туганнар, күңелдән берләшеп,
Торыйк, бер аякка басыйк!
Иркенлек, сәгадәт багына,
Ягез лә, башлап юл ачыйк!
Беләмсез, туганнар, кем идек?
Дөньяга ни өчен килдек?
Тигезлек вә дустлык, җир, ирек!
Менә без шулар чөн[14] килдек!
Безне күп тоттылар богаулап,
Җир, ирек, якты көн бирми,
Эшләгән эшебезне талап,
Безне кеше дә дими.
Вакыт ич, туганнар, белергә,
Тартышмый табылмый хокук,
Әллә патшадан куркамсыз,
Патшада анда көч юк.
Патшаның тәхетене уйласак,
Эшчеләр үзләре ич саклый,
Тубын, мылтыгын һәм сөңгесен
Эшчеләр үзләре ич саплый.
Күңелдән ышанып көчебезгә,
Чыгыйк урамга без саф-саф,
Иске тормышны, ләгънәтне
Мәңге юк итик таптап.
Иске, зәхмәтле тормышның
Очрыйк тузанын җилгә,
Якты, рәхәтле тормышның
Кадыйк флагыны җиргә!
Хатыннар галәме
Әй, хатыннар галәме! Сез
Ник наданлык дәрьясы?
Дәрьяңызда баткан, үлгән
Бар татар зат баласы.
Белмиләр сезсез татарлар
Үз кирәк, файдаларын,
Күрмиләр рәхәт, сәгадәт
Нәрсәдә, кайда барын.
Сез һаман тик торасыз, ник
Яктылыкка бармыйсыз?
Ник татарларны да юлга,
Якты юлга салмыйсыз?..
Театр
Казанда, Новый клуб залында, беренче мәртәбә башлап татар телендә театр уйнаган татар кызлары һәм татар егетләре хөрмәтенә.
1906 нчы ел,
Егерме икенче декабрь, җомга көн кич
Чыкмый ич күңелемнең хәтереннән һич,
Раст ук да татарлар җанлы икәне
Дөньяга беленде шул көндә кич.
Айдан да якты иде нур йөзләре,
Шатланган, җанланган һәм үзләре,
«Ни була, ни күрәбез?» – бар сүзләре,
Театр пәрдәсендә күзләре.
Пәрдә дә үзенә башка бер төс алган,
Колагын уйнап торган көйгә салган,
Стуллар, стеналар –