Ак күгәрчен, күк күгәрчен. Карим Кара
кулыма.
Кудым… «Авыр итә, – дидем, –
Һәрбер йолкышы!..»
Ах, ялгыштым.
Булган икән
Ул бәхет кошы!
Кайчакта кешенең тормышында бер уенлы-чынлы әйтелгән җөмлә, бер очрашу, бер кыю адым кискен үзгәртергә мөмкин. Без илтифат итмибез, өйрәнгән тормышыбызга үзгәреш кертәсебез килми, ялкауланабыз, алда әле барысы да дип, үз-үзебезне юатабыз. Нәтиҗәдә ярык тагарак янында утырып калабыз. Иртәгә дип яшәргә ярамый, тормыш бүген бара, менә хәзер, нәкъ шушы мизгелдә. Бераздан бу вакыт үткән заманда калачак, ә киләчәк юк ул. Менә Рәмил юл аермасында: акылына килеп, иртәгә җиң сызганып машинасын төзәтергә тотына, начальство килеп җиткәнче (ә алар киләчәк, әле юлда булмасалар), җан-фәрман эшләгән булып кылана, кычкырган-җикергәннәрне баш иеп тыңлап тора. Иелгән башны кылыч кисми, ди, унбиш капчык он акчасын эш хакыннан тотып калырга да ризалашырлар, барыбер үзе күрми ул акчаларны, әнә Мәймүнәнең башы авыртсын. Алай гына котыла алмас, әлбәттә, Мәймүнә аның тормышын тәмугка әйләндерергә юлларын табар. Эштә дә иң авыр, акчасыз рейсларга куярлар, әмма дә ләкин өйрәнгән дөньясына кайтыр, җай гына тәгәрәр тормыш арбасы, нәрсә тәртәгә тибәргә? Юк, үткәннәргә кире кайта алмаячак ул, ник дисәң, ул хәзер үзенә дә икенче төрлерәк карый башлады, үз-үзенә хөрмәт төслерәк нәрсә баш калкыта дияргәме? Башкалар алдында мескенләнергә исәбе юк хәзер аның. Бәлки, кем әйтмешли, цивилизованный юлдан барыргадыр: китергән зарарны түләргә. Мәймүнә белән адәмчә аерылышырга, документларны тәртипкә китерергә дә ике-өч айдан килеп җитәр Матильда янына, икәүләп яңа тормыш башларлар, кая да булса чыгып китәрләр. Күпме кешеләр аерылыша да үз парларын табып тагын кавыша, дөньясы шулай корылган. Юк, Мәймүнә җиңел генә ычкындырмаячак аны, төп акча чыганагы ич ул, шуңа киенә-ясана хатыны, ул эшләгән акчаларга иркен яшәргә өйрәнгән. Бычков, начальниклары аерым мәсьәлә. Мәймүнәгә каян табылган путёвка? Барысы белеп торалар: Бычков, Бычок спонсорлык итә, диспетчер Мәймүнә белән бик тә борчаклары пешә аларның, күптәннән сизенә аны Рәмил. Тавыш-тынсыз гына эштән бушатырмы «баҗасын». Тәүдә Мәймүнә кычкырып чыгачак. Алай дисәң, Матильда бар бит әле, берни уйламый рәхәт йоклап яткан гөнаһсыз зат. Өч ай буе бала белән ачлы-туклы ятсынмыни ул? Рәмил үзе нигә дә түзәргә риза, ә менә сөйгәне өчен көрәшәчәк. Хәленнән килгәнен эшләр. Хәзер ышанычы артты аның үз-үзенә, күңеле урынына утырды. Ул җилкенеп Матильдасы ягына борылып ятты һәм онытылып йоклаган хатынның төймә танавына бармаклары белән басты.
– Пи-ип! – дип шаяртты ул, – машина килеп җитте. – Ике бармагын терәп: – Идёт коза рогатая, идёт коза богатая, – дип кытыгына тиде.
– Тимә, Рәмил, йокы килә, – дип чәбәләнеп карады Матильда, күзләрен чытырдатып йомып, юрган астына качарга маташты.
Уятты Рәмил, нишләп уятмасын, шундый матур төндә йоклап яталар димени яңа кавышкан парлар? Һәм таң атканчы башка йокларга ирек бирмәде яшь хатынга.
Бер юрган астында йоклаган кешеләр аерата якынаялар, уйлары