Любовь и ненависть / Мәхәббәт һәм нәфрәт. Разиль Валеев
он очень скромный человек. Все его ровесники являются лауреатами Государственной премии имени Г. Тукая, за многих из которых он ходатайствовал в своё время. И Разиль, как никто, давно достоин этого звания[1].
Туфан Миннуллин
2007
Сугыш кайтавазы / Эхо войны
Мәңгелек ут
Һәйкәл тора мәйдан уртасында,
Мәһабәт тә йөзе, салкын да…
Каршысында яна мәңгелек ут,
Салкын һәйкәл карый ялкынга.
Урамда кыш. Сугыш күптән тынган.
Дөнья тыныч. Тик кул күшегә.
Ут янына җылынырга килә
Бала-чага, олы кешеләр.
Җылынырга килгән чал чәчле карт
Нигә салган әле бүреген?
Бу ялкында таныш чалым күреп,
Дустын уйлый, ахры, ул бүген.
…Медале дә юк иде бит хәтта…
Болай гына… гади бер батыр.
Атакада ядрә тигәч аңа:
«Син туктама, – диде, – бара тор…»
Кабереннән күтәрелгәнме ул,
Җимереп чыккан мәллә төрмәне?!
…Һәйкәл булып тәне кайткан илгә,
Мәңгелек ут булып – йөрәге.
Вечный огонь
Стоит солдат, одетый в камень,
Солдат народа своего.
И вечное святое пламя
Колышется у ног его.
Здесь головы склоняют низко.
Давно окончена война…
Здесь, у подножья обелиска
Торжественная тишина.
Я часто вижу в парке этом:
К огню приходит человек,
И тихим, и горячим светом
Мерцают слёзы из-под век.
Он помнит всё, как это было,
И боли в сердце не унять:
Вперёд пехота уходила,
А в друга пуля угодила,
И он остался там лежать…
…Но вопреки законам смерти
Он снова в полный рост стоит!
Он стал гранитом.
Только сердце
Огнём по-прежнему горит!
«Мин яу булып түгел, яучы булып…»
Мин яу булып түгел, яучы булып
Бусагаңа бастым, Европа.
Дөньябызда әле хаксызлык күп —
Берәү елый, берәү елата.
Без күтәргән йөкне кем җиңел ди?!
Кем кайгыны безнең аз дия?!
Азияне Европага димлим,
Европаны сиңа, Азия.
«Мин – яшьтәше атом бомбасының…»
Мин – яшьтәше атом бомбасының…
Мин мәңгелек уйда утырам.
Галимнәр, сез бомба ясаганда,
Әниләр бит безне тудырган.
Безгә күптән акыл теше чыкты… —
Акыл кердеме соң аларга?
Матдәләрнең җанын суыра-суыра,
Галимнәрнең чәче агара.
Илләр бүләр өчен, атом бүлеп,
Сак йокысын бүлеп кешенең,
Бәхеткәме, ләхеткәме икән,
Тарих, безгә юллар түшәдең?
Җәй
1
В настоящее время Разиль Валеев – народный поэт Республики Татарстан, лауреат Государственной премии Республики Татарстан имени Габдуллы Тукая.