Çovdarlıqda uçurumdan qoruyan. Дж. Д. Сэлинджер
bu cür qurşağacan çılpaq gəzir, çünki belə hesab eləyir ki, yaraşıqlı bədəni var. Doğrudan da, beləydi: qədd-qamətinə söz ola bilməzdi.
4
Elə bir işim olmadığına görə mən də durub yuyunma otağına getdim. Üzünü qırxıb qurtarana qədər Stredleyter ilə bir az laqqırtı vurmaq istəyirdim. Burda da bir o idi, bir də mən. Uşaqlar hələ futboldan qayıtmamışdılar.
Yadınızdadır, Eklidən danışanda demişdim ki, pintinin, natəmizin biridir? Bax bu Stredleyter də natəmiz uşaqdır, ancaq bir az başqa cür natəmizdir. Zahirən çox səliqəliydi, amma kaş indi onun əlindəki üzqırxanı görmüş olaydınız. Pas atmışdı, tük basmışdı.
Stredleyter son dərəcə özünə məftun adamdır. Şəkildə yaraşıqlı düşürdü. Yəni onun gözəlliyi albom gözəlliyi idi. Mən Pensidə elə oğlanlar tanıyıram ki, Stredleyterdən onqat yaraşıqlıdırlar, ancaq albomda şəkilləri o qədər də yaxşı çıxmır.
Stredleyterin böyründəki kranın önündə oturub soyuq suyu açıb-bağlayırdım. Qırmızı kepka hələ də başımdaydı. Özü də tərsinə – dimdiyi arxa tərəfə. Bu kepka, doğrudan da, mənə yaman ləzzət eləyir.
– Bura bax, – Stredleyter dedi, – gəl mənim xatirimə bir iş gör.
– Nə? – çox həvəssiz soruşdum. Yaraşıqlı, özündənrazı oğlanların hamısı belədir. Gərək bunların xatirinə həmişə nəsə eləyəsən.
– Birinci günəcən tarixdən azı yüz səhifə dərs oxumalıyam, – dedi. – Bəlkə, mənim üçün ingilis ədəbiyyatından bir inşa yazasan? Birinci gün təhvil verməsəm, işim xarabdır. Yazarsan?
Məni lağa qoyub nədir?!
– Məni bu lənətə gəlmiş məktəbdən dünən qovublar. Sən də istəyirsən ki, indi sənə inşa yazım?
– Bilirəm, bilirəm. Bəla burasındadır ki, onu təhvil verməsəm, mənim də işim xarabdır. Dostumsan, kömək elə.
– Nədən yazmalıyam?
– Nədən olursa olsun. Təsviri bir şey. Otaq haqqında. Və ya bina haqqında. Ya da nə vaxtsa yaşadığın bir yer haqqında. Təki təsvir ifadəli və canlı olsun.
– Bunu hardan tapmısan? – Stredleyter soruşdu. Qırmızı kepkamı deyirdi. Yeni görürdü.
– Səhər-səhər Nyu-Yorkdan almışam. Bir dollara. Xoşuna gəlir?
Stredleyter başını tərpətdi.
– Əladır, – dedi. Əclaf məni hərifləyirdi. Çünki dərhal əlavə elədi: – Yaxşı, inşa yazarsan?
– Vaxt tapsam, yazaram.
Gəlib yenə də onun böyründəki kranın önündə oturdum.
– Budəfəki görüşün kiminlədir? Fitsceraldla? – soruşdum.
– Allah eləməsin. Sənə demədimmi, o donuzla qurtarmışam?
– Fitscerald deyilsə, bəs kimdir? Bəlkə, o Fillis Smitlə görüşəcəksən?
– Yox. Əslində, elə onunla görüşməliydim, ancaq hər şey tərsinə oldu, başqasına ilişdim. Bed Tou ilə bir otaqda qalan qız… Bura bax. Az qala yadımdan çıxmışdı. O qız səni tanıyır.
– Ola bilməz, adı nədir? – məni maraq bürüdü.
– Mən bilən… Hə, Ceyn Qallaher.
İlahi, o bunu deyəndə az qaldı huşum başımdan çıxsın.
– Ceyn Qallaher! – oturduğum yerdən dik qalxdım. – Hə, onu tanıyıram. İnişil yayda qapıbir qonşu olmuşuq. Onda onun zırpı buldoqu da var idi. Elə buldoqun hesabına tanış olduq. Həmişə gəlib bizim…
– Holden, adamsan, işığın qabağında durma, – Stredleyter dedi. – Durmağa yer tapmırsan?
Əməlli-başlı həyəcanlanmışdım.
– O indi hardadır? – soruşdum. – Heç olmasa, gedib görüşüm. Hardadır dedin? O biri korpusda?
– Eh…
– Necə oldu ki, məndən söz saldı? Görən, indi Brin-Morda oxuyurmu? Onda demişdi ki, bu məktəbə girmək istəyir. Ya da ki Şipliyə. Elə bilirdim, indi Şiplidə oxuyur. Necə oldu ki, söz məndən düşdü? – doğrudan da, bərk həyəcanlanmışdım. Düz sözümdür.
– Mən nə bilim axı?! Bəlaya düşmədik.
– Ceyn Qallaher, – yenə təkrar etdim. Hələ də özümə gələ bilmirdim. – Sən bir təsadüfə bax!
Stredleyter saçlarına mənim briolinimi8 sürtürdü.
– O qız rəqqasədir, – dedim. – Baletə gedir. Gündə düz iki saat məşq eləyirdi. Qorxurdu fiqurası pozula. Həmişə onunla dama oynayırdıq. Özü də damaya çıxanda daşları çevirməzdi, bircə dəfə də yerindən tərpətməzdi.
Stredleyter dinmirdi. Adətən, belə şeylər heç kəsi maraqlandırmır.
– Onun anası da biz getdiyimiz klubun üzvü idi, – dedim. – Mən orda bir müddət qolf ağacı daşıyan olmuşam. Pul qazanmaq istəyirdim.
Stredleyter heç qulaq asana oxşamırdı. Saçı ilə məşğul idi.
– Yox, gərək gedib görüşəm.
– Bəs niyə durmusan? Get də!
– Gedəcəyəm, gözlə bir dəqiqə. Onun valideynləri ayrılıb. Anası sərxoş bir adamla evlənib, – dedim.
Yaxşı yadımdadır, həmin adam həmişə şortik geyərdi. Ceyn deyirdi ki, yazıçıdır, pyes-zad yazır. Amma onu həmişə möhkəm içən, sarsaq radiodetektivlərə qulaq asan görmüşəm.
– Ceynin uşaqlığı çox ağır keçib. Zarafatsız. Yox ey, gedim onunla bir görüşüm. Yaxşı deyil.
– Bəs onda nəyi gözləyirsən? Bayaqdan gedim-gedim deyincə çıx get də, – Stredleyter dedi.
– İndi kefim yaxşı deyil, – dedim. Belə yerə getməkdən ötrü də gərək adamın, doğrudan da, kefi kök ola.
Stredleyter, axır ki, sıx, pırtlaşıq saçlarını darayıb qurtardı. Üzqırxanı, dəsmalı yığışdırdı.
– Bəri bax, məndən ona salam de, yaxşımı?
– Yaxşı, – Stredleyter dedi, ancaq dəqiq bilirdim ki, deməyəcək.
– Bura bax, – dedim, – məni qovduqlarını ona demə ha. Yaxşı?
– Yaxşı.
5
Hər şənbə axşamı bizim üçün əsl bayram idi; çünki stollara bifşteks9 qoyurdular. Bunu qəsdən edirdilər. İstəsəniz lap min dollardan mərc gələrəm, çünki hər bazar valideynlərin çoxu məktəbə öz uşaqlarını görməyə gəlirdi və hər bir ana öz əziz-xələf oğlundan axşam nə yediyini soruşurdu. O da deyirdi: «Bifşteks». Fırıldağa bax! Kaş o bifşteksləri öz gözlərinizlə görmüş olaydınız. O qədər xırda və bərk idilər ki, heç bıçaq da kəsmirdi.
Həmin axşam heç kimə görüş-zad verməmişdim; pijamamı, xalatımı geydim, qırmızı kepkamı da başıma keçirib inşa