Hophopnamə. Mirzə Ələkbər Sabir
hünərin qiymətin islam nə bilsin?
Getsin qabağa qonşular, islam dayandı,
Əfsus, “Həyat” isə məmat oldu, qapandı!
Qoy qonşular alsın hələ min dürlü fəvaid,
Qoy qonşular etsin hələ təzyidi-cəraid,
Sən söylə, qəzetdən nə olur bizlərə aid,
Ancaq ikini bir elə, qoyma ola zaid,
İslamdə bilmək, oxumaq çünki ziyandı,
Əfsus, “Həyat” isə məmat oldu, qapandı!
Əğyarlər imdi sənə faiqmi, deyil ya?
İslamını məhv etməyə şaiqmi, deyil ya?
İbzali-himəm millətə layiqmi, deyil ya?
Ancaq əməlin qət’i-əlaiqmi, deyil ya?
Çün qət’i-əlaiq odu hər guşədə yandı,
Əfsus, “Həyat” isə məmat oldu, qapandı!
Gopnan əməl aşmaz, işə qeyrət gərək olsun,
Millət düyünün açmağa hümmət gərək olsun,
Min elm deməkdənsə həmiyyət gərək olsun,
Sözdən nə bitər, işdə həqiqət gərək olsun!
Həqsizliyi hər gündə görüb axır usandı,
Əfsus, “Həyat” isə məmat oldu, qapandı!
Ağrıtma əbəs başını, meyl etmə ülumə,
Yox vəq’ qoyan elmə, kəmalatə, rüsumə,
Hər kəs cibini güdmədədir baxsan ümumə,
Xərc etsə edər dolma-badımcanə, lühumə;
Hop-hop, yeməyə, içməyə bu qövm yarandı!
Əfsus, “Həyat” isə məmat oldu, qapandı!..
BAKI PƏHLİVANLARINA
Könlüm bulanır kuçədə cövlanını görcək,
Nitqim tutulur hərzəvü hədyanını görcək.
Canım üzülür əldəki qalxanına baxcaq,
Qəlbim alışır beldəki patranını görcək.
Baxdıqca revolverinə əndamım olur süst,
Bağrım yarılır xəncəri-bürranını görcək.
Təfriq edəməm: məstmi, huşyarmısan sən, -
Məstanərəviş, məşyi-pərişanını görcək.
Düşdün lotuluq məşqinə, islamə uyuşma,
Öldür nerədə olsa müsəlmanını görcək.
Qoy börkünü kəc qaşının üstündə, fırılda,
Kəndin kimi bir lotiyi-meydanını görcək.
Məst ol gecə-gündüz, nə bilim, yat nerələrdə,
Yum gözlərini xaneyi-viranını görcək.
Əmrədlər ilə keyfini çək bağda, çəməndə,
Bir baxma da ətfali-ciyərqanını görcək.
Gəh “iskoroxod” çəkmə, gəhi gey “lakeronni”,
Vellən gecə-gündüzdə xuramanını görcək.
Var-yoxunu sərf eylə barışnalara, ancaq
Söy həmsəri-məzlumeyi-nalanını görcək.
Gül, gül ki, cəvansən,
Əyyaşi-cəhansən,
Sərxoşlara cansən,
Hala güləcəksən.
Vəqta ki, qocaldın,
Rişi döşə saldın,
Pis günlərə qaldın,
Onda biləcəksən!..
[ADƏTİMİZ DAŞ İDİ DƏ’VA GÜNÜ]
Adətimiz daş idi də’va günü,
Tullarıdıq əldə sapan qıjhaqıj!
Hər kəsə dəysəydi edərdi haman
Bir neçə gün ahü fəğan, ufhauf!
Mərhəm olurdu, sağalırdı yara,
Əldə qalırdı yenə can sapbasağ.
İmdi revolverdi, dönüm başına,
Nagəh olur gülləfəşan partapart!
Onda görürsən yıxılıb yanbayan
Bir neçə növrəstə cəvan laybalay!
Tüf belə dövranə ki, bədtər olur
Seyri-fələk, dövri-zəman ilbəil!
Milləti-islam qırır bir-birin,
Allah, aman, bu nə yaman qırhaqır!
Qardaşa bax, qardaşını öldürür,
Vəhşi olub əhli-cəhan sərbəsər!
Milləti gördükcə belə hərcü mərc
Könlüm olur dopdolu qan qatbaqat.
Böylə gedərsə, Bakı əldən gedər,
Qalmaz o mə’vadə aman hiç, hiç!
Bari, xudaya, özün islah qıl,
Ta edələr pirü cəvan sülh, sülh!
KÜPƏGİRƏN QARININ QIZLARA NƏSİHƏTİ
Qarı nənənin sözlərini sanma çərəndir,
Canım, gözüm ay qız!
Hər kəlməsi min lə’li-Yəmən, dürri-Ədəndir,
Anla sözüm, ay qız!
Çox ömr eləyib, çox da hünər etmişəm isbat
Bu dari-cəhanda.
Min hiylələri qatlamışam sinəmə qat-qat
Bu xeyli zəmanda.
Min il sənə nəqlin eləsəm məkri-nisani,
Qurtarmaz, azalmaz.
Doldursam əgər məkrlə ətrafi-cəhani,
Bir boş yeri qalmaz.
Cadu da əlimdən bacarıb cin də qutarmaz,
Əfsunuma bah-bah!..
Mən eylədiyim məkri şəyatin də bacarmaz,
Vallah və billah!
Xoştaleimişsən ki, bu gün feyzi-hüzurum
Oldu sənə qismət.
Qan sözlərimi, indi sən, ey gözdəki nurum,
Qoyma keçə fürsət.
Əvvəl bu qədər bil ki, vəfadar ər olmaz, -
Aqil olur olsun;
Bir ər ki, vəfadar ola, aləmdə tapılmaz, -
Cahil olur olsun;
Zinhar, vəfa etmə tələb ər dediyindən,
Sərvəqt ol, amandır!
Asudə xəyal olma bu şohər dediyindən,
Üç-dördün