Həyat sandığı. Zaur Pənahov
qoyaraq ayağa qalxdı. Daha çox Etrak barədə eşitmək istəmədiyini bundan səmimi ifadə edə bilməzdi. “Çox uzun yoldan gəlmisən və dincəlməlisən.”
Eçso da həmçinin qalxaraq ailə keçmişi haqqında olan kağızları götürüb, qatlayaraq paltarının içinə yerləşdirdi. Elə bu vaxt baş müşahidəçinin məktubunu xatırlayıb “Bunu sizə göndəriblər,” deyərək məktubu baş ustada uzatdı.
Elion məktubun möhürünə baxıb “Narahat olma,” dedi. “Sınaq nəticəsinə müdaxilə edə bilmərəm amma əlimdən gələni edəcəm. Yenə də hansısa Oringen sınağını keçə bilməməyin səni narahat etməsin. Sən Günəş döyüşçüsüsən, keçilməyi mümkün olmayan bir sınaqdan keçib Azarı xilas etmisən. İnsanlar sənin haqqında mahnılar oxuyur, hekayələr danışır. Necə olduğunu bilmirəm, amma bu qədər gizli saxlamağımıza baxmayaraq beş il içində bütün Azar sənin qəhramanlığından danışır. Bunu unutma, yaxşı?”
“Bəli ustad. Təşəkkür edirəm.”
Eçso otaqdan çıxıb, başını aşağı salaraq pilləkənə doğru addımlayarkən “Kimi görürəm?!” səsinə başını qaldırdı. Qarnı qabağa çıxmış ağ saçlı kişi, qollarını açıb gülümsəyirdi. Sevinclə parıldayan gözləri və qızarmış yanaqları, onu, nəvəsini görmüş qoca babaya oxşatmışdı.
“Ustad Hulda,” sevinclə səsləndi Eçso.
Yaşlı ustadın üzündəki təbəssüm silindi. “Ustad dədəndi!” dedi qaşlarını çataraq. “Sənə deməmişəm mənə əmi denən?”
Eçso onu qucaqlayaraq “Bağışla,” dedi. “Əmi.”
“Bax belə. Bu nə sifətdi? Yoxsa kişi səni yenə danlıyırdı? Yenə nə istiyir sənnən?”
“Heç nə əmi, başqa məsələdi. Eşitdim dörd ay əvvəl səni, yeni qazza lideri təyin ediblər. Təbrik edirəm. Tarixin yüksək vəzifəyə qalxmış ilk insanı, Hulda Baldaş,” deyə Eçso onun adını xüsusi bir həvəslə vurğulamışdı.
“Həə, başdarına dəysin elə vəzifə. Qazza deyil bordağa bağlanmış qaz yığınıdı elə bil. Nə nizam var, nə tərbiyə,” dərdli bir nəfəs dərdi ağbaş qazza lideri. Vəzifəsinə baxmayaraq hələ də köhnə nakra zirehi daşıyırdı. “Günümə bax, dörd aydı o çobanlara etiket dərsi keçirəm. Meşədən çıxıblar eləbil.”
Eçso öncə gülümsədi, sonra özünə hakim ola bilməyib az qala qəhqəhə çəkməyə başladı.
“Gülmə, iki günə qayıtmalıyam son bir həftədir, hər gecə onun kabusunu görürəm… demirəm gülmə!”
“Yaxşı-yaxşı gülmürəm,” deyib Eçso gözünün yaşını sildi. Çoxdandır bu qədər gülməmişdi. “Mən burda yataqxanada olacam, gedəndə xəbər et görüşək.”
“Baş üstə. Bu üzünü də qırx. Dədənin yanına belə giribsən?!”
“Şəhərə indi gəlmişəm, vaxtım olmadı.”
“Üz qırxmağa həmişə vaxt var. Ax cavanlar, hər şeyə bəhanəniz var. Yaxşı get,” başı ilə Elionun otağını işarə edib “İçəridə təkdi?” soruşdu.
“Təkdi əmi, gir. Sonra görüşərik.”
“Görüşərik.”
Yenidən Mərkəzi Azar küçələrinə çıxan zaman üzündəki təbəssüm hələ də silinməmişdi. Eçso başını qaldırıb ağ bulud topalarına baxaraq nəfəs dərdi. Günəşin aydın parıltısında payızın ilıq sərinliyi hiss olunurdu.
Eçso nakrin yataqxanasının yerləşdiyi şəhərin şimal-qərb hissəsinə yönəldi. Axırıncı dəfə orada üç il bundan əvvəl qalmışdı. Müşahidə heyətinin qərarına baxmayaraq, Elion rəsmi olaraq onu xidmətdən və hüquqlarından azad etməmişdi.
Dairə formasında düzülüb oyun oynayan bir neçə uşağın arasından keçərək geniş meydana çıxdı. Belə meydanlar şəhərin bir çox yerində salınmış istirahət parkı kimi görünsə də həm də qonaqları bu qarışıq şəhərdə azmaqdan sığortalayırdı. Çünki bütün əsas yollar və bir çox küçələr bir meydanda başlayıb digərində sonlanırdı.
Bu meydanları vacib edən digər bir özəllik isə, hər birinin mərkəzində qurulmuş geniş elan lövhələri idi. Təzə qurulan zaman əsas vəzifəsi əhaliyə məlumat çatdırmaq olan, elan lövhələri, zaman içində daha bir funksiya qazanmışdı. Artıq insanlar da bu lövhələrə öz elanlarını yerləşdirir, axtardıqları malları, itən əşya və hətta yaxınları üçün yardım diləyirdilər, əlbəttə müvafiq mükafat qarşılığında.
Eçso meydana çıxışı olan altı küçədən birinə girib mübahisə edən gənc bir cütlüyün yanından keçib, dərzidən gülüşərək çıxan qızlara yol verdi. Təbəssümlə geri, qızlara baxdı və yol kənarı skamyada oturmuş başqa bir qızın yanından…
“Eçso?!”
Eçso cəld dayanıb skamyadan qalxan nakra zirehli gənc qızı gördü. “Selley?” Onu bir az gec tanımışdı. Boyu Eçsonun çiynindən olduğu üzün ona az qala yuxarıdan aşağı baxırdı.
“Xoş gördük,” dedi gənc qız. Sonsuz sevincini qürurla gizlədir, lakin geniş təbəssümü və ulduz saçan gözləri onu ələ verirdi. “Dəyişmisən.”
“Xoş gördük Selley.” Bu gənc qız üçün nə qədər darıxdığını hələ indi xatırlamışdı. “Sən də… Əla görünürsən.”
Hələ təliminin ilk günlərində tanış olduğu qızı bir ildən çoxdur ki, görmürdü. Yumru balaca sifəti və iri gözləri ilə Eçsonun xatırladığı kimi qalmışdı.
“Görürəm saçını uzatmısan,” dedi Eçso. Bir çox döyüşçü qadınlardan fərqli olaraq açıq şabalıdı saçı kürəyinə tökülürdü. Eçso saç uzatmaq üçün onun təlimçilərə nə qədər dil tökdüyünü yaxşı xatırlayırdı.
Selley saçına sığal çəkib “Hə,” dedi. “Necədi? Daha oğlan uşağına oxşamıram ki?”
Eçso gülüb “Qətiyyən,” deyərək yaxasındakı rizanmaq nişanına baxdı. Gümüşdən hazırlanmış gözəbənzər nişan, ona Aqreni xatırlatmışdı. “Deməli nəhayət bacardın, təbrik edirəm. Rizanmaq olmaq necə hissdi?”
Selley qollarını açaraq “Özümü dünyanın ən xoşbəxt insanı kimi hiss edirəm,” dedi sevinclə. “Bəs sən? Eşitdim, Oringen sınağına girmisən. Bizimkilər qısqanclıqdan partla… Eçso?”
Bir müddət sonra Eçso və Selley nakrin yataqxanasının həyətində, ağacın altında oturmuşdular. Fəslin son günlərini yaşayan yaşıl otlar, bağçaya dinləndirici bir gözəllik verirdilər. Zəif külək, saralmış yarpaqları bir neçə addım sürüyüb, dayanır sonra yenidən əsərək həzin bir xışıltı ilə onları daha da irəli aparırdı.
Eçso başından keçənləri bir çox detalları gizlədərək də olsa danışıb, niyə nakra zirehi geyinmədiyini və arzuladığı kimi gümüş döyüşçü nişanı taxmadığını izah etmişdi.
“İnana bilmirəm ki Braqlejin ölüb.” Gənc rizanmaqın belə bir hekayə gözləmədiyi çaşqın baxışlarında yaxşı