Яшен ташы / Непоседа (на татарском языке). Ренат Гаффар
ишегалдына яңгыратып ыхылдап куйганнан соң, күңеленә иң хуш урынына – кузлага барып утырды. Аның бүгенге уйлары – оныгы хакында: «Кара син аны, ә? Дәү кеше булган диген – инжинирт».
Оныгының нәкъ менә шундый зур башлык булуы аңа күңел хушлыгы бирә, сөендерә иде. «Менә бит нинди итеп үстергәнмен, – дип уйлый ул, бераз һаваланып.
Кара, ник утырам соң әле җәелеп?»
– Мөнәвәрә! Уят, җитте. Ир-ат өйлә җиткәндә йоклап ятмас, кайткач түнәрләр, – диде ул юынгычка җылы су салып торган карчыгына.
– Бераз ял итсеннәр, өшәнгәннәр ич. Нишләмәкче буласың?
– Уят, бетте! Сорама. Эш бар.
Мәрданша уе белән генә капка төбендәге теге иләмсез машинада тузан туздырып, Чишмә чокырыннан печән кайтарып ташлады. Аннары урманга китте. Анда утыннан тыш тагын бер йомышы бар иде аның…
Менә инде ничә еллар ак мунча җиткезеп куярга исәпләп йөри ул.
Шул исәбен һич кенә дә тормышка ашыра алмый. Уң як күршесе Садрыйныкы нинди бит әнә! Дөнья рәхәте! Өй каршына сузып салынган бүрәнәдә тәмәке тарта-тарта дөнья хәлен сөйләшеп утырганда, Садрыйның:
– Әйдә, гадук, чабынып чык бер. Сөякләрең җиңеләеп китәр. Килен тагын ягып җибәрде бугай, ахрысы, – дип әйтә торган гадәте бар.
Ул шулай диюгә, Мәрданшаның борынына мәтрүшкә аралаштырып бәйләнгән каен себеркесе исе килеп китә.
Үз мунчасы тәмам искерде. Кем әйтер Мәрданша балта остасы булган дип? Ягарлык түгел инде. Караучысы булмагач, бакаларга хәтле ташлап киткән.
Башта күршесенең кыргый чиялеккә ак мунча салып куюына әллә ни исе китмәгән иде дә Мәрданшаның, тора-бара эченә корт, елан керде, ике күрше арасын мәче кисте.
Тора-бара ике күрше бергә чабыну түгел, бүрәнәгә утырып тәмәке дә тартмас булды. Исенә төшкән саен, Мәрданша ант эчә: «Салам, Садрый! Салам булгач салам!!!»
Карт бер керешсә җиткезәсе дә куясы юкса. Әнә бит ярты авыл йорты аның балтасыннан үткән. Соңгы араларда бу шөгылен ташлады ташлавын. Вәләкин, йөзе җыерчыклана барган саен, Мәрданшаның җаны котыра гына барды. Бүрәнәләрен генә кайдан юнәтәсең менә…
Сәйдәш олан бабасының теләгенә каршы килмәде. Ничә еллар аягы басмаган тугайларда дөньясын онытып торып, чалгы селтәвең ни тора! Авыл малаена җаен гына бир.
Туктаусыз печән чабудан соң, пакуска яткан килеш болынны тыңлап ятканда, әллә ниләр искә төшеп бетте.
Печәнне алып кайтып аударгач, урманга чыгып киттеләр. Кич җиткән иде инде. Сыек кына булып томан төшә башлаган иде. Тигезле-тигезсез урман юлы белән бара торгач, Мәрданша туктарга кушты.
Аның уенча, нәкъ менә шушы төштә мунчага ярарлык менә дигән каеннар булырга тиеш иде. «Утыны качмас, Галләм югында тәвәккәлләргә кирәк…» Бактың исә бөтенләй башка төшкә килеп чыкканнар икән.
Мәрданша яшьләрне юл карарга җибәреп, үзе машина янында калды. Аның баскычына утырган килеш тәмәкесен кабызгач, уйга чумды: «Таушалган көе ник нужаланып йөрим әле? Печәнле иттеләр. Киссеннәр, төясеннәр соң. Сөбханалла, тазалар. Ә мин черем итеп алырмын…»
Урман тын.
Күпме шулай