Məni itirməyin. Исмаил Шихлы
qan çəkmiş sarımtıl gözlərində qığılcım kimi alışıb yanan sevinci, rəngindəki boğumtulluğun çəkildiyini gördü və bir varlığı sevindirdiyinə görə özündən razı qaldı. Başa düşmədi ki, əqrəb bütün bədəninə hopmuş, gözlərinə sığılmış, rənginə çökmüş zəhərini içəri çəkdi, tüpürcəyinə qatıb dişinin dibinə yığdı.
– Yox, belinə minə bilmərəm.
– Niyə?
– Sürüşüb suya düşərəm.
– Bəs harama minəcəksən?
– Boynuna.
Tısbağa fikrə getdi. Əqrəbin əl-ayağının onun boynuna toxunacağını təsəvvürünə gətirəndə əti çimçişdi. Əqrəb bunu hiss etdi.
– Tısbağa qardaş, məndən çəkinmə, əl-ayağım təmizdir.
– Yaxşı, qoy sən deyən olsun.
Onlar çayı keçməyə başladılar. Tısbağa suya batmamaq və əqrəbi islatmamaq üçün boynunu yuxarı tuturdu. Əqrəb isə onu mehribanlıqla qucaqlayır, arabir əlini başına çəkib tumarlayırdı.
Sahilə az qalırdı. Tısbağa çalışırdı ki, çayı tez keçsin, boynuna minmiş əqrəbi tez atsın və nəfəsini dərib sərbəstcə sulara baş vursun. Xəbəri yox idi ki, əqrəb yol boyu onun boynuna göz qoyur, haradan və necə çalacağı haqqında fikirləşirdi. Onun gözləri hərislikdən alışıb yanır, bədənindən öz ovunu indicə ələ keçirəcək xəbis bir vəhşinin sevinc giziltiləri keçirdi. Əgər suda boğulacağından qorxmasaydı, elə indicə çayın ortasında tısbağanı çalardı. Birdən tısbağa qışqırdı.
– Boynumu niyə sıxırsan?
Əqrəb özünə gəlib qollarını boşaltdı.
– Vallah, elə bildim, sürüşüb suya düşürəm.
– Yaxşı, bir də elə eləmə, nəfəsim darıxır.
Tısbağa sürətini artırdı və azacıq sonra güllü-çiçəkli sahilə yan aldı. Əqrəb dikəldi. Gözü ilə hara çıxacağını müəyyənləşdirdi və tısbağanı boynundan çalmağı ilə sıçrayıb quruya atılmağı bir oldu. Tısbağa ağrıdan qovruldu və nə baş verdiyini ayırd edənəcən gözləri torlandı. Özünü tarazlayıb baxdı və gördü ki, əqrəb güllü-çiçəkli sahildə dayanıb, özü də əli belində. Tısbağa bədənindəki ağrıları unutmağa çalışdı, belə bir əqrəbi bu gözəl diyara gətirdiyinə peşman oldu, özünü danladı və yanıb-yaxıldı ki, mən heç, bir can borcluyam, amma bu həşərat başqalarını da aldadacaq, dost cildinə girərək hamını bir-bir çalacaq. Tısbağa sıçrayıb sahilə çıxmaq və onu ayağı altına alıb xıncım-xıncım etməyi ürəyindən keçirtdi, ancaq hiss etdi ki, taqəti yoxdur, elə bil bədəninə qor dolub, alışıb yanır. Başa düşdü ki, əqrəbin zəhəri onun canına, qanına, ürəyinə işləyir. O, son dəfə gücünü toplayıb suyun üzünə çıxdı.
– Məni niyə çaldın, ay namərd?
Əqrəb üzünü artıq gözləri tutulan və asta-asta suyun dibinə enən tısbağaya çevirdi.
– Məndən incimə, qardaş, xasiyyətim belədir, çalmasam, dura bilmərəm.
Xoruzbeçə
Yazın ilıq nəfəsi həyəti yamyaşıl etmişdi. Arxın üstündəki salxım söyüd saçaq-saçaq yarpaqlamışdı. Otlar püskürüb qalxmış, çiçəklər cücərmişdi. Böcəklər cana gəlmişdi. Onlar çəpərin dibində gəzişir, özlərini günə verib qoşalaşırdılar. Hər yerdə cücərmə, canlanma və sevinc hiss edilirdi. Toyuqlar həyətə səpələnmişdilər. Onlar dimdikləri ilə yeri eşir, nəsə yeməli bir şey tapır, qırtıldayıb bir-birini çağırır, öz aralarında özlərinin başa düşəcəkləri dildə danışırdılar. Qız kimi sığallı fərələr isə qoşa-qoşa gəzib nazlanır, ətraflarında fırlanan beçələri gözaltı süzüb ürəklərində onlara gülürdülər. Gülürdülər ki, hələ onlar fərələrə yaxınlaşıb söz deməyə cəsarət eləmirdilər. Elə uzaqdan-uzağa dolaşır, gözləri fərələrin gözlərinə dəyəndə pipikləri həyadan qıpqırmızı olurdu. Onlar hələ başa düşmürdülər ki, dişi cinsi cəsarəti, gücü, bir az da kobudluğu çox sevir. Onların xoşu gəlir ki, erkək zəhmli, qüdrətli olsun, öz inadı və geriçəkilməzliyi ilə qarşısındakını sındırsın, özünə ram eləyib quzuya döndərsin.
Toyuqlar içində bir xoruz da vardı. Ucaboylu, qədd-qamətli. Onun saqqalı, pipiyi qıpqırmızı qan rəngində idi. Boynuna elə bil göy qurşağının rəngi çökmüşdü. Quyruğunun lələkləri də, boynunun tükləri də par-par parıldayırdı. Elə qəşəng, elə yaraşıqlı idi ki, iki göz istəyirdi ki, tamaşasına dursun.
Toyuqlar elə bil özlərini ona göstərmək istəyirdilər. Qoşa-qoşa yanından keçib baş əyir, azacıq uzaqlaşan kimi öz aralarında pıçıldaşırdılar. Fərələr, beçələr də onun yanından hörmətlə adlayır, həyətin təmkinli, ağır taxtalı bu ağsaqqal başçısına ehtiram göstərirdilər.
Xoruz bunların hamısını görürdü. Onun nəzərindən heç nə yayınmırdı. O çalışırdı ki, hər şey yerində olsun, heç kəs heç kəsin payını əlindən almasın, heç kəs cızığından çıxıb yolunu azmasın, hamı əmin-amanlıqla dolansın. Özünü pis aparanları dərhal dimdiyi ilə vurub cəzalandırırdı. Çox həssas idi, heç nə gözündən qaçmırdı. Bəzən dimdiyi ilə yeri eşib tapdığı yemi cücəli toyuqlara verirdi. Göyün üzündə bir çalağan uçanda təhlükə yaxınlaşdığını xəbər verir və çalışırdı ki, həyətdəkilər vaxtında qaçıb gizlənsinlər. Özü isə meydandan çəkilmirdi, əgər çalağan üstlərinə şığısa, döyüşə hazır vəziyyətdə dayanırdı. Bilirdi ki, meydandan qaçmaq olmaz və dəfələrlə qaçmayıb döyüşmüşdü də. İndi ilıq yaz havası ona da təsir edirdi. Hərdənbir qanadını gərib yerlə sürüyür və xoşu gəldiyi toyuğun ətrafında fırlanırdı.
Gün günortadan əyilincə beləcə gəzib dolandılar. Gün şaxıyanda isə xoruz həyətdəkiləri dincəlmək üçün çardağın altına topladı və gördü ki, xoruzbeçələrdən biri yoxdur. Gözü ilə hər yeri axtardı və birdən əli üzündəcə dayandı. Gördü ki, axtardığı xoruzbeçə qara damın üstündə gəzir, özü də çox qəribə tərzdə. Addımlarını ehtiyatla atır, ayağının birini qaldırır, xeyli eləcə dayanıb gözü ilə ayağının altını yoxlayır, ondan sonra addımını atır, nəfəsini dərir və ehmalca o biri ayağını yerə basır. Elə bil nədənsə ehtiyatlanır, nəyi isə sınaqdan keçirirdi. Xoruz bu arıq, cələfsiz, qılçaları iynə kimi olan xoruzbeçənin niyə belə yeridiyini anlamadı.
Maraqlandı.
– A bala, niyə elə yeriyirsən?
– Qorxuram, xoruz baba.
– Nədən qorxursan, oğul?
– Qorxuram, damın kərənləri ayağımın altına tab gətirməyib qırıla və ağırlığımdan dam uça.
Xoruz nə qədər çalışdısa da, gülməyini saxlaya bilmədi və birdən qanadlarını çırpıb elə qəhqəhə çəkdi ki, həyət-baca şaqqıldadı. Hamı dayanıb təəccüblə xoruza və damın üstündə şəstlə durub özünü çəkən xoruzbeçəyə baxdı.
– Qorxma, bala,