Дьолу бэлэхтээ, Сэргэлээх. Ульдаа Харалы
тахсыам этэ дии. Миэхэ уопсай дьиэ биэрдэххитинэ сатанар!
– Вот-вот, ханна эрэ олорон үөрэн, уопсайа суох тулуйан бастакы куурустаргын бүтэр уонна кэлээр. Эбиитин, өрүс уҥуор чугас улуустан сылдьаҕын, суох-суох! Уопсайга быйыл сананыма даҕаны.
– Чугас оройуонтан, Арыылаахтан сылдьан үөрэнэбин дуо, оччоҕо?!
– Унаарап! Этиһэ кэлбитиҥ дуо, манна?! Тахса тур! – киһитэ аһыҥа курдук кып-кыһыл буолар.
– Киһи кыһалҕатын өйдөөбөт, студпрофкомҥа сөбө суох салайааччы эбиккин.
– Туох диигин? Мин эйигин оннугун булларыам! – остуоллаах тойон турар.
Биир күн Унаарабы декаҥҥа ыҥыраллар. Маҥхайбыт баттахтаах, нүксүччү туттубут, наҕыллык саҥарбыт декан Афанасьев уолу чинчилиирдии көрбөхтүүр. Профкомҥа киирэн тоҕо «куруубайдаабытын» ыйыталаһар. Бука бары биир сорукка, үөрэх-сайдыы туһугар мөхсө сылдьан, бэйэ-бэйэҕэ хадьардаспакка, ытыктабыллаахтык сыһыаннаһар ордугун этэн, кыратык сэмэлиир. Уопсай дьиэлэргэ кырдьык, миэстэ букатын тиийбэтин, киниэхэ да хаһан эмэ миэстэ биэриэхтээхтэрин быһаарар. Ол инниттэн билигин ханна эрэ кыбыллан үөрэнэригэр, тулуйарыгар сүбэлиир. Тиһэҕэр, билигин ханна дьиэлэнэн олорорун ыйытар.
– Ити ийэҥ бииргэ төрөөбүт балтыгар, үс улахан киһи, үс кыра оҕо үс хостоох дьиэҕэ. Кытаат, Унаарап, устудьуоннар үөрэх туһугар, итиннээҕэр ыарахаттары тулуйаллар. Бачча күүстээхтик, 19 баллынан киирэн бараҥҥын, бастакы моһоллоргун тулуйар буоллаҕыҥ. Миэстэ таҕыстаҕына, ыла сатыахпыт. Ыйытыы баар дуо?
Иэдэстэрэ итий-итий гыналларын билэ, Унаарап декан хоһуттан тахсар. Кини, уолҕамчы эбээт! Куруубайдаһа, этиһэ сылдьар, саат!
Уолаттар «деканакка мөҕүллүбүт» уолу, ыйыталаһа көрсөллөр. Студпрофкомҥа хадаардаһан, кыратык сэмэлэммитин истэн турбут үһүс куурус уола, төттөрүтүн, студпрофкомнары мөҕүттэр:
– Ээ, ол, студпрофком бэрэссэдээтэлэ Абырыырап диэн дьаабы киһи. Этиһэ түспүт киһитин тута деканакка үҥсэр, миэстэ баар да буоллаҕына, суһаллык ол миэстэҕэ киллэрэ охсубат адьынаттаах, студент бөҕөтүн эрэйдээбит аҕай киһи. Физматы икки сыллааҕыта бүтэрбитэ да, физматтары төрүт аймаҕыргаабат, хатыйа сатыыр дииллэр. Ол иһин физматтар кинини «абыраабат Абырыырап» диэн ааттыыллар…
Арай бөлүөхсэн турар устудьуоннар туохтан эрэ үөрэн, саҥа аллайаллара иһиллэр. Билбиттэрэ: бүгүн истипиэндьийэ биэрэллэр үһү, ыстаарыһа түөрт чааска ректораттан ылыахтаах. Саамай үөрүүлээҕэ, истипиэндьийэ 49 буолбут! Ааспыт сылга 35 эбитэ үһү, онон итиччэ харчыга суоттана сылдьыбыттара быдан улааппыт. Мөһөөх аҥаарын биир солкуобайынан кыайбат, баһаам харчы! Кини кыра кылаастарга үөрэнэригэр оскуола остуораһын хамнаһа 30 эрэ солкуобай дииллэрэ, оттон холкуостаах хамнаһа, дохуоттан тутулуктаах буолан, букатын кыра үһү. Оттон кинилэр истипиэндьийэлэрэ хамнас саҕа! Дьэ, үчүгэй да буолсу.
Сима эдьиийин аахха олорон эрэригэр тиийдэ, ол туһунан дьонугар эттэ. Оттон эдьиийэ тута сөбүлэстэ.
– Эн тута уопсайга ылыллыам диэбитиҥ дуо? Уопсай биэриэхтэригэр диэри манна төһө баҕарар олор, дьыбаан иллэҥ, – диэн кэбистэ.
Истипиэндьийэлээх