VATAN YAHUT SİLİSTRE. Namık Kemal

      Benim buraya girdiğim gibi biri bizim eve girse kanını helâl sayar öldürürdüm. Ne yapayım ki seçim yapmak elimde değil! Seni seviyorum… Senden ayrılacağım… Bugün, ağzından beni sevdiğini işittim… Bugün sana veda edeceğim… Edeceğim… İşte gönlün benden kaçınmak istedikçe ayakların bana doğru geliyor… Ben de kendime sahip olaydım elbette kendimi zapt ederdim… Elbette senin yanında olsun, suçlayıcı olmamaya çalışırdım. Merhamet! Merhamet ki böyle nurdan dökülmüş vücuda, taştan yapılmış gönül yakışmaz.

      Zekiye – (Gönlüyle dövüşürcesine birtakım telâş ve tereddütten sonra kendi kendine): Bu kadar zamandır olsun gazabına tahammül ediyorum. Olmadı… Olmadı… Yine olmadı. (İslâm Bey’e hitaben): Muradın nedir? Ben kendi hâlimle uğraşıp duruyorum… Birdenbire peri gibi önüme çıktın, beni kendimden aldın. Uyursam rüyamda sen! Uyansam hayalimde sen! İnsanların içinde olsam gönlümde sen! Yalnız kalsam karşımda sen! Daima sen! Daima sen! Vücudumu mu istersin? İşte esirinim. Canımı mı istersin? Al da kurtulayım.

      İslâm Bey – Beni gördüğün zaman gözlerini çevirmek istemişsin… Öyle mi merhametsiz? Ben seni gördüğüm vakit gönlümden ne hâller geçtiğini bilir misin? Göz kapaklarım bir kere yumulup açılıncaya kadar arada bütün ömrüm kayboluyor zannediyorum… Allah’a bin şükür olsun ki sen de benim gibi elinde olmadan seviyorsun. Gönlün sana galip geliyor. Sen beni bir kere gördün. Ben seni bir kere gördüm. İşte gönlümüz ikiz yaratılmış, işte Allah seni bana, beni sana vermiş… İşte sen can, ben vücut! Sen muhabbet, ben gönül! Sen güzellik, ben aşk! Sen, güneş gibi yüzüne baktıkça gözlerimi yaş içinde bırakıyorsun; ben, gölge gibi – senin, yalnız senin – ayağının altında sürünüyorum. Biz birbirimizden burada ayrılırsak yarın birleşiriz… Bugün ayrılırsak yarın birleşiriz… Ayrı görünürüz… Yine buluşuruz… Ayrı zannediliriz… Daima biriz. Gel… Yanıma gel… Bana bir yemin et ki gerek ayrılalım, gerek ayrılmayalım. Dünyada, ahirette benden başka kimseye yâr olmayacaksın…

      Zekiye – (Kendini tutamayarak): Vallahi… (Kendini toplayarak): Merakınızı anlayamadım? (Kendini zorlayarak): Ben kendi kendime söyleniyordum… Siz göründünüz… Ben… Ben bir şey… Söylemedim. Söyledim mi? Yoksa… Ne diyecektim? (Yine kontrolünü kaybederek, son derecede hükmedici bir tavırla): Hem beni seviyorsun hem niçin ayrılacağız?

      İslâm Bey – Gideceğim. Çünkü…

      Zekiye – (Hiddetle sözünü keserek): Zihnimden babamın, annemin sevgisini çıkardın. Kardeşimin mezarı gönlümdeydi. Onu da unutturdun. Şimdi hayali de kendi gibi kara topraklarda yatıyor. Mezarını görmeden hatırıma gelmiyor! Ne uykum kaldı… Ne düzenim kaldı… Ne bir şeyde arzum kaldı… Kendinden başka gönlümde bir şey bırakmadın. Şimdi de kendini elimden alacaksın. Hem de müjdesini kendin getiriyorsun… Kalbini yaracaktın da bana bu merhameti, bu insafı mı gösterecektin? (Kendi kendine hiddetle söyleyip gezinerek): Sonunda ne olacak? O bu memleketten gider. Ben de bu dünyadan giderim. Ömrümün her lezzetini kaybettikten sonra kara toprağın nesi var? Birkaç dakikalık can acısından mı korkacağım?

      İslâm Bey – (Kendini zapt edemeyecek şekilde bir atılışla): Gideceğim!

      Zekiye – (Yanına saldırır gibi yaklaşıp sözünü keserek): Önce beni öldür.

      İslâm Bey – (İşitmemiş gibi): Gideceğim…

      Zekiye – (Yine sözünü keserek): Sende o kadar erkeklik yoksa ben kendimi öldürürüm.

      İslâm Bey – (Temkinli bir ısrarlılıkla): Gideceğim… Gideceğim… Gideceğim… Yoluma cehennemin ateşleri saçılsa yine gideceğim… Göğsüme Azrail’in pençesi dayansa yine gideceğim… Babamın mezarını çiğnemek lâzım gelse yine gideceğim, annemin vücudu ayağımın altında ezilecek olsa yine gideceğim. Gerçekten benim için öleceğini bilsem yine gideceğim.

      Zekiye – (Öfkeyle gezinerek, sesi işitilecek şekilde kendi kendine): Ah, inanmıyor! Kendi için öleceğime inanmıyor… Belki öldüğüm zaman da inanmaz. (Öfkeyle İslâm Bey’e dönerek): Gideceksin… Gideceksin… Niçin gideceksin?

      İslâm Bey – (Metanetli bir şekilde): Kandil geceleri kabristan ziyaretine gidersin a!

      Zekiye – (Öfkeyle): Giderim… Sonra?

      İslâm Bey – Hiç benim ocağımdan oralarda yatar adam gördün mü? Ecdadımdan kırk iki şehit adı bilirim. Rahat döşeğinde ölmüş bir adam işitmedim. Anladın a? Bir adam işitmedim… Devlet savaş açmış. Düşman sınırda şehitlerimizin kemiklerini, topraklarını çiğnemeye çalışıyor. Hiç nasıl olur ki düşmanın silahı vatana çevrilsin de karşısında önce benim göğsümü bulmasın? Hiç nasıl olur ki vatan tehlikede bulunsun da ben evimde rahat oturayım? Hiç nasıl olur ki, devlet yerinden oynasın da ben mıhlanmış gibi burada kalayım? Hiç nasıl olur ki, vatan sevgisi bugün her şeyden mukaddes olsun da ben yalnız senin aşkınla uğraşayım? Hiç nasıl olur ki, dünyada her şeyin ilerlediğini bilip dururken ben, babamdan, ecdadımdan aşağı kalayım? Vatan! Vatan! Vatan tehlikede diyorum… İşitmiyor musun? Beni Allah yarattı, vatan büyüttü. Beni Allah besliyor, vatan için besliyor. Ben anamın karnından vatana geldiğim vakit açtım, vatan karnımı doyurdu… Çıplaktım, vatan sayesinde giyindim. Vatanımın nimeti kemiklerimde duruyor. Vücudum vatanın toprağından… Nefesim vatanın havasından… Vatanım uğrunda ölmeyeceksem, ya ben niçin doğdum? Ben adam değil miyim? Vazifem yok mu? Vatanımı sevmeyeyim mi? Ah, vatanını sevmeyen adamdan sana nasıl sevgi umut edersin?

      Zekiye – Eğer… Vatan… Vatan olunca… Ben… Ne derim? Ben… Ben ne diyebilirim? Git! Git beyim! Dünyanın bu hâli de varmış! Ben vatanı bilirim, ben vatan sözünü işitmiştim; lâkin iki kalbi birbirinden koparır sanmazdım. Meğer koparırmış. Benim gönlümü kopardı, hâlâ içime kanlar akıyor. Gözümle görmüş gibi biliyorum. İstediği kadar aksın. Git beyim! Ben olsa olsa bir iki damla yaş dökerim. İzin vermezsen onu da dökmem, gönlümde saklarım. İsterse her damlası bir damla zehir olsun. Kavgaya gideceksin değil mi? Vatanın için gideceksin değil mi? Beni de unut, dünyayı da unut… Ben… Ben bir mektubunu bile istemem. İnşallah selâmetle gelirsin. O vakit burada bir kul bulursun. Ben her vakit kulunum… Yok eğer… Of! Sanki her kelimeyi söyledikçe ciğerimden bir alev kopuyor da boğazıma sarılıyor.