Саха фольклора. Группа авторов

Саха фольклора - Группа авторов


Скачать книгу
төрдө – таптал.

      Дьол сор икки киһини кытта тэҥҥэ сылдьаллар.

      Дьоллоох икки сототунан оонньуур.

      Дьолуҥ – бэйэҥ илиигэр.

      Көтөр кынаттаах – көтөргө, киһи дьолго ананан айыллыбыт.

      Күнүм буолла – күөнэҕим таҕыста, күөрэгэйим ыллаата.

      Күөх от күн уотугар хайыһар, киһи күн үтүөтүн батыһар.

      Кыыс оҕо ырыата, уол оҕо тойуга буолбут.

      Кэлтэгэй да буоллар кэрэ, доҕолоҥ да буоллар күндү.

      Маҥнайгы таптал умнуллубат.

      Нохтолоох сүрэҕэ долгуйда, хайҕахтаах быара хамсаата.

      Сөбүлээтим да – сүгэһэрдээххэ, таптаатым да – тайахтаахха.

      Таптал баай хоту, аат-сурах да хоту буолбат.

      Таптал диэн дьол, оттон баай диэн күн кырааската.

      Таптала суох – олох суох.

      Тапталы киһи булбат, таптал бэйэтэ булар.

      Таптаһар дьон таҥаралара биир.

      Таптыыр сүрэх таайыгас.

      Таптыыр сүрэх туохтан да иҥнибэт.

      Таптыыртан харах арахпат, абааһы көрөртөн тыл арахпат, ыалдьартан илии арахпат.

      Тыыннаах киһи тапталтан ханна да куоппат.

      Уллуҥаҕа сири билбэт, хараҕа халлааны билбэт буолбут.

      Уол оҕо дьоллоох, соноҕос ат соргулаах.

      Уол оҕо дьоло – сир түөрт өттүгэр.

      Уот сиирин курдук таптаһаллар.

      Үөрүүтүттэн эдэригэр түспүт.

      Харах уулаах таптал үйэтэ суох.

      Ыйга көтүөн кыната эрэ суох.

      Эр – сүрэҕинэн, дьахтар – тапталынан.

      Доҕордоһуу

      Айан киһитэ аргыстаах, суол киһитэ доҕордоох.

      Атас туһугар атах тостор; кэргэн туһугар кэтэх туллар.

      Биир силистээх, биир тыыннаах дьон.

      Доҕор доҕорун алдьархайга хаалларбат.

      Доҕор доҕорун иэдээҥҥэ бырахпат.

      Дьиҥнээх доҕор көмүстээҕэр күндү.

      Ким доҕордоох – ол дьоллоох.

      Кулуннаах биэ курдук куодарыһаллар.

      Миннэрин билсибит дьон.

      Мөлтөх доҕор өстөөхтөөҕөр кутталлаах.

      Caҥa доҕордооҕор эргэ доҕор ордук.

      Суон ойуур курдук дурда, халыҥ ойуур курдук xaxхa.

      Умса түстэҕинэ сүүһүттэн өйүүр, иттэнэ түстэҕинэ кэтэҕиттэн өйүүр доҕорум.

      Уостубат үрэҕи курааҥҥа, үчүгэй доҕору алдьархайга киһи билэр.

      Уу тохтубат доҕордуулар.

      Үтүө киһи үтүөтүн үс үйэ тухары умнуллубат.

      Үчүгэй доҕор эмискэ көстүбэт.

      Хотоҥҥо киирбит саахха биһиллэр, куһаҕанныын доҕордоспут мөкүгэ тиксэр.

      Ыккардыларыгар ыаҕастаах уу дьалкыйбат.

      Ынах маҥыраһан билсэр, сылгы кистэһэн билсэр, киһи кэпсэтэн билсэр.

      Эйэҕэс киһи үгүс доҕордоох.

      Майгы-сигили

      «Аҕал» диэтэххэ антах хайыһар, «ыл» диэтэххэ ымас гынар, «кулу» диэтэххэ курус гынар, «мэ» диэтэххэ мичис гынар.

      Акаары ахсым, киһиргэс киэбиримтиэ.

      Албын аал баһын хоҥнорор.

      Албыҥҥа акаары бараммат.

      Антах-бэттэх сирэй буолар.

      Арбаҕас иһигэр абааһы баар.

      Арҕаһыгар баастаах ат ыҥыырын уурдарбат.

      Аһаан бүтэн баран атаһын ахтыбыкка дылы.

      Аһыырга аллаах, үлэҕэ көлөөк.

      Атаҕастыыбын


Скачать книгу