Bajki nowe. Ignacy Krasicki

      Jak to zwyczaj, wyższy, hardy.

      Doznawając zwykłej wzgardy

      Rzekła raz dolina górze:

      «Ty się wznosisz, ja się nurzę[37],

      Jednak bym się nie mieniała[38]».

      Góra, szczytem swym zuchwała,

      Pogroziła dolinie;

      Ale w tejże godzinie

      Osiadł tuman[39] na górze,

      A z nim wiatry i burze:

      Wiatr liść dębów pomiotał,

      Cedry piorun zdruzgotał.

      Nieźle to i posłuchać, gdy mówią staruszki.

      Szedł Jaś na gruszki,

      A ojciec widząc, jak pełen zapału,

      Rzekł: «Trząś gruszki, mój Jasiu, ale trząś pomału!»

      Jeszcze nie skończył, a już Jaś w sadzie.

      Posłuszny radzie,

      Strząsnął drzewem pomału... i gruszka nie pada.

      Zła rada!

      Więc strząsnął mocniej, nie padła znowu.

      Chciwy połowu:

      «Nie trząść tu, widzę, trzeba — rzekł — lecz rwać należy».

      Po drabinę więc bieży,

      A gdy nie znalazł i w prawo, i w lewo,

      Piął się na drzewo.

      I to wskórał, iż zleciał i potłukł się srodze.

      Jednak, choć w bólu i trwodze

      Smutną miał postać,

      Przemyśliwał Jaś przecież, jak to gruszek dostać.

      Więc sporym, który leżał koło drzewa, klocem

      Rzucił, przełamał gałąź i padła z owocem.

      Porwie, gryźnie[40], aż gruszka twarda i ladaco[41].

      Gdy więc wrócił do ojca z nadaremną pracą,

      Rzekł smutnemu po szkodzie Jasiowi staruszek:

      «Gdy nie padną trzęsione, nie trzeba rwać gruszek».

      Jabłoń rzekła sąsiadce: «O ponura jodło!

      Po cóż blisko mnie wzrastasz, gdy jesteś tak podłą?

      Patrz, do moich owoców jak się każdy spieszy!

      Patrz, jak widząc, że kwitnę, każdy się ucieszy!»

      Spadły kwiaty, za czasem[42], owoce zerwano

      Spadły liście, a zatem[43] o jabłoń nie dbano.

      Widząc to rzekła jodła: «Sąsiadko zbyt harda,

      Osądź teraz, czy słuszna była twoja wzgarda?

      O tym, co było zewnątrz, trzymałaś wysoce:

      Nie ciebie ludzie czcili, lecz twoje owoce».

      Kogut, iż piał na odmianę,

      Zyskał życie pożądane.

      W szczęśliwej porze

      Osiadł we dworze.

      Skoro raz pan umieścił,

      Każdy sługa go pieścił:

      Zażywając do rady

      Pan, panięta, sąsiady,

      Uwielbiali proroka

      W pół roka.

      Zapiał był raz po deszczu: — Odmiana!

      Więc zaraz z rana

      Gospodarz w pole,

      Sąsiad na rolę

      Szli zaufale;