Тэорыя змовы. Уладзіслаў Ахроменка
а Культуры;
Казёл – інфернальная істота, быдла рагатае;
Прашмандоўка – звышнатуральная панначка;
Талаш – ветэран вайны;
Талашыха – старэча ў кедах;
Дзіцятка – Боскае стварэнне;
Капітан Капейкін – афіцэр з расейскай вайсковай базы «Волга-Волга»;
Зульфія – капітанская жонка;
Лаліта – капітанская дачка;
Прапаршчык Макруха – шафёр з расейскай вайсковай базы «Волга-Волга»;
Стары з медалямі – ветэран «органаў»;
Фрыц і Ганс – фашысты;
Аўка — парсючок старшыні таргачоўскага райвыканкама;
Мікалай Францавіч Гастэла – Герой Савецкага Саюза, у рамане не з’яўляецца.
Клімент VII – Рымскі Папеж;
Месір Бенвенута Чаліні – высокародны адраджэнец, дэміург, бамбардыр і штукар Папежа Клімента VII;
Месір Францыск Гастэла – высакародны адраджэнец, нунцый Папежа Клімента VII;
Каралева Бона – кузіна Папежа Клімента VII.
Адраджэнцы, ведзьмакі, ветэраны, гуманісты, інвкізітары, калгаснікі, калдыры, камікадзэ, маскалі, мянты, ніньдзя, нячысцікі, рагатае быдла, рыцары, самураі, фашысты, шляхта.
Падзеі адбываюцца на працягу пяці апошніх стагоддзяў у адраджэнскіх краінах, а таксама ў Сеціве, на нябёсах, у чыстцы і ў пекле.
Пралог
Анёлы не лётаюць. Яны нябачна прасякаюць час і бароняць святыні ад рагатага быдла.
Як толькі гадзіннік на вежы таргачоўскага касцёла адаб’е поўнач, флюгер-анёлак ажыве. Бляшаная рука паволі адсуне ад вуснаў трубу, ледзь чутна зашаргацяць сталёвыя крылы, і карункавая постаць на імгненне выявіцца на тле цыферблата, каб распусціцца ў ядвабнае цемры. І скоціцца знічка на ганак Дома Культуры, і залачоныя стрэлкі гадзінніка раптам хіснуцца налева, і пацячэ час у адваротным кірунку…
Сонца выкаціцца на захадзе і ўпэўненай дугою перакрэсліць неба над пожняй, каб зваліцца ва ўсходнюю дрыгву. Таргачоўскія хлопцы насадзяць на гачыкі зіхоткіх акунькоў, закінуць іх у Дняпро і неўзабаве вывудзяць спраўных ружовых чарвякоў. Мужчыны з навакольных вёсак паздымаюць чырвоныя стужкі «Пераможцаў Дажынак», пасядуць за штурвалы, і паўстане за камбайнамі спелае калоссе. Ужываныя «опелі» і «форды» заблішчаць свежай фарбай і пакоцяць на нямецкія пляцоўкі аўтамабільнага «сэканд-хэнду».
Сцяг над Таргачовам дзіўным чынам набудзе бел-чырвона-белыя колеры, але неўзабаве зноў стане чырвона-зялёным, толькі з сярпом і малатком. Зачыніцца, як і не было, пункт абмену валюты ва ўнівермагу. Перад гастраномам пашнуруюцца вірлівыя чэргі – мяняць гарэлку і цыгарэты на талоны.
Ветрык адсуне чарнобыльскія хмары, пасушыць святочныя піянерскія кашулі, і радасная дзятва пабяжыць з перашамайскае дэманстрацыі па хатах. Зухаватыя дэмбелі адпрасуюць «парадкі» з бліскучымі медалямі і выправяцца служыць у Афганістан.
Першы сакратар таргачоўскага райкама партыі ўрачыста зачыніць гормалзавод і ўласнаручна згорне кумачовы лозунг «Рашэнні ХХV з’езда КПСС – у жыццё!» Студэнты з’едуцца на вакацыі, і іх навюткія джынсы «Montana» выклічуць нязменную зайздрасць навучэнцаў ПТВ. Шалёная колькасць «Партвейну пераліецца з гранчакоў у высокія зеленкаватыя пляшкі.
Меліярацыйная тэхніка вернецца на заводы, дзе яе разбяруць на часткі і неадкладна сунуць пад магутныя прэсы. Рачулкі і стаўкі набяруцца вадой. Забуяе кукуруза на калгасных палетках. Старшыня райкама згасіць першы ў мястэчку тэлевізар «Нёман» і на чорнае «Волзе» завязе яго ў спецразмеркавальнік. Хлопцы і дзяўчаты цэлымі класамі павяртаюцца з гарадоў да родных ніў, да родных хатаў. ЦК КПБ пастановіць тэрмінова разбурыць непатрэбныя сілікатныя хрушчобы і аднавіць на іх месцы старасвецкія дамкі, маёнткі і цвінтары. У мястэчку адчыняць адзіную беларускую школу.
Раённы партактыў ачмурэла вернецца з «вобласці», і словы «культ асобы» насцярожана сцішацца ў адліжным паветры. Хрумснуць маразы, і начальнік мясцовага МГБ цішком павесіць над сталом партрэт Цанавы. Інваліды-ардэнаносцы на шарыкападшыпнікавых каталках павяртаюцца са спецлагероў і шпарка пакоцяць да шпіталяў, дзе вайсковыя хірургі скальпелямі і пілкамі прыладзяць ім адрэзаныя ногі. Дзяўчынкі з «рамяслухі» панура пасунуцца ў бухгалтэрыю, каб здаць аблігацыі дзяржаўнай пазыкі «На адраджэнне і развіццё народнай гаспадаркі».
Нямецкія і аўстрыйскія ваеннапалонныя разбяруць на цагліны ампірны Дом Культуры, атрымаюць у ахоўнікаў зброю і з бязладнымі крыкамі «Гітлер капут!» пашыхтуюцца пад сцягамі Трэцяга Райху. Савецкае войска імкліва пакоціцца на ўсход. Партызаны выйдуць з лясоў, каб павыцягваць выбухоўку з-пад мастоў і аднавіць раскурочаныя рэйкі. Эсэсаўцы з нямецкай акуратнасцю скруцяць калючы дрот вакол гета, а таргачоўскія габрэі са