Ген зямлі. Аліна Длатоўская
І не мог нічога з сабой зрабіць, не мог спыніцца. Нягледзячы на штодзённыя скандалы дома. Усе спробы размаўляць па-руску скончваліся жудасным міксам, здзекам з абедзвюх моў і галаўным болем.
А потым з’явілася нешта яшчэ.
Эдуард Львовіч любіў тую частку сваёй працы, якую ганарліва называў даследаваннем. Ён браўся за справу, нават калі шанец на поспех быў зусім невялікі. Ён правяраў самыя вар’яцкія чуткі, наведваўся ў самыя бязглуздыя месцы. І знаходзіў.
Асабліва Эдуард Львовіч любіў, калі сярод бруду закінутых рэчаў і пылу архіўных дакументаў знаходзіліся сапраўдныя дыяманты. Рэчы, небяспечныя настолькі, што аднаго іх з’яўлення ў грамадстве хапіла б для істотных зменаў. Рэчы, небяспечныя адным сваім існаваннем. Эдуард Львовіч не знішчаў такія знаходкі. Ён іх збіраў.
Сёння ён трымаў адну такую рэч у руках. І яму карцела ў гэтым упэўніцца. На гадзінніку без пяці шэсць, а гэта вызначала, што большасці супрацоўнікаў Лабараторыі ўжо не было на працоўных месцах. Яму і не падыходзiў любы супрацоўнік. Яму патрэбны быў Данік.
Юнак ужо выключаў камп’ютар ды прыбіраў стол.
– Торопишься?
На твары хлапца адлюстраваўся сумнеў. Ён, відаць, кудысьці сапраўды спяшаўся, але не наважыўся сказаць пра тое хроснаму. Мужчына працягнуў яму чорную тэчку.
– Прости, что задерживаю. Мне нужен анализ. Сегодня.
Сейчас.
Даніл пакорліва ўздыхнуў. Састарэлыя жаўтаватыя аркушы былі спісаныя роўным, дробным почыркам. Пагартаў.
Прачытаў услых:
– А ты адкуль? Я ― палачанін. То вы што, калі Іван Крывавы падышоў пад муры…[1]
Перапыніўся, цікаўна зірнуў на кіраўніка.
– Что это?
– Рукопись, очевидно, ― разкавата адказаў мужчына. ― Мне необходимо знать, оригинальная ли она. Срочно.
Данік паціснуў плячыма і паклаў далоні на старонкі.
Праз акно, завешанае тонкімі фіранкамі, падалі цьмяныя промні. Ішоў дождж і адначасова з гэтым праз хмары прабівалася сонца, як часта бывала ў жніўні.
За сталом ля акна сядзеў цёмнавалосы мужчына год трыццаці. Рукавы белай адпрасаванай кашулі закатаныя.
На стале нічога, акрамя аркушаў, спісаных тымі самымі акуратнымі літарамі. У аркушах амаль ніводнага выпраўлення. Мужчына задумліва варушыў вуснамі, нібы падбіраў лепшыя выразы. Раптам нахіліў галаву, прымружыў вочы, разглядаючы промні на паперы. Слаба ўсміхнуўся.
Шэптам вымавіў:
– Я магу гуляць сабою. Але я не гуляю роднай зямлёй.[2]
І прыняўся пісаць.
– Это оригинал, Эдуард Львович, ― юнак выдыхнуў і расплюшчыў вочы.
– Вот и прекрасно. Будем надеяться, это последний экземпляр, – мужчына пацягнуўся да аркушаў, але Данік не прыбраў рукі.
– Чем это может быть опасно? ― спрабуючы схаваць зацікаўленасць, запытаўся ён.
– Мыслями, Данька. Хочешь почитать?
Юнак закусіў вусны. Ён ведаў хроснага
1
Уладзімір Караткевіч «Ладдзя Роспачы».
2
Тамсама.