Убырлар уянган чак. Марат Кәбиров
тордым.
– Кичер мине, балам…—диде ул аннан соң, – Сине ишек төбендә күшектереп тордым. Котыбызны алып бетерде бит, каһәр… Көндез урамга чыгарга курыкмый идек әле… Бүген көне бигрәк шомлы…
Мин дәшмәдем.
Автобуста сөйләнеп кайткан карт белән карчык искә төште. Димәк, аларның сүзе хак булып чыга… Эх… Бәлки, алай да түгелдер әле…
– Картый, ә Халисә апалар ни хәлдә соң?
Картый бертын сүзсез торды.
– Менә дигән күршеләрем иде, – диде аннан соң, – Шул зәхмәттән куркып күчеп киттеләр. Галимәрдән исән булса, алай итмәс иде. Ә башка ирләр… Шуны менеп карарлык бер җүнле ир табылмады. Төнлә түгел, көндез дә менүче юк.
– Алар урынына кем килде инде?
– Кем килсен?! Зәхмәт оясында кем яшәргә теләсен?!.
– Нинди зәхмәт соң ул?
– Убыр инде. Сезнеңчә, бампир була. Кан эчүче.
Башка вакытта булса, бу сүзләрдән кычкрып көлер идем. Әмма картыйның куркудан зур ачылган күзләренә, маңгаендагы җыерчыкларга, иреннәренең җиңелчә дерелдәвенә карап, мин дә шүрләп калдым. Урамдагы үле тынлыкны, аның ишектән кертми торуларын искә төшердем дә тәнем эсселе-суыклы булып китте, беләкләремдә каз йоны калкып чыкты.
– Төн җитүгә нәрсәдер уларга тотына. Тавыш башта сызгыруга тартым була. Үкерүгә дә охшап китә. Кайвакыт ул көндезләрен дә кабатлана, – дип тезеп китте картый шомлы тавыш белән, – Алай гына булса, бер хәл иде әле. Бер мәлне Халисәләрнең сыерының муенында кан эзе күренде, ә икенче көнне ул кан сия башлады да бераздан егылып үлде. Озакламый ихатадагы сарыкларының бугазын чәйнәп киттеләр. Тиздән күрше-күләннекенә ябештеләр. Минем дә дүрт сарыгым әрәм булды…
– Бүре түгел микән,– дидем мин, үземдәге куркуны җиңәргә тырышып, – Элек тә булгалый иде бит…
– Башта без дә шулай уйлый идек, – Картыйның тавышы дерелдәп чыкты, – Аучы Тимерҗан атна буе сагалап йөрде, тик берни дә тапмады. Бераздан үзе юкка чыкты. Аннан соң, Йортның чарлагыннан пырхылдап очып киткән ниндидер сәер кошка игътибар иттек…
Мин инде үземнең чынлап торып курка башлавымны, калтырануымны тойдым. Моны картый да күрде булса кирәк, сүзне кинәт икенчегә борды:
– Кайтышлый туган апаңнарга сугылмагансыңдыр бит?– Минем баш чайкавымны күргәч дәвам итте, – Көтү кайткач, хәлен белеп килербез әле…
Анда барсаң, төн кундырмый җибәрмәячәк инде дип уйладым мин һәм сөенеп куйдым.
* * *
Көтү кайтканчы урамда кеше заты күренмәде. Урамга сыер-сарыклар кереп тулгач кына кулларына очлы таяк тоткан өлкәннәр чыгып, малларын тиз-тиз куып алып кереп киттеләр. Минем ишеләрдән беркем дә чыкмады. Картый быел сыерын бетергән иде. Ул капка төбенә чыгып сарыкларын чакырып кына алды да аларны тиз генә абзарга бикләп керде, ачкычларын кучкарга куйгач миңа борылды:
– Җыен, улым. Туган апаңнарга барабыз.
Минем анда барасым килми, дусларымны күреп сөйләшәсем килә иде. Ләкин карышып торырга кыймадым. Аз гына шүрләдем дә инде. Аннан соң, ике туганым Айрат белән очрашу турында да уйладым.
– Җылырак