Filozofia prawa. Отсутствует
proceduralnych; postanowienia te zyskują znaczenie merytoryczne właśnie dzięki preambule służącej „jako istotna wskazówka aksjologiczna w procesie interpretowania pozostałych (ujętych w artykuły) postanowień konstytucyjnych” (Garlicki 2018, s. 57). Rozdział XII nie określa granic zmian, ponieważ dotyczy procedury. Granice w postaci „niewzruszonej podstawy” określono właśnie we wstępie, nazywając zasady, których złamać nie wolno (por. Piotrowski 2007).
Konstytucja jako najwyższe prawo wyklucza takie rozumienie suwerenności, które legitymizowałoby naruszanie praw człowieka i prowadziło do ograniczenia przestrzeni wolności. Współcześnie ważnym aspektem suwerenności państwa jest kontrola migracji, podlegająca jednak ograniczeniom wynikającym z prawa międzynarodowego i europejskiego. Na tym właśnie polega odzyskanie suwerenności, o którym stanowi wstęp do Konstytucji – jest ono równoznaczne z odzyskaniem europejskiej tożsamości ustrojowej Rzeczypospolitej.
Agamben G. (1998), Homo Sacer. Sovereign Power and Bare Life, Stanford: Stanford University Press.
Ainis M. (2018), Il regno dell’Uroboro, Milano: La nave di Teseo.
Allan T.R.S. (2015), The Sovereignty of Law. Freedom, Constitution and Common Law, Oxford: Oxford University Press.
Arato A. (2016), Post Sovereign Constitution Making. Learning and Legitimacy, Oxford: Oxford University Press.
Bainczyk M. (2017), Polski i niemiecki Trybunał Konstytucyjny wobec członkostwa państwa w Unii Europejskiej, Wrocław: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii UWr.
Banaszak B. (2008), Prawo konstytucyjne, Warszawa: C.H. Beck.
Barker E. (1963), Political Thought in England: 1848–1914, Oxford: Oxford University Press.
Baudrillard J. (2005), Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Warszawa: Sic!
Beetham D. (2010), Do parliaments have a future?, w: S. Alonso, J. Keane, W. Merkel, M. Fotou (red.), The Future of Representative Democracy, Cambridge: Cambridge University Press, s. 124–143.
Bhagwati J. (2004), In Defense of Globalization, Oxford: Oxford University Press.
Campbell J. (2007), Potęga mitu, przeł. I. Kania, Kraków: Znak.
Complak K. (2014), Uwagi do art. 4, w: M. Haczkowska (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa: LexisNexis, s. 17–18.
Cześnik M. (2007), Partycypacja wyborcza w Polsce, Warszawa: Scholar.
Doroszewski W. (red.) (1966), Słownik języka polskiego, t. 8, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dunaj B. (red.) (1996), Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa: Wilga.
Działocha K. (2007), Uwagi do art. 4, w: L. Garlicki (red.), Konstytucja RP. Komentarz, t. 5, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Działocha K. (2016), Uwagi do art. 4, w: L. Garlicki, M. Zubik, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
European Parliament: Report on the existence of a global system for the interception of private and commercial communications (ECHELON interception system) (2001/2098 [INI]).
Florczak-Wątor M. (2016), Uwagi do art. 4, w: M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz, t. 1, Warszawa: C.H. Beck, s. 256–301.
Garlicki L. (2018), Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa: Wolters Kluwer.
Giaro T. (2017), Paradoks suwerenności i zjawiska pokrewne. Przegląd zagadnień, w: J. Majchrowski (red.), W obronie suwerenności, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 19–33.
Grimm D. (2015), Sovereignty. The Origin and Future of a Political and Legal Concept, New York: Columbia University Press.
Jackson R. (2011), Suwerenność. Ewolucja idei, przeł. J. Majmurek, Warszawa: Sic!
Jefferson T. (1903), The Writings of Thomas Jefferson, t. 2, red. A.A. Lipscomb, Washington.
Kelsen H. (1945), General Theory of Law and State, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Kissinger H. (2016), Porządek światowy, przeł. M. Antosiewicz, Wołowiec: Czarne.
Kranz J. (2001), Suwerenność państwa i prawo międzynarodowe, w: W.J. Wołpiuk (red.), Spór o suwerenność, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 103–155.
Krishnaswamy S. (2010), Democracy and Constitutionalism in India. A Study of the Basic Structure Doctrine, Oxford: Oxford University Press.
Kwiecień R. (2004), Suwerenność państwa. Rekonstrukcja i znaczenie idei w prawie międzynarodowym, Zakamycze: Wolters Kluwer.
Majewski M., Reszka P. (2010), Wyborcę trzeba uwieść, „Rzeczpospolita”, 28 września 2010 roku, [wpolityce.pl/polityka/105940-wyborce-trzeba-uwiesc].
Piotrowski R. (2007), Zagadnienie granic zmiany konstytucji w państwie demokratycznym, w: J. Czajkowski (red.), Ustroje, doktryny, instytucje polityczne. Księga jubileuszowa profesora zw. dra hab. Mariana Grzybowskiego, Kraków: Wydawnictwo UJ, s. 275–283.
Piotrowski R. (2009), Instalacja systemu obrony przeciwrakietowej w świetle Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 7, s. 20–36.
Piotrowski R. (2011), Globalizacja i konstytucja, „Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego” 2.
Piotrowski R. (2012a), Prawa człowieka wobec globalizacji, w: M. Zubik (red.), XV lat obowiązywania Konstytucji z 1997 r. Księga jubileuszowa dedykowana Zdzisławowi Jaroszowi, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 60–75.
Piotrowski R. (2012b), Legislatywa w systemie parlamentarnym – zagrożenia i nadzieje, w: T. Mołdawa, J. Szymanek, M. Mistygacz (red.), Parlamentarny system rządów. Teoria i praktyka, Warszawa: Elipsa, s. 202–214.
Piotrowski R. (2013), Prawo do tożsamości informacyjnej i jego znaczenie w ustroju demokratycznym, w: J. Jaskiernia (red.), Wpływ standardów międzynarodowych na rozwój demokracji i ochronę praw człowieka, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, s. 479–494.
Piotrowski R. (2016), Pojęcia zastane w Konstytucji RP. Dylematy teorii i praktyki, w: T. Giaro (red.), Źródła prawa. Teoria i praktyka, Warszawa: Wolters Kluwer, s. 24 i n.
Piotrowski R. (2017), Konstytucja i granice władzy suwerena w państwie demokratycznym, w: J. Jaskiernia, K. Spryszak (red.), Dwadzieścia lat obowiązywania Konstytucji RP. Polska myśl konstytucyjna a międzynarodowe standardy demokratyczne, Toruń: Adam Marszałek, s. 702–727.
Piotrowski R. (2018a), Europa a granice władzy ustrojodawczej, w: Ł. Pisarczyk (red.), Prawne problemy i wyzwania Unii Europejskiej, Warszawa: Wolters Kluwer, s. 13 i n.
Piotrowski R. (2018b), Demokratyczna tożsamość Konstytucji RP, w: K.A. Wojtaszczyk, P. Stawarz, J. Wiśniewska-Grzelak (red.), Zmierzch demokracji liberalnej, Warszawa: Aspra, s. 439 i n.
Piotrowski R. (2018c), Demokracja nieliberalna czyli oksymoron konstytucyjny, w: M. Serowaniec, A. Bień-Kacała, A. Kustra-Rogatka (red.), Potentia non est nisi da bonum. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zbigniewowi Witkowskiemu, Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”, s. 609 i n.
Piotrowski R. (2018d), New Technologies or New Human Rights: The Right to a Government by Humans and the Right to One’s Own Thoughts, „Studia Iuridica” LXXVI, s. 283 i n.
Piotrowski R. (2018e), Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1, s. 215–229.
Piotrowski R. (2019), Demokratyczna Europa jest Europą sędziów [monitorkonstytucyjny.eu/archiwa/].
Piotrowski R., Waltoś S. (2015), Wymiary sprawiedliwości a wymiar