Die rooikop van Sonnerus. Susanna M Lingua
sal hemel en aarde verskuif as hulle maar net ’n dun middellyf kan hê.”
“Nou praat jy, broer,” gee die terglustige Hennie antwoord. “Ek sweer as ’n kêrel my ousus so ’n rapsie te hard druk, is die ou lyfie morsaf.”
“Luister, boetie,” glimlag Elise liefies. “Met daardie bonkige arms van jou sal jy selfs die frisste nooi middeldeur druk, weet jy?”
“Boet, jy moenie Elise so sit en versondig nie. Ek sien sy klap jou netnou,” merk die oubaas laggend op, want ken hy dan nie hierdie rooikopdogter van hom nie!
Vir Piet voel dit of hy na ’n lang omswerwing eindelik tuisgekom het hier saam met die opgeruimde Veldmans. Oom Hendrik is net so vrolik en terglustig soos sy twee spruite. Wanneer hulle drie bymekaar is, is daar geen einde aan hulle dinge nie. Daarom dat tant Irma ook altyd sê dat daar met hulle geen huis te hou is nie. Maar wanneer een van die drie afwesig is, kla sy weer steen en been dat die huis te stil is.
Tot laat die middag kuier Piet op Vergesig, en Elise moet omtrent die hele middag vir hom klavier speel. Teen sesuur maak hy egter aanstaltes om te ry. Met die belofte om weer te kom kuier sodra hy ’n middag vry het, vertrek hy.
Die voëls het alreeds lustig in die boomtoppe tekere gegaan en die son het ook al ver op die baan gevorder, toe Elise die volgende môre ontwaak.
’n Rukkie lê sy deur die oop venster na die sonneweelde en kyk, toe klim sy haastig uit die bed en draf met haar kaal voete na die badkamer om haar gesig te gaan afspoel. Toe sy later geklee is, stap sy na die kombuis om vir haar ’n koppie koffie te skink.
Met ’n liefdevolle blik op haar oudste, groet tant Irma die meisie en vervolg: “Wat knyp jy daar onder jou arm vas, Elise?”
“My swemklere, Mammie!” sê sy. “Ek wil darem eers ’n koppie koffie drink voor ek gaan swem. Nee, wag, Mammie, ek sal dit self skink,” maak sy beswaar toe haar moeder met ’n koppie en piering begin doenig raak. “Gaan gerus aan met Mammie se werkies. Ek is mos nie meer ’n baba om so deur Mammie bedien te word nie.”
“Maar, Elise, dink jy nie dis te gou na jou operasie om nou al te gaan swem nie, my kind?” vermaan die moeder besorg.
“Nee wat, Mammie. Die afgelope twee dae al het ek glad nie meer in die bed gelê nie. Ek het so ’n suspisie dat Piet my die laaste twee dae slegs daar gehou het vir geselskap, want siek was ek beslis nie.”
’n Glimlag plooi om die ouer vrou se mond.
“Toe maar, my kind, Piet het geweet wat goed is vir jou. Ek hou nogal besonder baie van die seun,” laat sy stil hoor.
“H’m, ja, hy is glad nie onaardig nie,” beaam sy en doop ’n stukkie droë beskuit in die koffie. “Hy sê hy kom my een van die dae regsien, Mammie,” vervolg sy met ’n geamuseerde laggie, en die moeder kan nie anders as om saam te glimlag oor Elise se ongeërgde uitlating nie. Sy wonder hoe sal Piet voel as hy moet weet dat Elise daardie een sin van hom met haar moeder bespreek het, want dit was blykbaar nie vir ander se ore bedoel nie. Maar hiervan sê sy niks, want tussen haar en Elise was daar nog nooit enige geheime nie.
“Hy bedoel dit goed met jou, Elise,” laat sy weer hoor.
“Ek weet, Mammie,” sê sy en plaas haar leë koppie op die kombuistafel. “Wel, ek gaan nou swem,” kondig sy aan. Met hierdie woorde stap sy by die agterdeur uit na waar Pronk voor die stalle opgesaal staan.
Binne enkele minute galop die groot wit hings oor die werf en kies koers in die rigting van die rivier wat deur albei plase, Vergesig en De Wilgers, vloei.
Langs ’n rondaweltjie op die oewer van die rivier hou Elise later stil en gly grasieus uit die saal. Sorgvuldig haak sy die teuels aan die naaste mik, dan draf sy die rondawel binne en verskyn enkele oomblikke later geklee in ’n groen swempak. Sy gooi die handdoek in ’n bondeltjie op die gras neer, dan verdwyn sy met ’n sierlike boog in die water.
Met lang, kragtige hale swem sy met die sterk stroom af na waar ’n enkele smal rots soos ’n vinger bo die oppervlakte van die water uitsteek. In haar kinderjare het sy hierdie rots altyd Vinger genoem. En dis op hierdie einste rots waar sy gewoonlik haar dinkwerk kom doen het en ook vele gewigtige besluite geneem het.
Sy klouter teen die gladde rots op en eindelik sit sy met haar opgetrekte knieë soos ’n dassie in die son en bak.
Met haar arms om haar knieë geslaan, sit sy haar op haar gemak en verlustig in die weelde van die natuur om haar. ’n Paar meter van haar af wieg dosyne vinknessies soos miniatuurmandjies oor die stilvloeiende water. Tussen die welige groen wilgers roep ’n paar bosduiwe hul maats, en om haar is die mistieke refrein van kabbelende water. Toe neem haar gedagtes wye vlugte na die twee maande wat sy in Durban vertoef het, en daarna die ses dae in die hospitaal.
Die sonnetjie maak haar later lomerig en sy laat haar kop gemaklik op haar knieë rus. Hierdie stille rustigheid duur egter nie lank nie, want ’n kwaai stem vanaf die wal ruk haar uit haar salige mymeringe.
“Haai daar, dogtertjie!” hoor sy die stem. “Met wie se toestemming het jy hier in die rivier kom swem? Weet jou ouers dan nie dat die stroom hier ontsettend sterk is nie, of handel jy sonder hulle wete?”
Vir ’n enkele sekonde lig Elise haar kop effens op en met haar oë op skrefies getrek, bekyk sy die vreemdeling wat daar soos ’n vors op sy swart perd sit. Dan laat sy haar kop terugsak op haar knieë en steur haar nie verder aan die vreemdeling nie.
So ’n verwaande en opdringerige vent! Wat het dit met hom te doen as sy hier in die rivier swem? dink sy vies, want sy hou niks van mense wat hul neuse in ander se sake steek nie. En hierdie kêrel moet ook nie met haar praat asof hy met ’n kind te doen het nie!
Sy wonder nietemin wie die aanmatigende vent is, want die eienaar van De Wilgers kan dit beslis nie wees nie. Hierdie man is gans te gestewel en gespoor om ’n plaasboer te wees. In ’n omtrek van negentig kilometer is daar ook nie een boer wat hierdie tyd van die môre so fyn uitgedos in sporthemp, rybroek en kamaste sal rondry nie.
Sy besluit dat hy ’n besoeker aan De Wilgers moet wees.
“Haai! Het jy nie ore as ’n mens met jou praat nie, of wil jy hê ek moet jou die loesing gee wat jy verdien?” hoor sy die kwaai stem weer en nou vervies sy haar sommer behoorlik vir die vreemdeling.
Langsaam kom sy orent. En toe sy eindelik in haar volle lengte van een komma ses meter op die rots staan, gee sy hom ’n giftige kyk en skree bitsig: “Haai jouself en loop na die hoenders, man! Gaan help liewer jou gasheer en gee vir die varke kos!”
Sonder om verder ag op hom te slaan, duik sy van die rots af en begin met lang hale terugswem na die rondawel, onbewus van ruiter en perd wat haar al met die rivier langs volg.
So ’n verbrande klein snip! dink Armand van Rijn gebelg terwyl hy en sy perd haar op ’n slakkepas volg. Sy is die parmantigste entjie mens wat hy nog ooit teëgekom het! Te groot vir haar skoene! Maar so gaan dit deesdae. Die goedjies is nog nie eens droog agter hul ore nie, dan verbeel hulle hul ook dat hulle die wêreld se wysheid in pag het. Hy wens net hy kon weet wie se dogter sy is. Verbeel jou, sy is seker maar kwalik veertien jaar oud en sy praat sowaar met hom asof hy haar maat is! Sy oë is donker van verontwaardiging.
Eindelik bereik Elise die plek waar sy flussies ingeduik het en klouter rats teen die wal uit. Vinnig en skerp trek sy haar asem in, want nie vyf meter voor haar nie staan die swart perd en sy ruiter soos ’n standbeeld.
Vinnig tel sy haar handdoek op en hang dit om haar skouers, dan blits haar groen oë in sy bruines wat nou byna swart vertoon.
“Presies wat verlang jy van my?” slinger sy hom met ’n kwaai stem toe en beweeg in sy rigting.
“Wat? Sou jy jou miskien met die gedagte vlei dat ek iets van jou verlang?” werp hy smalend terug. “Wel, jy begaan ’n fout, jou klein rissie. Ek is glad nie geïnteresseerd in so ’n jong snuiter soos jy wat te groot is vir haar skoene nie. Maar ek wil jou net dit sê: Gaan huis toe en gaan knap jou maniere op, sodat jy in die vervolg ’n volwassene met meer respek