Skynglans van geluk. Christine le Roux
dis nou klaar, ek tree nou af.”
“En toe kom jy tog weer terug.”
“Om dieselfde rede wat jy aangevoer het, ja. Omdat Henri my gevra het. Ek weier nie graag wanneer Henri my vra nie.”
Sy haal haar skouers op en bestudeer die spyskaart asof haar lewe daarvan afhang.
“Vertel my van Suid-Afrika,” vra hy meteens.
Sy kyk agterdogtig na hom, maar hy lyk so opreg dat sy begin vertel van Nanette en die plaas aan die voet van die berge, van haar kinderdae en haar ouers se dood. Sy kan haarself nie keer nie en sy wonder waarom sy dit doen. Sy hou nie eers van die man nie!
“Ek sou dit graag wou sien,” merk hy op.
“Wat?”
“Jou suster se plaas.” Spottend voeg hy by: “Ek is mos ook ’n boer, of het jy weer vergeet?”
“Nee,” sê sy verward.
Wat wil hy van haar hê? Moet sy hom uitnooi om by Nanette-hulle te gaan kuier? Gelukkig kom Henri en Lucy die restaurant ingestap en die geselskap word algemeen. Sy en Robert drink koffie terwyl die ander twee eet en toe hulle klaar is, vra Henri of hulle wil saamgaan om na die eerste dag se werk te kyk.
“Nee dankie,” sê Elize dadelik. “Dit sal onhoudbaar wees.”
“Asseblief?” vra Henri pleitend. “Ek wil hê jy moet dit sien.”
“Maar ek is moeg.”
“Dit sal net ’n paar minute duur.”
Sy sug. “Waarom wil jy hê ek moet dit sien?”
“Sodat jy ’n idee kan kry hoe jy op die silwerdoek lyk; sodat jy meer selfvertroue kry.”
“Goed,” stem sy dan halfhartig in.
Lucy haak by haar in toe hulle loop. “Jy moenie dat Henri jou boelie nie,” troos sy. “Jy weet hy weet net hoe om sy sin te kry.”
Elize glimlag, maar toe hulle later in die klein, donker ateljee sit, vleg sy haar vingers inmekaar en voel hoe haar maag op ’n knop trek. Toe die rolprent begin draai, snak sy na haar asem.
Dis asof sy na ’n vreemde mens kyk. Wie is die meisie met die dooie oë wat so doelloos voor die venster staan en pluk aan haar hare; die meisie met die geboë skouers en die lewensmoeë uitdrukking op haar gesig; die meisie wat die man so bitsig verjaag en daarna net weer voor die venster staan en uitstaar? Sy herken haarself glad nie. Sy lyk langer as wat sy is, en sy bloos oor die halfoopgeknoopte bloes wat so slordig oor die slenterbroek hang. Henri het daarop aangedring.
“Ons gaan jou nie kaal uittrek nie, meisiekind,” het hy gesê. “Onthou, Anne is ’n vrou wat nie meer omgee hoe sy lyk nie. Sy sal nie eers omgee as sy poedelnakend daar staan terwyl ’n vreemde man na haar kyk nie. Sy gee eenvoudig nie meer om nie. Sy wil nie mooi lyk nie en nog minder begeerlik. Sy staan maar daar soos sy is.”
Voordat die ligte weer aangeskakel word, sê Henri: “Wonderlik! Ek het mos geweet jy is die regte meisie vir die rol.”
Elize staan op toe die ligte aangaan. Sy is bang iemand sien haar rooi wange en maak ’n opmerking daaroor. “Ek gaan nou terug hotel toe,” sê sy vinnig.
“Ek stap saam,” sê Lucy. “Ek weet die mans gaan nog ure lank herkou aan die ding.”
Sy haak weer by Elize in en saam stap hulle die entjie na die hotel.
Elize is dankbaar vir die donkerte en die koel aandlug, en sy praat nie veel nie.
“Nou toe,” merk Lucy vraend op, “is jy nie ook tevrede nie?”
“Ek weet nie,” erken sy eerlik. “Ek weet regtig nie wat om te dink nie. Dis alles vir my so vreemd.”
“Toe maar, dis net aan die begin. Henri is in die wolke en jy vertrou tog sy oordeelsvermoë?”
“Ja,” antwoord Elize sugtend. “En glo my, dis al wat my aan die gang hou.”
Lucy lag. “En onthou, dit sal algaande beter gaan. Jy voel nog ontuis in die rol van Anne.”
“Ek voel ontuis in die rol van aktrise,” sê Elize bitter.
Lucy druk haar arm gerusstellend. “Dit sal beter gaan.”
Elize gaan staan en kyk na haar vriendin. “Hoe kan dit? Ek het nou al nagmerries oor die einde!”
“Wat bedoel jy?”
“Jy het tog die draaiboek gelees?”
“Ja,” sê Lucy, “ek het.”
“Nou ja? Daardie laaste toneel . . .” Sy wring haar hande saam. “Ek en Robert kan nie eers in vrede gesels nie! Hoe op aarde gaan ek in ’n . . . ’n liefdestoneel teenoor hom speel?”
“Henri sal jou wys,” sê Lucy gerusstellend.
“Hy kan wys totdat hy blou is in die gesig,” sê Elize heftig. “Dis ék wat die toneel moet speel! Ek en Robert!”
“Jy is baie moeg,” sê Lucy en dwing haar om aan te stap. “Moenie jou nou al daaroor kwel nie. Henri het nog nooit iets gemaak wat afstootlik was nie en hy gaan nie nou begin nie. Hy sal daardie toneel orkestreer –” Sy lag. “Ja, ’n mens kan dit orkestreer noem – hy sal dit so doen dat dit pragtig sal wees. Die toneel waarna jy verwys, is in elk geval onontbeerlik. Dis noodsaaklik. Dis die ontknoping van die hele prent!”
“Ek weet, ek weet,” sê Elize ongelukkig. “Dis wanneer Anne finaal besef dat sy nie alleen kan voort nie, dat sy ’n ander mens die hand moet reik, dat sy hom geestelik en liggaamlik nodig het. Ek wens net dit was nie ek wat dit moes doen nie!”
“Jy is ’n ou pessimis,” terg Lucy. “Dit lyk my ons sal jou aanmekaar moet vertel hoe goed jy is, of anders raak jy sommer mismoedig.”
“Nee,” sê Elize verleë, “dis nie wat ek wil hê nie. Julle is darem nie hier net om my ego blink te vryf nie. Ag, vergeet dit. Hier is ons nou by die hotel; kom ons gaan slaap.”
Maar toe sy later in die bed lê, is sy nog wawyd wakker. Die dag was te vreemd, daar is te veel ongewone eise aan haar gestel.
Net toe sy wil insluimer, hoor sy ’n geneurie en sy sit dadelik weer regop. Dit klink asof daar iemand in haar badkamer is. Sy staan op en loop op haar tone deur die kamer tot by die deur van die badkamer.
Daar is niemand in die badkamer nie. Die geneurie kom van die kamer langsaan af. En dit klink na Robert. Dit maak haar op die plek weer woedend kwaad. Hoekom sit hulle hom in die kamer langs hare? Hoekom sing hy so laat in die aand nog? Waaroor sing hy? Sy is sommer lus en klop teen die muur en sê vir hom hy moet stilbly, hy hinder haar. Maar sy weet sy is verspot. Die man kan in sy badkamer doen net wat hy wil. Dis die bouers se skuld dat die mure so dun is. ’n Mens moes seker aangedring het op ’n klankdigte kamer.
Sy raak tog uiteindelik aan die slaap en die eerste helfte van die nag droom sy eienaardige, deurmekaar drome. Sy droom dat sy en Robert saam moet sing en dat sy vals sing. Hy raas met haar. Hy vertel haar dat sy soos ’n siek kanarie klink en sy word woedend. Boonop dring almal aan dat sy haar bloese heeltemal moet uittrek en dit ontstel haar nog meer. Uiteindelik raak sy die kluts kwyt en slaan die kameras stukkend, gooi lere onderstebo en word deur die polisie weggelei.
Sy word papnat gesweet wakker en loop badkamer toe om water te drink. Sy spoel haar gesig af en borsel haar hare in ’n poging om te kalmeer. Sy kyk na haar gesig in die spieël en tik met haar voorvinger teen haar beeld se voorkop.
Kyk, sê sy vir haar beeld. Ons moet ’n slag gesels. Jy is Anne, en ek is Elize. Ek spéél maar net jou rol. En Robert is Roy. Ons speel almal rolle. Dis alles net ’n speletjie. Ek hoef dus nie ontsteld te word nie. Ek speel my rol klaar, al hou ek niks van Robert nie, en wanneer alles verby is, gaan ek huis toe, na Nanette-hulle toe. Ek gaan weg van die