Hospitaaltyd. François Bloemhof
meeste van die tyd. Al hét dinge tussen sy pa en ma nie uitgewerk nie. En al lê Suné nou hier, is daar altyd ’n kans dat sy weer sal regkom.
“Hoe het dit met die wiskundetoets gegaan?” vra sy.
Hy sug. “Gepluk, soos altyd.”
“Ek sal niks aan jou verander nie, weet jy dit?” Sy draai haar kop in sy rigting.
“Waar val jy nou uit?” Dit maak hom soms ongemaklik as sy so reguit praat . . . maar dit laat hom eintlik ook goed voel.
“Van die ander ouens is té slim. Dis eintlik die meeste van die tyd skelmgeit. As jý iets sê, bedoel jy dit.”
Sy het sulke mooi oë en nou kan hy hulle nie eens sien nie.
Rudi kyk af grond toe. Die tapyt moet baie duur gewees het, nes al die ander goed in die huis. Dokters verdien mos groot geld. Skoolhoofde moet ook ’n goeie salaris kry. Oral in die gang hang duur, oorspronklike skilderye.
Al wat fout is, is dat die huis soos ’n hospitaal ruik. Eers was dit net op sekere plekke, maar nou is die reuk hiér.
Langs die bed is ’n nuwe houertjie met kapsules. Rudi vra nie waarvoor dit is nie. Hy weet Suné het baie pyn.
’n Deuntjie wat sy ma kleintyd ’n paar keer vir hom gesing het wanneer hy siek was, kom by hom op. Dit was glo eers die kenwysie van ’n radioprogram vir siek mense.
Daar’s ’n lied en ’n glimlag vir jou
in Hospitaaltyd, onthou . . .
Verkleur die wolke van grys tot blou
in Hospitaaltyd, onthou . . .
Rudi hoor ’n ambulans. Eers dink hy dis die een wat Werner opgelaai het, maar hy besef dit moet ’n ander een wees.
“Ek moet waai.”
“So gou al? Jy’s al geselskap wat ek kry. Ek is al so moeg van na die radio luister!”
Hoekom sy? dink hy by homself. Hoekom het daai padvark háár gekies om raak te ry?
Dis nie net haar bene wat daardie dag seergekry het nie. Haar oë ook. Dis glo die een of ander senuwee. Haar pa het verduidelik, maar Rudi het nie mooi verstaan nie.
Na die ongeluk was haar gehoor ook aangetas, maar gelukkig hoor sy nou weer so goed soos altyd.
Rudi staan op en loop om die bed. Die poedel grom dadelik. “Ag, koel af, Wagter, ek sal niks aan jou ounooi doen nie!”
Hy vat Suné se hand en soen haar op die voorkop. Hy wil haar ’n drukkie gee, maar haar arm is nog in ’n hangverband.
“Ek kom gou weer kuier.”
3
Opwastyd
“Bring die borde deur,” sê Rudi se ma toe sy die tafel klaar afgedek het.
Hulle gaan kombuis toe, waar Rudi skottelgoed was en sy afdroog. Sy hou nie daarvan om haar hande te laat nat word nie. Haar rooi geverfde naels is baie lank en sy is bang hulle breek of die naellak dop af.
“Hoe het dit by die skool gegaan?” Sy vra elke aand dieselfde vraag.
“Orraait.”
“Enige toetse geskryf?”
“Nee,” jok hy. Hulle het verlede week ’n uitval gehad oor sy skoolwerk.
“Het jy klaar huiswerk gedoen?”
“Ja, Ma . . .”
“En geleer?”
“Jaaaaa.”
Sy ma het hom nooit so oor skoolwerk opgeskroef toe sy pa nog by hulle was nie, maar twee jaar gelede het sy pa haar vir iemand anders gelos. Nou sê sy ma aanmekaar dinge soos dat hy ’n sukses van sy lewe moet maak sodat hy nie ook eendag soos sy iemand se slaaf hoef te wees nie. Sy is ’n ontvangsdame by ’n prokureursfirma.
“So ja,” sê sy toe sy die laaste bord afgedroog het. Sy steek ’n sigaret aan. Dis haar sewende of agste vandat sy tuisgekom het.
“Ma rook te veel.”
Sy blaas ’n wolk rook uit. “Wat kan jy my nog vertel? Hoe gaan dit met jou meisietjie?”
“Orraait.” Rudi hou nie daarvan as sy ma Suné sy meisietjie noem nie, al bedoel sy dit nie sleg nie. “Sy kan al beter hoor. Sy luister nou baie radio.”
“O.”
Sy ma is eintlik mooi. Hy was ’n paar weke gelede verbaas toe hy dit agterkom. Dit was die eerste keer dat hy só na haar gekyk het.
Haar hare is baie blond. Eintlik meer geel as blond. Haar oë is diepblou, en sy beklemtoon hulle met dik wimpers en groen oogskaduwee. En Rudi het haar nog nooit sonder helder rooi lipstiffie gesien nie, nie eens as sy soggens opstaan nie.
Hy kan nie verstaan hoe sy pa haar kon verneuk nie. En dit nogal met ’n simpel meisiekind met vaal hare en bruin oë.
“Ma?”
“Hmm?” Sy is besig om haarself in die spieël te bekyk. Hy weet sy is bang vir plooie kry.
“Ons klas moet Saterdag uithelp by die basaar. Dis vroeg die oggend. Kan Ma my met die kar vat?”
“Nee.”
Hy wonder hoekom haar stem skielik so skerp is. “Vir wat nie?”
“Omdat ek nee sê!” skree sy.
Rudi kyk haar verstom aan. Sy het nog nooit van bestuur gehou nie, en ’n ruk gelede het sy opgehou om dit te doen. Sy bestuur selfs nie meer werk toe nie. Maar hy het tog nie ’n onredelike vraag gevra nie.
Hy is nog meer verstom toe hy sien daar is trane in haar oë. Sy druk haar sigaret lomp dood in die bietjie water wat in die wasbak oor is.
“Jou pa het al weer nie onderhoud betaal nie! Hy weet goed ons kan nie op my ou salarissie uitkom nie. Maar hy weet ook ek sal hom nie hof toe vat daaroor nie. Ek sal nie die stres kan vat nie! Ek werk my klaar dood en ek . . .”
Hy weet sy skel nou sommer oor alles wat in haar lewe verkeerd is.
“Toe maar, Ma . . .”
“Moet my net nie staan en jammer kry nie!”
“Ma, oor Saterdag . . .”
“Ek ry jou nie rond nie. Jy’s nie ’n klein prinsie nie en ek is g’n jou chauffeur nie!”
Sy storm by die kombuis uit.
“Oukei, ek sal loop!” skree hy agter haar aan.
’n Oomblik later voel hy sleg daaroor. Dis seker nie maklik om hom alleen te moet grootmaak nie. En al wat hy vir haar teruggee, is swak punte.
4
Nooit weer dieselfde nie
Vroegoggend is die skoolterrein al besig. Rudi en sy klasmaats het hulle tasse in rye neergesit en staan en gesels.
“Werner se ma het my oulady gisteraand gebel,” sê een van die seuns. “Hy kom vandag skool toe.”
“Gnf!” laat hoor iemand anders. “Hy gaan die ongeluk vir die res van die jaar as verskoning gebruik om niks te doen nie!”
Almal lag.
Dis al twee weke sedert Werner omgery is. Wanneer die skool se leerders deesdae op straat kom, is hulle ekstra versigtig – soos wat al die waarskuwings sê.
Toe roep iemand uit: “Daar’s hy!”
Hulle kyk almal na die hek, waar Werner met krukke ingehobbel kom. Hy merk hulle egter eers op toe