Uit die beek 2014. Attie van Wijk
wat jou […] uit die plek van slawerny, bevry het. – Eks 20:2
GESELSVRAAG:
Wat beteken dit om die Here “ons God” te noem?
“Ons God” beteken nie “ons bediende” nie. Ons kan Hom nie bevele gee nie. Hy is die een wat sy gebooie aan ons gee. Hy behoort nie aan ons nie. Ons behoort uit sy genade aan Hom. Die oomblik wanneer ons weier om Hom te gehoorsaam, haal ons Hom van die troon af en ons maak onsself god in sy plek. Daar waar God se Tien Gebooie gehoorsaam word, is ’n veilige plek. Daar kan mense gelukkig saam lewe.
Ons moet dus baie mooi kyk na wat die Here hier vir ons sê. Dit is Hy wat die inisiatief neem. Dit is Hy wat ons uit die slawerny van sonde vry maak sodat ons Hom in vryheid kan dien. Hy maak ons so vry dat ons selfs kan kies om ongehoorsaam te wees. Maar dan is dit tot ons eie skade. Net soos ’n boer ’n sinkgat op sy plaas sal afkamp om sy vee te beskerm, gee die Here die Tien Gebooie om ons van die dodelike sondes te beskerm. Dis nie om ons in te perk nie, maar om ons vryheid en veiligheid te gee.
Wanneer ons besef Wie dit is wat met ons besig is, verander dit ons hele gesindheid. Hy het ons lief en gee werklik vir ons om; daarom kan ons Hom vertrou in die ervarings wat oor ons kom. Hy gaan dit alles gebruik om ons daarmee te seën. Maar dit beteken ook ons moet sy gebooie ernstig opneem, want as ons nie luister nie, sal ons in die proses seerkry.
GEBED:
Here God, help my om voluit vir U te lewe.
Lees vanaand in Eksodus 20:18-26 hoe die Here ons lewenswyse totaal verander om vir ander tot seën te wees.
Woensdag 29 Januarie 2014 Lees eers Eksodus 21:1-11
Behandel slawe reg
Wanneer jy ’n Hebreeuse slaaf koop, moet hy ses jaar vir jou werk, maar in die sewende jaar moet jy hom vrylaat sonder dat hy jou iets daarvoor betaal. – Eks 21:2
GESELSVRAAG:
Wat is die regte manier om ons werkers te behandel?
“Wanneer ’n slaaf tot bekering kom en Christen word, moet hy dadelik sy vryheid gegee word,” het die Verenigde Oos-Indiese Kompanjie bepaal. Heelwat Moslems is as slawe of politieke gevangenes na die Kaap gebring. Die Hollandse slawe-eienaars het dus probeer verseker dat geeneen van hul slawe ooit die evangelie van Jesus Christus mag hoor nie. Sendelinge is dus as vyande beskou en vinnig uitgewerk. Tot vandag toe is die Moslem-gemeenskap van die Bo-Kaap die grootste onbereikte volksgroep in Suid-Afrika. Binne een kilometer van die Groote Kerk is daar elf moskees!
Die Israeliete was tot kort vantevore self slawe. Nou het sommige van hulle slawe besit of het hulself of hul kinders as slawe verkoop omdat hulle nie vir hulself kon sorg nie. In hierdie hoofstuk van Eksodus word wette dus bepaal wat slawe moes beskerm. Ons kan dus verstaan as ’n slaaf besluit dat hy vir ’n godvresende eienaar lief is en wil aanhou om vir hom te werk (Eks 21:5). Selfs ’n slavin het regte gehad en moes regverdig behandel word.
Hoe behandel ons ons werknemers? Só dat hulle lief is vir ons? Só dat hulle by ons die evangelie sien en hoor en self tot oorgawe aan Christus kom? In die oordeelsdag sal dit duidelik word.
GEBED:
Maak my getrou as werkgewer en as werknemer, Here.
Lees vanaand in Eksodus 21:12-25 wanneer die doodstraf nodig was en ander wette om slawe te beskerm.
Donderdag 30 Januarie 2014 Lees eers Eksodus 21:26-36
Skadevergoeding
Of as dit bekend is dat die bees tevore al bakleierig was, […] moet hy ’n ander bees in die plek van die dooie bees gee. Die dooie dier sal syne wees. – Eks 21:36
GESELSVRAAG:
Wat moet jy doen as jou hond ’n ander een doodbyt?
“Hierdie twee mannetjies was daarvoor bekend dat hulle mense beroof en die polisie kon niks aan hulle doen nie. Toe het ons mense hulle maar self reggesien,” verduidelik ’n ooggetuie van hoe twee jong seuns deur ’n woedende skare doodgeslaan is. ’n Mens kan die frustrasie van die slagoffers verstaan as jong misdadigers maar net elke keer weer vrygelaat word omdat hulle volgens wet nog te jonk is om tronk toe te gaan. Maar is die doodstraf in sulke gevalle reg?
Die Here het Moses gehelp om die regte straf in elke geval van skade te bepaal. Wanneer iemand jou oog uitsteek of jou hand afkap, mag net een oog of hand van die kwaaddoener verwyder word. Niks meer nie. Die straf moet beperk wees. Net so wanneer iemand se dier ’n ander dier of mens seergemaak of doodgemaak het. Wanneer iemand ’n put onbedek gelaat het en ’n dier daarin verdrink het, moes hy die skade betaal. Let ook daarop hoe die straf verskil wanneer iemand se dier vantevore skade gedoen het.
In Jesus se tyd het “’n oog vir ’n oog en ’n tand vir ’n tand” ’n ander betekenis gekry en gelei tot wraak en weerwraak. Waar dié wet konsekwent toegepas is, was almal blind en tandeloos; daarom het Hy die voorskrif verander (Matt 5:38-39). Sy volgelinge het toe ’n nuwe wet gehad waar daar in liefde op kwaad reageer word.
GEBED:
Help ons om elke dag te doen wat reg is, Here.
Lees vanaand in Eksodus 22:1-15 die wette oor diefstal en ander maniere wat ons ons naaste skade aandoen.
Vrydag 31 Januarie 2014 Lees eers Eksodus 22:16-31
Voorhuwelikse seks
Wanneer ’n man ’n jongmeisie wat nog nie verloof is nie, verlei om met hom geslagsgemeenskap te hê, moet hy aan haar pa die volle bruidsprys betaal en met haar trou. – Eks 22:16
GESELSVRAAG:
Wanneer is seks voor die huwelik toelaatbaar?
“Wanneer ek eendag trou met die meisie wat haarself vir my rein gehou het, wil ek haar gelukkig maak. Ek moet dus soveel sekservaring as moontlik met ander los meisies opdoen,” verduidelik ’n 16-jarige katkisant. Watter dwaasheid! Die Here het bedoel dat twee mense waarlik een word (Gen 2:24). Jy kan dit nie met meer as een mens doen nie; daarom is baie min huwelike wat op losse sedes gebou is, gelukkig. Hulle vertrou mekaar nie. En afgesien daarvan is die kans goed dat die MI-virus so ’n egpaar sal vernietig.
God se opdrag is duidelik: Geen seks voor die huwelik nie. As ’n man met ’n verloofde meisie seks het, moet hulle albei doodgemaak word (Deut 22:23-24). Iemand wat ’n ander jong meisie verlei, moet die volle bruidsprys betaal, al gee die vader nie toestemming dat hulle trou nie (Eks 22:16-17). Dit is om haar eer te beskerm. Hierdie wette was bedoel om huwelike te beskerm. Losbandigheid hou jou uit God se koninkryk (1 Kor 6:9-10). Daar is egter die moontlikheid van bekering en vergewing van selfs hierdie dodelike sondes (1 Kor 6:11).
Die Bybelse standaarde is totaal anders as Hollywood s’n. Ons moet dus nie met die dodelike stroom saamgaan nie.
GEBED:
Here, hou ons en ons kinders rein vir die huwelik.
Lees vanaand in Eksodus 23:1-13 die lys van opdragte wat ’n gelukkige en vreedsame gemeenskap verseker.
Saterdag 1 Februarie 2014 Lees eers Eksodus 23:14-19
Die mans gaan voor
Drie keer per jaar moet alle mans voor My, die Here God, verskyn. – Eks 23:17
GESELSVRAAG:
Hoe kan ons meer mans by die kerk betrokke kry?
“In die meeste gemeentes in Afrika maak vroue seker 80% van die lidmatetal uit,” merk ’n mede-sendeling op. Hy reken die rede daarvoor is dat die mans nie tot bekering mag kom nie, want hulle is die kontakpersone met die voorvadergeeste. Die geesteswêreld is ’n groot werklikheid in Afrika. Wanneer jou voorvadergeeste voel jy skeep hulle af, kan daar groot rampe oor jou kom, glo hulle.