Piekfyn Afrikaans Leerderboek Graad 8 Huistaal. Henk Viljoen
a. Dit is noodsaaklik dat die persoon saam met die dokter werk. Daar moet dus (saam werk) tussen hulle wees.
b. Die dokter se instruksies moet uitgevoer word. Daar moet dus (uitvoer) aan sy opdragte gegee word.
c. Medikasie moenie skielik gestaak word nie. ’n Skielike (staak) kan probleme veroorsaak.
d. (Behandeling van depressie) is beslis ingewikkeld.
e. Daar moenie (verwar) oor depressie bestaan nie.
f. ’n Persoon wat dwelms gebruik, is ’n (dwelm gebruik).
g. Die probleem moenie (aanhou) voorkom nie.
6. Gee die wisselvorme (ander woord) van die volgende meervoudsvorme.
a. (Professore) kan ook ’n ander meervoudsvorm hê.
b. Die (middels) kan help met die genesing.
7. Kies die gepaste voegwoord om die volgende sinne te voltooi. Skenk ook aandag aan leestekengebruik. Gebruik die woorde wat hieronder verskyn.
en • omdat • sodat • maar • want • aangesien • nietemin • gevolglik
a. Depressie moenie te lank aanhou nie . . . dit kan jou leefwyse beïnvloed.
b. Groepterapie werk gewoonlik beter . . . mense saamwerk.
c. Baie navorsing moet nog gedoen word . . . dit ’n ingewikkelde siekte is.
d. ’n Traumatiese ervaring lei tot depressie . . . kan die skok vir ’n mens te veel wees.
8. Gebruik die voegwoorde tussen hakies om die sinne te verbind. Let op die woordorde en leestekens in jou sinne.
a. Depressie kan genees. Die mens soek betyds hulp. (mits)
b. Depressie kan nie genees nie. Die mens soek betyds hulp. (tensy)
c. Terapie help in sommige gevalle dadelik. In ander gevalle neem dit langer. (terwyl)
d. Dit is ontstellende statistiek. Mense ly al van vroeg af aan depressie. (dat)
e. Die dokter se instruksies moet uitgevoer word. Die pasiënt kan beter word. (sodat)
9. Voltooi die volgende sinne en let op die woordorde ná die voegwoorde.
a. Die oorsake van depressie is nog nie heeltemal seker nie, aangesien . . .
b. Die medisyne verbeter die toestand van die pasiënt, omdat . . .
c. ’n Positiewe houding help om die probleem te verbeter, want . . .
d. ’n Positiewe houding help om die probleem te verbeter, terwyl . . .
10.Bepaal of die volgende hoofwerkwoorde oorganklik/onoorganklik is.
a. “Dit help die persoon om die waarheid in die oë te staar.”
b. “Kry hulp by mekaar.”
c. “Terapie werk in sommige gevalle beter.”
11.In die volgende twee sinne word die woord is gebruik. In die een sin is dit ’n hulpwerkwoord en in die ander ’n koppelwerkwoord. Identifiseer elkeen.
a.Die behandeling van depressie is ingewikkeld.
b.Baie tieners is vir depressie getoets.
12.Skryf die hulpwerkwoorde neer in die eerste en laaste sin van paragraaf 1, asook die eerste sin van paragraaf 5.
Verryking: Joernaalinskrywing
Gebruik die volgende vrae om jou joernaalinskrywing oor aktiwiteit 3 te voltooi.
Hoe het jou maats op die teks “Daar is hulp vir depressie” gereageer? Beskryf kortliks wat hulle gesê het, gedink het of selfs hulle gesigsuitdrukkings.
Hoe kan jy die inhoud van die teks “Daar is hulp vir depressie” in die toekoms gebruik?
In hierdie aktiwiteit gaan jy
navorsing doen
aan ’n forumbespreking deelneem
jou joernaalinskrywing doen.
In aktiwiteit 3 het julle met depressie kennis gemaak. Uit die tydskrifartikel is dit duidelik dat baie tieners daaraan ly. Julle gaan nou ’n paneelbespreking van 15-20 minute daaroor hou. Lees eers Pitkos om uit te vind wat ’n forumbespreking is.
Pitkos
Wat is ’n forumbespreking?
Die forum bestaan uit een verteenwoordiger van elke groep.
Die forumlede moet voor in die klas gaan sit.
Elke verteenwoordiger kry geleentheid om sy groep se standpunt te stel. Elke spreker sal oor ʼn ander aspek van hulle onderwerp praat. Hulle kan standpunt teenoor mekaar inneem en van mekaar verskil.
Die voorsitter sal die sprekers bekendstel. Die sprekers word gesien as kundiges op hul gebied.
Die voorsitter moet die hele proses fasiliteer. Hy mag ook vrae aan die sprekers stel, maar hy moet ook aan die einde die gebeure/onderwerp mooi kan saamvat of kan opsom.
Ná elke groepverteenwoordiger se spreekbeurt kan ander leerders hom/haar met vrae peper.
As hy/sy nie die vrae kan beantwoord nie, mag van die ander groeplede help.
Die onderwyser kan as voorsitter optree om toe te sien dat elkeen ʼn spreekbeurt kry en dat julle mekaar nie in die rede val of mekaar se feite herhaal nie.
Die forumbespreking moet 15-20 minute duur.
Elke groep sal verdere navorsing oor die onderwerp moet doen om seker te maak van hulle feite. Elke groep moet dan een verteenwoordiger kies wat die groep op die forum moet verteenwoordig. Laat die volgende vrae julle lei:
Wat is die verskil tussen neerslagtigheid en depressie?
Hoeveel leerders lei aan depressie?
Weet leerders se maats dat hulle aan depressie ly of steek hulle dit weg?
Wat is die kenmerke van depressie – hoe kan jy agterkom as iemand aan depressie ly?
Hoe voel iemand wat aan depressie ly?
Weet leerders wat by hulle maats se huise aangaan?
Waar kan ’n skoolkind hulp vir depressie kry?
Wat moet jy doen as jy dink jou maat ly aan depressie?
Formele assessering
Jou onderwyser gaan jou deelname aan die forumbespreking met behulp van ’n rubriek assesseer.
Verryking: Joernaalinskrywing
Skryf jou joernaalinskrywing oor die aktiwiteit wat verby is. Gebruik die volgende vrae om jou leiding te gee:
Dink jy al jou maats weet nou wat depressie is en dat dit vir tieners ’n probleem kan wees?
Waarom, dink jy, verval tieners in depressie? Wat is die oorsaak daarvan?
Dink jy daar is van jou maats wat dalk aan depressie ly, maar waarvan niemand weet nie?
In hierdie aktiwiteit gaan jy
koerantberigte soek
’n onvoorbereide toespraak hou
die hoofkenmerke en struktuur van ’n koerantberig