Laat somer. Tryna du Toit
die bome – ek dink hy wil nes maak.”
“Dit sal gaaf wees,” sê Leon.
“Het oom gesien hoe baie bosduiwe is hier? Mag ’n mens bosduiwe skiet?” vra hy.
“Ek weet nie. Ek dink nie ’n mens mag enige voëls in ’n beheerde gebied skiet nie.”
“Wat is ’n beheerde gebied?”
“Die stad – die voorstede – enige plek waar daar huise is. Maar jy het mos nie ’n geweer nie, het jy?”
“Ek het ’n kettie. Ek kan enige ding met die kettie raakskiet. Sal ek oom wys? Daardie bosduif wat daar op die tak sit …”
“Nee, nee, wag liewer,” keer Leon haastig. “Netnou maak jy moeilikheid. Die huise is hier so opmekaar, netnou skiet jy ’n venster stukkend of ’n man se oog uit.”
“Ek skiet goed,” sê Buks trots. “Ek sal nie moeilikheid maak nie.”
“Los die bosduiwe, man,” sê Leon. “Ek het ’n baie beter plan. Ek het ’n vriend wat met posduiwe boer. Hy het al ’n hele paar kampioene geteel en baie wedvlugte gewen. Ons gaan vanmiddag vir hom kuier en hoor of hy nie ’n paar posduiwe aan jou sal verkoop nie.”
Buks se oë is blink en opgewonde.
“Is die duiwe baie duur, oom Leon?”
“Hulle is nogal duur, maar die eerste twee gee ek vir jou present.”
“Waar sal ons hulle sit?”
“Ons gaan vir hulle ’n hok bou. Maar jy sal mooi na hulle moet kyk, Buks. Die hokke moet altyd skoon wees en die duiwe moet gereeld kos en water kry.”
“Ek sal na hulle kyk,” belowe Buks plegtig. “Ek sal mooi na hulle kyk.”
“Ek sal help wanneer ek tyd het,” sê Leon. “Nou toe, gaan bêre jou kettie en sê vir jou ma ons gaan duiwe kyk. En bring jou swembroek saam. Ons kan daarna gaan swem.”
Leon se vriend het vir Buks twee posduiwe belowe, en die volgende dag gaan koop Leon die materiaal om die hokke te bou.
Die dokter se sestienjarige seun, Martin, het onverwags ook daar aangekom toe hy die getimmer hoor, en ingespring om te help.
“Baie dankie, Leon,” sê Elizabeth die aand toe hulle ná ete in die sitkamer sit. “Buks is so eensaam en verlore; die belangstelling sal hom goed doen.”
“Dis ’n plesier, Betta,” sê Leon. “Ek het self nog altyd belanggestel in posduiwe. Buks en ek gaan nog lekker saam boer.”
“Haai, luister hier,” sê Esme, wat besig is om die koerant deur te blaai. “Hier is ’n artikel oor Dawn Morgan – dis mos die operasangeres aan wie ons buurman verloof was.”
“Waar kom jy aan sulke onsin?” vra Leon afkeurend.
“Tannie Maggie het so gesê. Hulle was verloof, en toe ewe skielik is die verlowing verbreek en is Dawn oorsee om verder in sang te studeer. En nou kom sy ná drie jaar terug om aan Truk se feesprogram deel te neem.”
“Hmmm,” sê Elizabeth, “ek wonder hoe die dokter daaroor voel.”
“En wat van Mamma De la Rey se plannetjies,” spot Esme.
“Julle het twee regte kletskouse geword,” sê Leon afkeurend.
“Dis van pure frustrasie, broer,” sê Elizabeth liggies. “Op die oomblik is dit al manier waarop ons deel kan wees van die gemeenskap. Een van die dae sal ons te besig wees met ons eie dinge om ons met die bure se sake te bemoei. Dit herinner my, ek wil nog vir ou oom Ignatius Meyer gaan kuier. Ek dink ek moet sommer môre gaan, dan kan ek vir Buks saamneem.”
“Ignatius Meyer – Gerrie se oom?” vra Esme. “Jy het hom jare laas gesien, Betta. Jy het tog geen verpligting teenoor hom nie.”
“Ek het nog altyd kontak met hulle behou,” sê Elizabeth. “Ek het gereeld vir hulle met Kersfees en verjaarsdae geskryf. Ek was jammer vir hulle – Gerrie het hulle so sleg behandel. Verlede jaar is die ou tannie dood en ek het gehoor oom Ignatius is ook nie gesond nie. Ek is seker hy sal bly wees om ons te sien.”
Die volgende middag gaan kuier Elizabeth alleen vir oom Ignatius. Buks was besig by die duiwehok en sy kon hom nie daar wegkry nie. Sy was lief vir Gerrie se oom wat hom ná sy ouers se dood soos ’n eie kind grootgemaak het. Hy was baie bly om Elizabeth te sien, maar sy was geskok en hartseer toe sy sien hoe hy agteruitgegaan het.
Tuis wag Esme op haar met die nuus dat haar vriend uit Hermanus teruggekeer het en dat sy die aand saam met hom gaan eet.
“Dié vriend – is dit iemand spesiaal?” vra Elizabeth.
Esme haal haar skouers op.
“Ek hou van hom. Sy naam is Phil Roux – hy is ’n kunstenaar, ’n skilder.”
“Is hy bekend?” vra Elizabeth.
“Nee, hy is nog heeltemal onbekend. Baie modern: dis alles net strepe en kolle en vierkante – ek glo nie jy sal van sy werk hou nie. Kuns van die ruimte-eeu – kinetiese kuns – het jy al daarvan gehoor? ’n Mens moet ’n spesiale aanvoeling hê om die jong kunstenaars se werk te waardeer,” spot sy liggies.
“En het jy so ’n aanvoeling?” vra Elizabeth.
“Ek dink Phil se skilderye is baie opwindend,” sê Esme dramaties. “Vurig en bruisend.” Sy lag ondeund. “Nee, ek verstaan ook niks daarvan nie, maar ’n mens kan nie jou onkunde so openbaar nie. As jy jou ore oophou, leer jy gou om saam te praat. Fassinerend … visuele dinamiek … makabere skoonheid … dis maklik as jy die woorde ken.”
“Jy moet vir my ook die woorde leer,” sê Elizabeth droogweg. “Ek sou graag ’n jong kunstenaar van die ruimte-eeu wou ontmoet. Bring hom eendag huis toe dat ek kan sien hoe hy lyk.”
“Ek sal – eendag as julle eers julle voete hier in die stad gevind het.”
“En jou woonstelmaats, is hulle ook kunstenaars?”
“Maxie is – ek dink sy het nogal talent. Frieda werk in ’n boekwinkel, die soort nugter, praktiese mens van wie jy sal hou,” vervolg sy tergend.
Elizabeth was die volgende middag laat in die huis besig toe sy motorremme in die straat hoor skree. Onrustig gaan sy buitentoe en kry vir Buks op die stoep, vaal van die stof; sy gesig en knieë vol bloed.
“Buks! Wat het gebeur?” roep sy ontsteld.
“Ek het geval, Ma.” Elizabeth kan sien hy is na aan trane en sê sagter: “Kom badkamer toe dat ek jou wonde kan skoonmaak. Waar het jy so geval?” vra sy terwyl sy met hom besig is.
“Ek het op Elsa se fiets gery, Ma.”
“Buks, het jy in die straat gery?”
“Eina, Ma … sjoe, dit brand!” roep hy verontwaardig.
“Ja, dit sal ’n bietjie brand, maar ek moet dit ontsmet. Buks, ek het gevra of jy in die straat gery het.”
“Ek het met die motorpad afgery, Ma, en toe gly die fiets en ek kon nie my draai kry nie. En toe kom daar ’n motor … Jislaaik, dit was amper! Het Ma nie die remme gehoor nie?”
Elizabeth se hart sit in haar keel.
“Ek het gehoor, ja, maar ek het nie gedroom jý is in die straat nie. Buksie, jy het dan belowe.”
“Ek het nie in die straat gery nie, Ma … Eina Ma … eina, dis seer …”
Die voordeurklokkie lui hard. Sy het gesê sy sal hom nie ken as sy hom weer sien nie, maar Elizabeth het dadelik geweet wie die man is wat daar buite staan. Die breë skouers, die donker kop, sy hele houding – daar is geen twyfel nie. Sy gesig is koud en iesegrimmig. Wat het nou gebeur?
“Goeiemiddag,” sê hy kortaf. “Mevrou Meyer?”
“Ek