Regters oor gister. Ena Murray
kyk Fred Preller in die naweekgas se oë voordat hy met ’n ligte, verwarde fronsie wegkyk. Lorna Verbeuk se ooglede fladder vlugtig en dan keer haar blik na die deur waar ’n lang man sy verskyning gemaak het. Mignon glimlag van oor tot oor, trek haar broer dieper die vertrek in. Sy weet sommer dit is die begin van ’n mooi vriendskap.
Wat maak dit saak as Lorna Verbeuk agt jaar ouer as Steve is? Dis beter dat sy keuse op so ’n vrou val as op een van die jonger vroue wat hy van tyd tot tyd uitneem, gelukkig nie met een ernstig sover nie.
Dit word ’n aangename aand en as die gas bewus word van ’n sekere spanning, laat sy niks blyk nie. Die geselskap gaan grotendeels oor die buiteland en die plekke waar Lorna gestudeer het. Fred en Anita Preller is duidelik beïndruk deur hul gas en Fred stel vrae wat sy vrou ietwat verbaas.
“Wanneer het u dan toe tyd gekry om te trou?”
Lorna lag. “Terwyl ek in Frankryk was. My oorlede man was daar aan die ambassade verbonde. Hy is ’n jaar later oorlede.”
“Ag nee! Was julle maar so kort getroud?”
“Ja. Hy was al siek toe ons getroud is. Ek het geweet hy gaan sterf.”
“Jy is ’n baie moedige mens, mevrou.”
“Nee. Ek het hom net lief genoeg gehad. En noem my asseblief Lorna.”
Steve gee ’n skewe laggie. “Dis darem ’n baie subtiele manier om uit te vind hoe oud sy is, Pa! Tien uit tien!”
Fred kry ’n effense kleur, maar Lorna antwoord reguit sonder enige selfbewustheid: “My ouderdom is geen geheim nie. Ek is ses-en-dertig – en in alle beskeidenheid sal dit teen my beginsels wees om u op u voorname te noem.” Fred Preller knik goedkeurend, lyk meteens meer ontspanne en hy tel die wynkraffie op. “Ons is baie bly om jou vanaand hier by ons te hê, Lorna. Ons dogter het ’n groot bewondering vir jou. Ek verstaan nou hoekom. Ons sal bly wees as jy van nou af meer van ons gasvryheid gebruik sal maak.”
“Baie dankie. Ons kyk maar wat die toekoms bring.” Onder die bedekking van die tafeldoek sien niemand dat die gas se hande bewend inmekaar sluit nie; weet niemand dat sy nie heeltemal so selfversekerd is as wat sy voorkom nie. Hulle kan nie op haar gesig sien dat wanneer sy van die toekoms praat, haar gedagtes by die verlede is nie; dat herinneringe soos ’n vloedgolf op hierdie oomblik in haar slaan en breek nie.
As een paar oë tog iets vreemds agterkom, ietwat verbaas die kloppende spiertjie aan die kant van die gesig gewaar en daaroor wonder, laat Steve niks blyk nie en vul hy hul gas se glasie en lig syne omhoog.
“Ons drink op jou eerste kuiertjie by ons. Mag dit die eerste van baie wees.”
Hy het half en half die besoekie verwag toe sy kamerdeur laat die aand nadat almal al bed toe is, skielik oopgaan en ’n gestaltetjie in haar nagdingetjie haar verskyning maak. Sy lig is ook al af, maar hy lê nog wakker teen die kussings gestut en wonder oor ’n paar dinge wat vir hom vanaand vreemd was. Sy pa se nuuskierigheid oor die gas. Dit het amper aan ongemanierdheid gegrens. Dis nie sy gewoonte om iemand so in detail oor sy verlede uit te vra nie. In Lorna Verbeuk se geval immers ooglopend glad nie nodig nie. Hy het selfs nie gerus voordat hy nie haar ouderdom gehoor het nie – en eers toe was sy nuuskierigheid bevredig. Steve glimlag. As hy sy pa nie so goed geken het en geweet het dat daar nooit ’n ander vrou vir hom sal bestaan as sy eie nie, sou ’n mens bekommerd kon raak. Maar dat Lorna Verbeuk beslis ’n besonder goeie indruk gemaak het, is seker.
Dan frons hy weer liggies. Dié betrokke dame is iemand met besondere selfbeheersing. Daar was ’n tydstip toe hy kon sweer dat sy hewig ontsteld was, hoewel hy nie nou kan dink wat dit kon veroorsaak het nie. Die aandjie was ’n sukses. Miskien was dit die verwysing na haar oorlede man wat ou wonde weer oopgekrap het. En tog dink hy nie so nie. Hy glo dat die herinnering aan haar man altyd vir ’n vrou soos Lorna teer sal bly, maar dit sal nie ná soveel jare ’n styfgespanne spiertjie in haar wang so hewig laat spring nie. Iets anders het dit veroorsaak …
In die lig van die maan sien hy Mignon om die voetenent van die bed sluip. Sy is onbewus daarvan dat haar jong, vroulike liggaam duidelik teen die venster afgeëts word. Hy sit regop, sy stem ongewoon streng.
“Wat soek jy hier, Mignon? En hoekom het jy nie jou kamerjas aan nie?”
“Aag, die hele huis is donker en ek moes eers by jou kom hoor wat jy van haar dink. Skuif op, ek wil inklim en gesels.”
Dit het sy dikwels in die verlede gedoen – in haar nagklere by haar ouboet in die bed geklim met lang stories te vertelle. Maar vanaand is ouboet skielik nie meer daarvoor te vinde nie, tot haar verbasing.
“Nee. Jy klim nie in nie – en gaan slaap. Ons kan môre praat.”
Haar stem klink seergemaak in die donker. “Wat het jou gebyt? Ek wil maar net hoor …”
“Ja, Mignon, sy is ’n besonderse dame. Ek is beïndruk. Tevrede? Gaan slaap nou, asseblief.”
“Dis nie wat ek wil weet nie.”
“Wat nog?”
“Ek wil weet of jy genoeg van haar hou om haar soms uit te neem. Jy kan gerus, ouboetie. Weet jy, ek dink sy is eintlik baie eensaam. En dis tragies van haar oorlede man, nè? ’n Mens kan amper sê sy was nooit getroud nie. Wat is ’n jaar nou? Sal jy, boetie – haar uitvra vir ete?”
Daar is ’n kort stilte. “Soek jy vir my ’n vrou, Mignon?”
“Nee, natuurlik nie, maar … maar jy kan baie slegter vaar as om haar te kry, hoor?”
“Sy is agt jaar ouer as ek.”
“Wat maak dit saak? Daar is van jou vriendinne van in die twintig wat óf so kinderagtig soos dertienjarige bakvissies is, óf so oud dat hulle gerus kan aansoek doen vir pensioen. Dis die gees wat tel, en Lorna Verbeuk se gees sal altyd jonk wees, al is sy honderd.”
“Nou hoor nou net die groot mensekenner! Genugtig, snip, dink jy regtig só min van die meisies wat ek uitneem?”
Sy lag. “Nee, nie regtig nie, maar nie een kom naby …”
“Wag, laat ek dit sê: nie een kom naby Lorna Verbeuk nie. Reg?”
“Reg. Jy kan nie stry nie, Steve. Sy is … iets besonders.”
Hy sug saggies. Nee, hy kan nie te hard stry nie. Daar is iets in Lorna Verbeuk wat haar buite die gewone kategorie plaas. Maar hy het ook vanaand ’n vermoede gekry dat daar baie meer in Lorna Verbeuk verskuil is as wat sy bereid is om te wys. En Mignon het ’n geweldige bewondering vir haar …
“Sal dit jou gelukkig maak as ek haar uitneem vir ete?”
“Ja, dit sal. Baie gelukkig.”
Die slaap het gewyk, weet hy. Hy het die laaste tyd opgemerk dat sy sussie nie so gelukkig is nie, maar hy was magteloos om iets daaraan te doen. As dit haar dan ’n bietjie gelukkiger sal laat voel as hy haar dosent uitneem vir ete … hoekom nie?
Die res van die naweek is ’n ewe groot sukses en toe Mignon weer by die koshuis se voordeur instap, besef sy dat haar hart vir die eerste keer in weke ligter is. Sy kan dit nie ontken nie – Eugenie en haar probleme het ’n uitwerking op haar en bederf die lewe in groot mate ook vir haar. Maar natuurlik is sy vir haar vreeslik jammer en sal sy haar nooit in die steek laat nie.
“Haai, meisiekind, kyk waar jy loop.”
Sy gaan staan net betyds, kyk vas in ’n paar laggende blou oë.
“Wat soek jy hier in die gange van ’n dameskoshuis?”
“Ek moes ’n swaar pak goed vir die matrone opdra, daarom. En wat soek jý hier?”
“Ek bly hier, natuurlik.”
“Gaaf. Die adres het ek nou. Naam?”
“Dit gaan jou nie aan nie.”
“Dit gaan my volgende afspraak aan. Môreaand. Agtuur. In die voorportaal. Stiptelik, hoor?”
“Maar