Maak jou huwelik affair-bestand. Timothy Kieswetter
na hierdie verskillende affair-elemente wat ons nou tot in die fynste besonderhede gaan bespreek.
Die elemente van ’n affair:
■Die paradys
■Die emosionele swart gat
■Die listige slang
■Die onbetrokke, ongewillige, onaktiewe huweliksmaat
■Die geheim
■Die ontnugtering
■Die wegsteek
■Die verskonings
■Die skeiding
Hoofstuk 1
Die paradysprentjie
Die paradysprentjie is belangrik om te verstaan, want dit is waar alle verhoudings begin en ongelukkig waar die meeste van hulle ook sterf. Die Hebreeuse betekenis vir die woord “paradys” is tuin, park, enclosure. Dit is soos ’n natuurreservaat wat deur bewaringswette beskerm is, wat vir rus afgebaken is, wat beperkte toegang bied en wat van die wêreld rondom dit afgesny is.
Die Eden-paradys kan vergelyk word met die verliefdheidstydperk. Daardie wittebroodfase waar julle net vir mekaar leef. Julle is afgesonder van die probleme en swaarkry van die werklike lewe rondom julle. Julle glo om saam te wees gaan vir ewig ’n plesier wees, want vir nou … is jy in die liefdesparadys.
In ons affair-bestand-lees van Adam en Eva se storie, is dit belangrik om te besef dat God nie die hele aarde ’n paradys gemaak het nie. Dit was slegs die beginplek waar die mens se verhouding begin. Die een of ander tyd sou hulle die paradys moes verlaat en die “regte” wêreld daar buite bewerk en bewoon. Die “paradys”-deel van ons verhouding is nie die somtotaal van ons verhouding nie. Baie paartjies vergelyk hul nou-huwelik met hoe dit in die begin was, en in plaas daarvan om die verhouding nou te versterk, bring dit net verwyte, woede, hartseer en beskuldiging. Want, hoekom voel ons nie meer dieselfde oor mekaar nie? Waarheen het ons paradysprentjie verdwyn?
Nee, ons was nooit gemaak om vir ewig in die paradys te leef nie. Die paradys is net veronderstel om die oorsprong van ’n wonderlike lewe te wees. ’n Deel van ons verhouding wat ons beskerm deur wette en reëls, ’n tydgleuf wat ons afgebaken hou vir rus. Dit is ’n gebied in ons huwelik wat ons beperkte toegang bied en wat ons selfsugtig vir onsself hou, afgesny van die wêreld rondom ons.
Dink aan die bekende Central Park in New York, Amerika. Die park is pragtig groen, mooi versorg en opgepas, beskerm, ’n plek van rus en veiligheid. Die park is ook omring deur die res van New York, wat nie so skoon, veilig en goed opgepas is nie. Maar dit is in daardie deel van die stad waar ons woon, werk en leef, nie in die park nie. Die park is die middelpunt, dit wat alles bymekaarhou, die plek waar ons hoop en vrede vandaan kry vir ons huwelik, maar dit is nie waar ons 24/7 kan woon nie. As ons dit kan insien, sal ons besef dat die paradysprentjie ’n nodige een is, maar darem nie die hele prentjie nie.
Elke verhouding begin met ’n spark. ’n Skakel in ’n ketting. ’n Snak na asem. ’n Maag wat onderstebo bollemakiesie slaan. ’n Hart wat vinniger klop en ’n siel wat rus vind by ’n potensiële sielsgenoot. Dit is wat in Engels as ’n connection bekend staan. Dis die aha!-oomblik.
In hierdie paradysbegin is jy nooit honger nie. Jy kan nie fokus op enigiets anders behalwe om deur die venster te staar en te verlang na daardie laaste soen, laaste kyk, laaste hand vashou, laaste “tot siens, sien jou môre weer” nie.
Maar niemand bly tog daar nie. En om goeie redes. Ons moet aangaan met ons lewe. Ons moet darem weer in ’n stadium eet en weer aan iets anders ook kan dink. As ons verstaan dat hierdie paradysbegin, beter bekend as die verliefdheidsgevoel, veroorsaak word deur sekere “goedvoel”-hormone, sal ons verstaan dat hierdie hormoonpiek (high) wat ons in die paradys voel, een is wat nie volhoubaar is nie. Dit moet niks wegneem van ons liefdespiek (high) nie. Dit moet ons net nie blind los nie.
Die liefde is blind
In die paradys is dit presies wat gebeur: Ons liefde, ons uitkyk, ons besluitneming raak blind. Ons sien net die mooi. Ons sien net dit wat ons wil sien. Ons sien nie die slang in die gras nie. Ons sien nie die nagevolge van ons besluite nie. Ons sien nie ons naaktheid nie.
Neurologiese navorsing leer ons dat wanneer die plesiergedeelte van die brein geaktiveer is, skakel die prefrontale korteks af wat vir die morele en rasionele besluitneming verantwoordelik is. Dit is nie ’n deel van die menswees waarteen ons moet veg of dit ontken nie, maar ons moet dit verstaan sodat ons dit doeltreffend kan bestuur.
Hierdie “liefde-is-blind”-gedeelte is ’n belangrike deel van die begin van enige verhouding. Laat ons eerlik wees. Wie van ons sal steeds ons maats kies en so halsoorkop verlief raak op ’n persoon as ons van dag een af alles van daardie persoon moet weet?
Dit sal ons mos sekerlik afskrik. En as dit ons nie gaan afskrik nie, sal dit ons maats vir seker afskrik as hulle ons hele verlede, toekoms, ware karakter en slegte gewoontes moes raaksien. Dit is hier waar ons die gesegde vind, sit jou beste voetjie voor. En dit is veronderstel om so te wees. ’n Paradys is ’n illusie, ’n sprokiesverhaal, ’n fantasie, ’n inkleurprentjie in die begin van ’n storie. Dit wys jou net genoeg om meer tyd en aandag aan die persoon te bestee. En soos jy nader aan die persoon beweeg, hoe meer begin die geraamtes uit die kas klim, en het jy reeds emosionele bindings en diep gevoelens vir die persoon gevorm, wat veroorsaak dat jy nie sommer net sal wegstap nie. Verliefdheid is blind aan die begin, want toegewyde liefde weet dat hy eers tyd nodig het om sy ankers neer te lê.
Kom ons wees nugter oor hoe liefde werk.
Eers gebeur die ontmoeting en dan die ontnugtering. Maar teen die tyd dat jy ontnugter word van jou maat se geraamtes in die kas, het jy darem al besef dat liefde, ware liefde, nie net uit die paradysprentjie bestaan nie, maar ook uit bloed, sweet en trane.
As ons nie die paradysprentjie sien vir wat dit is, as net die verliefdheidsbegin nie, en ons hou vas aan die idee dat ons veronderstel is om in ’n paradysverhouding te bly leef, trap ons in die affair-slagyster.
Want ongelukkig begin alle affairs ook in ’n paradys. Dus besef ek dat hoe my verhouding met my vrou, Janet, begin het, ’n paradysprentjie was. Letterlik. Ons het mekaar in Magnoliadal-park ontmoet en van daardie heel eerste “hallo” vir mekaar was ons albei smoorverlief. Ek dalk ’n bietjie meer as Janet in die begin. Dit was ’n verjaardagpartytjie van een ons gemeenskaplike vriende. Janet het egter al die ander vriende daar by die partytjie geken, en ek nie. Nadat ek en Janet aan mekaar voorgestel is, en ek so ’n bietjie met haar gepraat het, het sy die rondes gedoen en met haar ander vriende gaan gesels.
Omdat ek niemand anders daar geken het nie, en reeds ’n oog op Janet gehad het, wou my voete nêrens anders gaan nie. Terwyl Janet heen en weer van groepie tot groepie geloop het, het ek, so twee tot drie meter agter haar, gevolg. Sy het my soos ’n magneet na haar getrek. So elke nou en dan het sy oor haar regterskouer geloer om te sien of hierdie vreemde Timothy nog daar staan, en elke keer was die antwoord ja. Daar staan ek, stoksielalleen met ’n leë glas in my hand, twee tot drie meter agter haar, besig om na haar te staar, met ’n skoolseunagtige glimlag op my bakkies.
Ek moes soos ’n verlore puppy gelyk het, bewend in die koue, met groot oë wat smeek “vat my saam huis toe”. Gelukkig het my plan gewerk. Janet het my jammer genoeg gekry en haar ander skoolvriende eenkant gelos en die res van die aand met my kom gesels.
Daardie aand toe ek by die huis kom, vra my ma en suster my gelyk terwyl ek by die deur instap: “Wat is haar naam?” Ek reageer toe dadelik met: “Waarvan praat julle?” “Ons kan sien jy het iemand ontmoet, jy het nie gewoonlik ’n glimlag op jou gesig nie.” Sonder om te antwoord, val ek oor die bank, onderstebo, en slaak ’n diep sug van verliefdheid. Ek was dronk van verliefdheid.
Janet het ook daardie aand huis toe gegaan en haar ouers gaan wakker maak, net om te sê sy dink sy het haar trouman ontmoet.
Ons ontmoeting was niks anders as magic nie. Dit was ’n ware paradys-ontmoeting.
Beskerm jou paradys-ontmoeting
By