Debora gaan huis toe. Helene de Kock
sit sy weer vasgevang.
’n Fyn laggie roer om sy vol, ernstige mond. “Jy is veel meer as wat Jakob gesê het jy is.”
“En wat het hy nogal gesê?” kry sy dit kwalik hoorbaar uit. Sy kan behoorlik voel hoe die hoendervleis op haar arms uitslaan. En sy moet konsentreer om reëlmatig asem te haal. Watse twak is dit dié?
Tristan vou sy vingers agter sy kop inmekaar en sy oë vernou. “Hy dink jy is die beste ding sedert die inryteater. Jy is so oop soos die sterrehemel, so natuurlik soos die aandwind en hoogs vermaaklik wanneer mens dit die minste verwag.”
Sy haal diep asem. As haar liewe neef Jakob nie reeds minus mangels was nie, het sy nou oorkant toe gestap en dit vir hom sonder narkose uitgehaal. “Ek gaan hom vermoor,” sê sy en sy weet dat haar gesig nou so uitdrukkingloos is soos wat haar pa s’n soms kan wees. Tristan lag sag; die grys irisse glim silwer.
“Dis nie al wat hy gesê het nie, maar ek kan nou ook iets byvoeg.”
“Maak gerus so,” nooi sy koud.
Hy leun vooroor en lê sy palms boontoe oop op die tafel tussen hulle.
“Om terug te kom na die inryteater. Jy kies self wat gaan wys. En ek dink dis meesal ernstige, stigtelike films. Dan en wan ’n Wilde Weste-prent. Of dalk ’n spioenasieriller. Slegs vir afwisseling en sodat almal tevrede kan wees. Maar … as al die karre weg is en jy alleen onder die maanlig sit, kyk jy na liefdesverhale uit die vyftigerjare en soms selfs na ’n komedie.”
“Soos wat?” vra sy, teen haar sin geboei, al tik haar hart teen haar borsbeen.
Hy glimlag. “An Affair to Remember met Cary Grant en Deborah Kerr. Roerende verhaal. En natuurlik die oulike Pillow Talk met Rock Hudson en Doris Day.”
Haar mond sak oop. Sy sit weerloos voor hom. Hoe op aarde kon hy geweet het dat dit onder haar allergunstelingfilms tel? Jakob, die klikbek, vir seker. Sy trek haar asem diep in. “Wel. Al wat ek kan sê is dat die inrymense ook een of ander tyd huis toe gaan. Na die werklikheid toe. En dis al.”
“Nee, ek glo nie dis al nie. Jy maak van die werklikheid ’n mooie fantasie.”
“Wat bedoel jy?”
“Kyk na vannag, dokter Debora. Wat aaklig kon gewees het vir daardie vrou, het jy met ’n sagte hand help verander. Jy het die nag vir haar vol sterre gemaak.”
’n Gloed trek deur haar lyf, setel in haar wange. “Ek het amper niks gedoen nie. My pa was die held van dié fliek, dokter.”
“H’m. Maar jy het dit in Technicolor gemaak.”
“Is dit ’n kompliment?”
Hy lag. “Dit het Jakob ook gesê. Dat jy onskuldig is. Soms dodelik so. Maar ja, dit is ’n kompliment. Jy het kleur aan die nag gegee.”
Dodelik onskuldig. Praat hy van haar? Sy wat al van barensnood tot doodsangs aanskou het. Tog is dit sekerlik waar. Die dinge van die hart (as dit nou is wat dit is), maak haar deurmekaar. Soos nou. Soos nog altyd. Net, nou is sy die een wat nie weet wat om te voel of te dink nie.
Sy leun oor om sy leë koppie te vat. Maak die fout om op te kyk. Sy blik hou haar weer vas sodat sy vervaard sluk.
“Ek is honger,” sê hy soetjies.
Sy staar ’n oomblik. “Waarna soek jy, Breakfast at Tiffany’s?”
Hy glimlag so gaaf dat sy pens en pootjies daarvoor val. Toe sy haar kom kry, maak sy roereiers en spek, roosterbrood met plaasbotter en Ouma se appelkooskonfyt.
Tot haar stomme verbasing sit hulle doodstil en eet. Rustig. Weg is die bietjie ongemak van gisteraand voor die bevalling. Dis omdat diep dinge soos sterfgevalle en kindergeboorte al die nonsens wat vlak sit netjies wegvee, dink sy en vat ’n laaste hap roereiers.
“Waaraan dink jy?”
Sy skrik op en besef dat sy bord seker lankal leeg is. “Ek reken dat so ’n nabyervaring van kindergeboorte mens van binne skoonvee.”
Sy oë word stil. “Jy stel dit mooi. En dis baie waar.” Hy sit weer sy hande met die palms boontoe gedraai langs sy bord neer. Die gebaar is roerend. Dit sluit mens in. “Dankie, Debora,” sê hy. “Die hele nag was nogal ’n openbaring.”
Sy wil nog vra dat hy moet uitbrei, maar hy staan op. Groet sag en stap uit. Sy maak die voordeur stadig agter hom toe.
Toe sy eindelik gaan lê, is sy tot in die been moeg. Maar sy lê tot die môre gryspienk deur die gordyne glim voordat sy wegraak.
HOOFSTUK 2
SY SLAAP TOT die moeg uit haar uit is. Teen elfuur kom haar ma in met ’n koppie tee. Swart en soet, soos sy daarvan hou.
“Ag, dankie, Mamma. Is Pa al weg?”
“Ja, hy is weg spreekkamer toe. Maar hy het streng opdrag gegee dat jy moet bly slaap.”
Debora neem eers ’n sluk tee. “Ma, dit moet end kry. Ek is nou ’n dokter. Julle moes my ook vroeg wakker gemaak het.”
“Nee wat, vat jy dit nou maar rustig. Ouma Debora het al gevra na jou. Jy sal vanmôre maar moet gaan dag sê.”
“Ek sal ’n bietjie later gaan, Mamma. Ek wil eers ’n paar dinge doen.”
Wena kom ingewals. Sy het ’n bitter kort tennisrokkie aan. “Kom speel saam,” nooi sy laggend. “Jakob gaan ook speel. Dieter moet winkel toe.”
“Anderdag,” antwoord Debora. “Ek vind nog eers my voete.”
“Daai selfde voete sal eersdaags onder jou uit wees.”
“Nee wat,” stry Debora en strek haar arms bo haar kop uit. “Ek het al baie oulike mans gesien en nie eers een kon my knieë laat swik nie.”
Haar ma se oë vernou. “Daar is altyd ’n eerste keer, Debora.”
“My liewe Ma,” sê sy. “Ek staan nou nog by Tuks bekend as die aster wat in die ryp gestaan het sonder om te verwelk.”
“Wat beteken dit nou eintlik?” vra Wena verstom.
“Seker dat ek nog redelik aanskoulik is ten spyte van die ys wat my omhul.”
Wena kom sit op die voetenent van die bed. “Is dit waarom jy nooit eintlik gesleep het nie?”
“Is dit wat my tydgenote se jonger boeties en sussies skinder?”
Wena kry ’n kleurtjie. “Wel, ja. Deirdre Veenstra wat saam met my sielkunde swot se ouboet was saam met jou in die klas.”
“H’m. Dit was Daan Veenstra met die gekweste ego. Kon nie nee vir ’n antwoord vat nie.”
“En toe?” por Wena.
“Moet ek regtig verduidelik? Ek het wel gesleep. Net nie aanmekaar met dieselfde ou nie.”
“Toemaar, jy sal nog,” sê haar ma hoopvol.
“Bly klou aan die hoop, Moedertjie.”
Soos gewoonlik ruk haar ma haar op en stap uit om na die kos te gaan omsien. “Ek kom nou help met middagete!” roep Debora berouvol agterna.
Sy gaan bad en trek ’n ligblou rok aan. Haar donker hare laat sy oor haar skouers golf.
Toe sy in die eetkamer kom, staan die kos klaar reg. Net toe kom Marnitz met ’n donderende stap die huis in.
“Wat is fout, liefste?” wil ma Margot weet toe hy hulle elk met ’n druk groet en aan tafel gaan sit.
“Mense wat nie wil hoor wat hulle moet hoor nie,” antwoord hy kortweg. “Oom Claassen moet ’n opehartoperasie kry en hy dink ’n teelepel medisyne en drie pille gaan help.”
Margot skep gou vir hom in. Geurige wors, gevlokte aartappels en vars groenboontjies. Hy het net ’n uur om te eet om weer