Annelize Morgan Omnibus 8. Annelize Morgan
sake te veel word vir die pligsgetroue Markus. Hy is nie meer so jonk nie en sien nie meer kans daarvoor om te sukkel met mense wat nie wil werk nie.
Een oggend keer hy Frank voor toe dié op pad is om ontbyt te gaan nuttig nadat al die ander huismense reeds geëet het.
“Die saaityd lê voor, Frank, en jy sal moet hand bysit.”
Frank kyk verbaas na hom.
“Maar die arbeiders sorg mos daarvoor.”
“Ek kan nie meer alles behartig nie, en hoekom sal ek ’n voorman aanstel as jy hier is? Jy kan nie verwag dat ek alleen al die geld moet verdien terwyl jy vakansie hou nie. My testament is in Hanna se guns uitgemaak, en moet my nie dwing om ’n klousule by te voeg wat jou sal verhoed om aan die geld te raak nie.”
Hanna het die laaste deel van die gesprek gehoor en bly geskok in die deur staan. Alles het so goed gegaan, dink sy omgekrap. Markus was weer soos vroeër sedert die twee kinders se geboorte. Sy en Frank was amper gelukkig … en nou dit. Sy tree beslis tussenbeide.
“Dis vernederend, Markus! Frank kan nie as voorman op jou plaas werk nie! Jou pa sou so iets nooit toegelaat het nie!”
Markus draai na haar.
“Jou liewe Frank lê elke oggend sy bas en uitslaap en dan verorber hy my drankvoorraad teen ’n tempo wat my ’n aardige bedrag uit die sak jaag. ’n Bietjie eerlike werk sal hom geen skade doen nie.”
“Hy kan nié as voorman werk nie!” hou Hanna vol.
“Die jig keil my op, Markus,” kla Frank.
Markus kyk na hom.
“As die jig jou op vier-en-veertigjarige ouderdom pla, dan is dit omdat jy nie genoeg werk nie. Jy sorg dat jy môreoggend vyfuur by die skuur is of ek kom jou haal!” Markus draai om en stap van hulle af weg.
Frank kyk na Hanna.
“Jy moet met hom praat. Ek is ’n siek man, Hanna,” kerm hy.
Sy streel liefderyk oor sy wang.
“Ons sal aan ’n manier dink om jou hier uit te kry, Frankie. Ek sal nie toelaat dat jy soos ’n arbeider vir hom werk nie.”
Frank frons ongelukkig.
“As hy net nie so ’n groot, sterk man was nie, sou hy lankal dood gewees het en sou ons ryk gewees het.”
Sy glimlag.
“Daardie dag sal kom, Frankie, ons moet net geduld gebruik.”
Hy sug diep.
“Maar ek wil nie ’n ou man wees voordat ek kan doen soos ek wil op my plaas nie.”
Sy aarsel.
“Ek dink jy moet maar voorlopig doen soos Markus sê, Frankie. Ons moet hom nie in die harnas jaag nie.”
Sy pap gesig kry ’n huiltrek.
“Drie jaar lank al leef ek só hier, en nou wil hy alles kom staan en omkrap! Ek was só gelukkig, Hanna … vir die eerste keer in my lewe was ek regtig gelukkig.”
Sy slaan haar arm om sy middel.
“Toe maar, Frankie, ek sal na jou omsien. Jy weet tog dat ek alles vir jou sal doen.”
Diep in April is die saaiery agter die rug. Die onlangse reën laat die spruitende koring ’n groen skynsel op die diepbruin lande vorm. Markus ry elke dag te perd deur die landerye om te sien hoe die koring vorder. Dis wanneer hy hier alleen op die landerye is dat hy op sy gelukkigste is.
Dis net vir Derek wat hy mis. Hy besef dat hy ’n groot fout begaan het deur sy seun weg te stuur, maar daar is niks wat hy nou daaraan kan doen nie. Derek het nooit weer van hom laat hoor nie, en die skuldgevoel knaag aan Markus. Hy kon die seun darem ’n paar honderd pond gegee het om ’n begin mee te maak.
En Monica … Hy onthou die half goedkoop jong vrou, die verskrikte, seergemaakte uitdrukking in haar groen oë. Dit was die eerste keer dat hy haar gesien het, en tog het hy nie eens die moeite gedoen om háár kant van die verhaal te hoor nie. Diep in sy hart hoop Markus dat Derek gelukkig is … al is dit net om sy eie gewete te sus.
Frank sit onder ’n boom langs een van die landerye. Langs hom staan ’n halfleë brandewynbottel. Hy kyk skaapagtig verleë op toe Markus sy perd langs hom inhou.
“Dag, Markus.”
Markus kyk afkeurend na die bottel en dan terug na Frank.
“Suip jy altyd so vroeg, Wepener?” wil hy ysig weet.
Frank trek ’n gesig. Hy verafsku dit om op sy van genoem te word. Dit herinner hom daaraan dat hy nie ’n Leyds is nie, dat hy ’n indringer op Leydshoop is en dat die plaas en die geld nog altyd aan Markus behoort.
“Ek voel maar ’n bietjie neerslagtig vanoggend, ou swaer.” sê hy temerig.
Markus verstyf. Die familiêre aanspreekvorm staan hom glad nie aan nie. Frank is nie vir hom een van die familie voordat hy hom dit waardig bewys nie. Tot nou toe was hy nog net ’n steen des aanstoots met sy klaery oor jig of hoofpyn of hartkrampe en wat nog alles. Wanneer hy nie werk nie, is hy blakend gesond, maar sodra daar iets is wat gedoen moet word, diep hy een van sy kwale op en hou hardnekkig daarby.
“Daar is werk om te doen!” sê Markus geïrriteerd.
Frank kyk agterdogtig na hom.
“My hele lyf is seer, Markus … ek kan nie vandag werk nie. Ek sou graag wou, maar ek kan regtig nie … sowaar …”
Markus kyk minagtend na Wepener.
“Jy maak my siek,” sê hy en ry weg.
Frank kyk hom agterna deur skrefiesoë. Jou ou vrek, wag maar, jy sal nie meer ’n ewigheid lewe nie, en dan sal ék baas wees van Leydshoop, dink hy vies.
Die nag broei Markus nog steeds oor sy veragting vir Frank Wepener. Hanna skerm vir hom net waar sy kan, en dit maak Markus siek om te dink dat die nuttelose, lui Frank eendag sy swaarverdiende geld sal kan uitmors soos hy wil. Die ongelukkigheid sny diep in Markus. Almal het hom in die steek gelaat, en tussen die opdrifsels moet hy na iemand soek wat Leydshoop waardig sal wees … miskien Samuel? Wie weet, miskien ontwikkel dié knaap nog in ’n agtermekaar jong man. Hy is nog maar net twee jaar oud. Daar is nog baie tyd.
Vroeg die volgende oggend skrik Markus wakker van die gehuil van ’n baba. Hy glimlag half en lê ’n rukkie lank en luister daarna. Dis goed om kinderstemme in die huis te hê, dink hy ingenome. Dit het die stugge atmosfeer in die herehuis baie verander.
Die kind hou egter aan met huil, en later begin hy bekommerd wonder of daar iets verkeerd is. Dis nie Samuel se stemmetjie nie … en dan sit hy regop. Clara? … Nee, Clara huil met ’n hikkie na elke snik. Hierdie stemmetjie is helder en skoon en báie ongelukkig.
Markus gooi die komberse van hom af en steek sy voete in sy pantoffels. Dan maak hy die gordyne oop. Buite is dit nog donker. Hy druk die knip van die venster af en stoot die raam op. Hy ruk tot stilstand.
Die stemmetjie is nou baie helderder … dit kom van buite af, en daar is dit nog byna nagdonker …
Markus hardloop met die trap af na onder na die voordeur toe. Hy sal nie kan rus voordat hy weet wat gaande is nie. Dan pluk hy die voordeur oop en val byna oor die voorwerp op die stoeptrap.
Hy staan asof versteen.
In ’n nuwe rottangwiegie lê ’n baba. Die haartjies is donker en die ogies net twee ronde, swart kolle in die nag. Die kind het opgehou met huil toe Markus die deur oopgepluk het, maar die onderlippie bly bewe. Die kombersies het van die liggaampie afgegly, en die koue byt van die oggend maak die outjie ongemaklik. ’n Leë melkbottel lê op die vloer. Die kind begin skielik weer huil.
Markus buk vinnig af en tel die wiegie op. Hy dra dit versigtig en verwonderd na die woonkamer waar die kaggelvuur reeds lankal dood is. Dan steek hy ’n lamp op en buk weer oor die kind wat intussen