Рақамли қалъа. Дэн Браун
аланглади. Фил тўлиқ ишга тушган мониторни кўриб қотиб қолди. У қулоғидаги телефон аппаратини оҳиста пастга туширди, оғзини ланг очганча, мониторга яқинлашди. Техник мутахассис сифатида саккиз ойдан бери фаолият юритаётган йигит олдин ҳеч қачон экрандаги ҳолатга дуч келмаганди.
Ишлаш вақти: 15:17:21
«Ўн беш соат ва ўн етти дақиқа?» Филнинг нафаси ичига тушиб кетди. Бўлиши мумкин эмас!
Балки нотўғри ишга туширилгандир деган гумонда қалтироқ қўли билан экранни ўчириб, қайта ёқди. Бироқ рақамлар камаймасдан, аксинча, ортиб бораётганди.
Чатрукяннинг баданидан совуқ тер чиқиб кетди. Тизим хавфсизлик назорати ходимларига атиги биттагина мажбурият юкланганди, у ҳам бўлса Трансхабарни «тоза» сақлаш, вирус тушишига йўл қўймаслик. Машина ўн беш соатдан бери ишлаяптими, демак, унга вирус тушган. Қандайдир ифлос файл Трансхабарнинг ичига кириб олиб, дастурларда носозлик келтириб чиқаряпти.
Вазиятни таҳлил қилган йигит бир зумда лабораториянинг қаровсиз ташлаб кетилганини ҳам, экранларнинг ўчирилганини ҳам, Сейденбергга қўнғироқ қилиши зарурлигини ҳам эсдан чиқариб, ҳақиқий техник мутахассис каби вазиятни қўлга олишга киришди. Зудлик билан компьютерга ўтириб, охирги қирқ саккиз соат ичида Трансхабарга киритилган барча файллар рўйхатини текшира бошлади.
Қандай қилиб зарарланган файл машинанинг ичига кириши мумкин? Наҳотки ҳимоя фильтрлари вирусни ўтказиб юборган бўлса… Филнинг ичидан саволлар гирдоби қайнаб келарди.
Эҳтиёт чораси сифатида Трансхабарга Gauntlet номли дастур ўрнатилган бўлиб, у хавфли вируслар, зарарли файлларни аниқлаб, машина ичкарисига киритмайдиган фильтр вазифасини бажарарди. Gauntlet ўзига хавфли туюлган файлларни қабул қилмасди ва улар одатда қўлда текшириларди. Баъзи-баъзида Gauntlet зарарсиз файлларни ҳам рад этарди, улар фильтрлар олдин дуч келмаган дастурлаш тилида тузилгани бунга сабаб бўларди. Шундай ҳолларда тизим хавфсизлиги назорати ходимлари янги файл тузилган дастурни Gauntlet’даги мавжуд рўйхатга қўшгач, фильтрлар ҳеч қандай муаммосиз уни қабул қиларди.
«Фильтрлардан айланиб ўтиш йўлини топишдимикин?», – йигитнинг хаёли ҳар кўчага кириб чиқаётганди.
Компьютер вируслари касаллик тарқатувчи вируслар каби хилма-хил бўлади. Уларнинг асосий мақсади мезбон танага жойлашиб олиб, унинг ўрнини эгаллашга қаратилади.
Ҳозирги ҳолатда мезбон – Трансхабар эди.
Gauntlet қанчалик қудратли фильтр бўлмасин, эртами-кечми вируслар билан боғлиқ муаммо юз бериши муқаррар эди. Чунки МХА очкўз хўрандадек бутун дунё бўйлаб ўзгаларга тегишли рақамли хабарларни катта ўлчамда тўхтовсиз қабул қиларди. Бегона маълумотларга кўз югуртириш эса палапартиш жинсий алоқага ўхшайди; ҳимояланганмисан ёки йўқми, фарқи йўқ, қачондир ўзингга касаллик юқтириб олишинг аниқ.
Шуларни ўйлай-ўйлай Чатрукян олдидаги рўйхатни текшириб чиқди. Натижа унинг бошини баттар қотириб қўйди. Gauntlet ҳеч қандай ғайриоддий файлни ўтказиб юбормаганди, бу эса Трансхабарда вирус йўқ дегани эди.
«Жин