Пьесалар / Пьесы. Туфан Миннуллин
Тыңламыйм. Тәнзилә тыңласын…
Заһир. Әллә ниндиләр сез. (Читкә китә.)
Гомәр (аның янына килеп). Йә-йә, үпкәләмә. Әйдә.
Заһир. Кая?
Гомәр. Баргач күрерсең. (Заһирны кулыннан сөйрәп алып чыгып китә.)
Пәрдә.
Икенче пәрдә
Дүртенче күренеш
Су буе. Таллык. Басма. Дамирә керә. Аңа Низам ияргән.
Низам. Дамирә, алай итмә инде. Ну бит инде. Алай ярамый бит инде. Йә инде, мәрхәмәтле бул инде. Яратмасаң да, кешене хөрмәт итәргә кирәк ич инде.
Дамирә. Син әле кешемени?
Низам. Белмим, Дамирә. Син кем дисәң, шул булам. Телисеңме, эт баласы булып артыңнан ияреп йөрим. Ышан, әйтмәдем мин Алинәгә яратам дип. Сынап кына карадым мин аны. Син беләсең бит инде.
Дамирә. Беләм мин сине, бик яхшы беләм. Кызлар күрсәң, күзләрең акая.
Низам. Чибәр кызлар күп булганга мин гаепле түгел бит инде, Дамирә. (Җырга күчә.)
Җемелдәп-җемелдәп яналар
Галәмдә хисапсыз йолдызлар;
Ни өчен йөрәгем бер генә,
Ни өчен күп икән бу кызлар?
Йолдызлар якында, еракта,
Арада иң якын йолдыз бар;
Якында, еракта кызлар күп,
Йөрәккә иң якын бер кыз бар.
Уйныйк әле, җырлыйк әле,
Көлик әле кыз чакта;
Килен булгач көлдермәсләр,
Утыртырлар почмакта, –
дип җырлаганнар әбиләребез дә. Ул син, Дамирә, син!
Дамирә. Ышанмыйм!.. Ышанмыйм мин сиңа.
Низам. Гаебем юк, Дамирә.
Дамирә. Ышанмыйм!..
Низам. Телисеңме, ант итәм?
Дамирә. Көнгә әллә ничә ант итәсең.
Низам. Сиңа биргән антым берәү генә. Телисеңме, каршыңа тезләнәм? Низамның адәм хурына калып, мескенләнеп тезләнеп торуын телисеңме? Тезләнәм.
Дамирә. Ышанмыйм.
Низам. Дамирә!.. Ышана идең бит миңа. Нишләдең син, нишләдең?! Кемнәр синең йөрәгеңдә шик уятты?!
Дамирә. Кызлар егетләргә ышанмаска тиеш, дип әйтә идең, дөрес икән.
Низам. Җүләр ни сөйләмәс. Җүләр бит мин, шыр тиле. Шул тилелегем аркасында Ризванга ияреп юри генә ант иттем. Ризванның ачуын чыгарыр өчен, аңардан көләр өчен, юри Алинә белән сөйләштем. Болай буласын белгән булсам… Икенче тапкыр… Ак тәүбә, кара тәүбә… (Еламсыраган тавыш белән.) Дамирә!..
Дамирә (еларга җитешеп). Нәрсә, Низам?..
Низам. Дамирә!..
Дамирә. Низам!..
Низам. Дамирә!..
Дамирә. Низам!..
Низам. Гафу итәсеңме?
Дамирә. Белмим.
Низам. Бел инде, Дамирә.
Дамирә. Казанга кайткач сөйләшербез, Низам.
Низам. Ай-яй-яй-яй-яй!..
Дамирә. Озакмыни?
Низам. Бик озак, Дамирә. Аңарчы үләм мин.
Дамирә. Үлмисең, Низам… Син егетләргә биргән антыңда тор, Низам. Бер кыз белән дә сөйләшмә, бер кызга да карама. Кич җиткәч, палатка эченнән чыкма.
Низам. Көләсеңме?
Дамирә. Чынлап әйтәм.
Низам. Әгәр чынлап әйтсәң, синеңчә эшләрмен, Дамирә. Чатыр эчендә гел сине генә уйлап ятармын. Әгәр дә син тагын килсәң нишләрмен?
Дамирә. Бүтән килмәм.
Низам. Үзем барырмынмы?
Дамирә. Хатлар гына язарсың. Синең хатларыңны