Пьесалар / Пьесы. Туфан Миннуллин
Кычкырма, апаем, мин курыкмаем. Районга – глава, авылга мин хуҗа. Йөзә белмәгәч, басма өстенә кермиләр аны. Сикер, чум! (Әкрен генә басмага керә.)
Ризван. Килмә, батып үлсәм, судка бирәчәкмен, җавап бирәчәксең, закон нигезендә.
Нәҗип. Әһә, шүрләдеңме? Әйт, Нәҗип абзыкаем, исән-сау җибәрсәң, Алинәнең кырына да килеп карамам, диген. Ак тәүбә, кара тәүбә, диген.
Ризван. Ак тәүбә, кара тәүбә…
Нәҗип. Инде хәзер шул тәүбәңне җыр белән әйт.
Ризван. Җырлый белмим.
Нәҗип. Суга төртеп төшерсәм өйрәнерсең. Йә… башла! (Гармунын тартып җибәрә.)
Ризван (бераз аптырап тора да җиңел генә котыла алмаячагын аңлап җырлый башлый).
Былтыр җуйган балдагымны
Быел таптым утлыктан;
Җырлыйсым килеп җырламыйм,
Җырлыйм чарам юклыктан.
Нәҗип. Шулай, шулай, апаем. Кычкырыбрак. (Үзе җырлап җибәрә.)
Агыйделнең аръягында
Төшеп калды галушым;
Тагын берне җырлап җибәр,
Ишетелсен тавышың.
Ризван. Уфа безгә ерак түгел,
Телефон алдырмагыз;
Җырла диеп, җыр җырлатып,
Тавышсыз калдырмагыз.
Гомәр керә. Керә дә ике бармагын авызына тыгып сызгыра. Шуны гына көткәндәй, Дамирәне җитәкләп, Низам пәйда була.
Низам (белмәгәнгә салынып). Ни булды, ә, ни булды? Йокларга яткан җиремнән сызгырып уяттыгыз.
Ризван. Әй сез! Алыгыз бу мир үгезен юлымнан. Ул мине суга батырырга теләде.
Нәҗип. Тик тор, апаем! (Егетләргә.) Алинә белән сөйләшеп торганда эләктердем мин аны. (Гомәргә кулын сузып.) Тот Нәҗип абзыкаеңның кулын, дөрес әйткәнсең, алдамагансың. Тач шушы урында басып торалар иде.
Ризван. Иптәш Шәйхетдинов, бу этлекне, димәк, син эшләдең?! Без синең белән аерым сөйләшербез. (Басмадан чыгарга килә.)
Нәҗип. Кузгалма, апаем, урыныңа бас!
Ризван. Белеп торыгыз: безнең бригадада сатлыкҗан иптәш Шәйхетдинов яши. (Тәнзилә белән кергән Заһирга мөрәҗәгать итеп.) Син дә ишет, Заһир, Гомәргә безнең коллективта урын юк… Әйе, диген.
Гомәр. Антыңны син боздың, Ризван.
Ризван. Мин бозмадым, боздырдылар. (Алинәгә күрсәтә.)
Алинә (көлеп). Кем миңа мәхәббәтен җырлады?
Тәнзилә. «Яратам» дип миңа кем әйтте, Ризван?
Ризван. Әһә, син дә миңа каршы, Тәнзилә… Ярый, ярый… Көлегез миннән. Мин антымны боздым, суга сикерәм, батып үләм. Тик минем белән бергә Низам да, Заһир да антларын боздылар. Низам, Заһир, рәхим итегез минем янга!
Низам. Дөрес, Ризван. Мин һәрвакытта синең белән. Бәхил бул, Дамирә! (Басмага кереп, Ризван янына баса.) Заһир, рәхим ит!
Тәнзилә. Заһир антын бозмады.
Заһир. Яклавың өчен рәхмәт, Тәнзилә. Тик мин алар янында булырга тиеш.
Тәнзилә. Син миңа «яратам» дип әйтмәдең бит.
Заһир. Телем әйтмәсә дә, күңелем сөйләде. Күзләреңә карап тордым. (Ризван белән Низам янына кереп баса.)
Гомәр. Шагыйрь чыгачак синнән, Заһир. (Егетләргә.) Йә, нишлибез, әфәнделәр?
Низам. Суга сикерәбез, батып үләбез.
Гомәр. Ашыкмагыз, әфәнделәр! Шарт буенча, җәзаны мин билгелим. Суга чумып