Шигырьләр / Стихи (на татарском языке). Акмулла
булып гомрем үтде,
Мондан болай тәкъдирдә калай[3] язар?
Карасаң, Акмулланың диваны1+ бу,
Диванда – шүлләгәнгә[4] ширбәтле су;
Бәйтенең бере көләр, бере сүгәр,
Туры сүз2+ берәүгә – им, берәүгә – у[5].
Тәзкирә[6] буламы дип язган булдык,
Хата булса, гаффарсыз[7], йа Аллаһу!
Күңел дәрде кузгалып тышка чыкды —
Тулган суң чыдатбады[8] эчтәге4+ бу!
I
Галим булса, лаф орсын хикмәт берлән!..
Казанда бер фазыйль чыкды алмас булып…
Сүз кузгар ул ир асыл – кирәк йирдән…
Дамелла Шиһабетдин хәзрәтнең мәрсиясе
Казанда бер фазыйль[9] чыкды алмас булып,
Хасидләре[10] күбәйде гам-хас булып[11],
Мәгани җәваһирен[12] кулга элгән,
Хәкаикъ[13] диңгезендә гаувас[14] булып,
Мәйданда ул чыкарды артык гайрәт,
Мизмарда сабикълардан чыкды гъәсрәт[15];
Хәмде лиллаһ, бу диярда[16] бездән чыкды
Мәрҗани Шиһабетдин ахунд хәзрәт!
Караңгыда фанусны[17] кабызган ул,
Кайнар сөткә сары майны тамызган ул;
Янбугыссәлямәтдән[18] юллар ачып,
Әнһарелхәкаикъны[19] агызган ул.
Сүз кузгар ул ир асыл – кирәк йирдән,
Ходаем фирасәтле[20] йөрәк биргән;
Мөһәндисләр[21] сизмәгән йирдән казып,
Чыкарды татлы суны тирән йирдән.
Болагы[22] – саф, чәйгә һәркем су алгандай,
Хаклыкка чүлләгәнләр[23] куангандай;
Дөррәсендән[24] канча бала сөткә туеп,
Башкалар була калды су алгандай.
Тәхкыйкләрен[25] күргән адәм куангандай,
Голямага[26] сәрдар булып ту[27] алгандай;
Мөбариз мәйданына бу чыккан соң[28],
Батырлар була калды җугалгандай.
Аңлаусыз һичкем аңа тотынмасын,
Анау-монау кеше имәс[29] чобалгандай.
Палуанлардан[30] йыгълып бу күргән юк,
Бәйгене берәү алса – бу алгандай!
Мөселманга каршуга лаикъ имәс,
Инсафлы урыс күрсә инангандай,
Ул бер фазыйль галляма[31] – узган тапдан[32],
Хаззы[33] бар дәрәҗәи иҗтиһаддан;
Әгъдасенә[34] җан аямай каршы торып,
Аның өчен мөҗаһидмез[35] алгы сафдан.
Дәкаикътә[36] мөшкил чишеп калдырган ул,
Биш йөз елгы батырларны талдырган ул,
Мисленә әһле гасыр гъәдил тапмай[37],
Йөрәген мөганиднең[38] яндырган ул.
Һәр йирдә сәнәд[39] илә сүзе баһир[40],
Халенә къале[41] шаһид көндәй заһир[42];
Бу заманда туган юк аңа нәзыйр[43]
Мәгърифәтерриҗальдә[44] мондай маһир.
Үтә алмайлар эзендән басып аның,
Китә алмайлар юлындан ашып аның;
Хакъ нурын сүндерә алмай мөганидләр,
Күрә алмайлар галәмгә фашын аның[45]!
Аһ, дәрига[46]! Баралмадым кашына аның,
Сүзенә артыкча мин гашыйк аның;
Һәр тарафка сөйүледдәкаикъдан[47]
Агызган
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Бәйге мәйданында элгәргеләрдән ялгышлар чыкты.
16
17
18
19
20
21
22
Болагы саф – чишмәсе саф.
23
24
25
26
27
28
Көрәшчеләр мәйданында бу (Мәрҗани) чыкканнан соң.
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47