En Chranz. Johann Widmer
uusgsee aber chuum es Spiil lang dureghebet händ.
Uf jede Fall sind öisi Spiil zimli langsam gsii, defüür umso rüücher und für eventueli Schlegereie simer ja guet uusgrüschtet gsii.
Mer händ dän emool en Wettkampf gäge d Winterberger abgmacht. Uf die Bandi simer scho echli spitz gsii, wills bim Wuere nie wäärid cho hälfe aber wänns dän Iis ghaa hät, sind si sich cho breit mache und händ e groossi Rööre ghaa und sogaar wele kumidiere. Fascht jede Taag hämer mit dène Chretz ghaa und mängisch sind böösi Schleglete druus woorde.
De Forepuur hät doo voorgschlage, mer sölid doch e Gmeindsmeischterschaft mache, wo jedes Doorf gäg jedes anderi en Hockeymatsch uustreit, das wäri doch gschiider als zangge mitenand.
Will d Eschiker zwenig Lüüt ghaa händ sinds bin öis underegschloffe und das isch öis no so rächt gsii, will mer esoo vom «Lindauerlied» verschoont plibe sind, und mit den andere simer scho fertig woorde.
D «Taglischwanger (Chatzefanger, Chatzestrecker, Hundsverecker») sind scho i der Oornig gsii, die hämer kännt, mit dene simer zäme i d Schuel und die hämer als Hockeymannschaft gar nöd gfüürcht.
Die vo Groofstal hämer gaar nöd kännt, das sind blooss Fabriklerchinde (di meischte sogaar katolisch) gsii us em Maggiloch und d Winterbergler, nu jaa, das sind au nöd di beschte gsii und mit dène hämer ja sowisoo immer es Hüenli z rupfe ghaa, wäg irer Kumidiererei uf em Iisfäld.
A säbem schööne Wintersunndig sind en Huuffe Lüüt cho luege. S isch ja schliessli um d Eer vom Doorf ggange.
Jede Spiler hät stolz d Farb vo sim Doorf treit, chrüüzwiis uf de Bruscht, en farbige Spiilbändel vom Turne.
Miir händ Rot vertwütscht, rot wien en flammende Löi.
Grüen isch Taglischwange gsii, Blau isch uf Grofstal und Gäggeligääl uf Winterberg.
Mer händ kämpft wie d Löie und händ gäg di Grüene eerevoll verloore (4 : 12) und d Gròòfstler händ öis 0 : 7 podiget.
De Kampf um de letschti Platz gäg di Gääle hät mit Sport nüme vill z tue ghaa, es isch e Rämplete und e Schleglete woorde, ali händ pschisse und Bei gstellt und driigschlage … bis d Winterberger Meitli öis mit öisne Schandlieder aagfüüret händ. Es isch öppe bi 3 : 4 gsii, won eine vo den andere de Schiidsrichter abegschlage hät und won eine vo de Zueschauer uf der ander Gooli loos isch, hämer gmeinsam dä Iidringling verhaue.
Zwee vo de Roote sind dän uf di singende Meitli loos und die händ miich defüür under em umkippete Gool gfange wien en Haas im Chüngelstall.
Es isch e wüeschti Fluecherei und es Wiiberggöiss loosggange und di Erwachsne händ sich afoo driimische.
Die einzelne Parteie händ sich dän seer rasch zruggzoge und sind schimpfend und gröölend heizue.
Zwee Taag spòòter hämer gsee, das öpper probiert hät d Wuer kabutt z mache. Der oberschti Grüschtlade isch usezeert gsii, aber will s Iis ticker gsii isch, hät s Wasser drunder nöd chöne ablaufe. Aber mer sind gwaarnet gsii.
D Eschiker sind jede Morge uf em Schuelwääg übers Iisfäld choo. Si händ dän emool gsee, das sich a de Wuer une öppis bewegt. Si sind anegrännt und händ es gfüürchigs Bild vor sich ghaa. Mit de Bei i de Luft isch eine zwüschet zwee Pfòòl iiklämt gsii. Er hät no gläbt, isch aber vor Schmèèrze halbe dure gsii.
Nachtbuebe vo Winterberg händ wele d Wuer go uufbräche und esoo de Iisweier abloo, aber wos die Stützpfòòl duregsaaget händ isch ales echli noegrütscht, nu es paar Santimeeter aber es hät glanget eine vo ine iizchläme und zwaar esoo, das er nüme frei choo isch, usser mer hetti di ganzi Schweli abboue. De Truck vom See hinder de Wuer isch esoo grooss gsii, das keine me läbig usechoo wèèr.
Dä wos verwütscht hät, isch nöimedure en Glückspilz gsii.
Er isch mit eme Beckibruch und eme Oberschänkelbruch devoo choo, aber sini Kumpaane händ sich vor em Jugedgricht müese verantwoorte, will si en im Stiich gloo händ.
Churz drüberabe isch das Moos trèniert woorde. Mer hät langi Gräbe zoge und mit Toonrööre s Wasser abgleitet und d Iisbaan im Tolacher obe isch sider nu na Legände.
S SPRÜTZEHÜÜSLI
S Sprützehüüsli isch s Chefi gsii vo öisem Doorf.
Eigetli isch es s Füürweerdepo gsii mit de Schluuchwäge, de Motoorsprützi, de lange Leitere, Schuufle, Sandseck und susch no Materiaal wos bin ere Brouscht pruucht hät.
A dèm Huus isch no e chliini Chamere aappoue gsii, s Chefi vom Doorf. E staarchi, schwarzi Eichetüür mit eme riisige Maaarderschloss vo usse (topplet) gsicheret, hät di Guete vo de Bööse im Doorf trännt. I de Zäle häts zwee Schräge überenand ghaa mit Strooseck und Wuleteckene und im Egge sind zwee Chübel gstande, eine vol Wasser und der ander, mit eme Teckel, hät mer pruucht zum Sächeli mache. En chliine Hocker isch ales Mobiliaar gsii und dä isch under em vergitterete Feischterli gstande, aber er hät preziis nöd glanget zum Useluege.
Mer wiirt ja schliessli au nöd is Chefi gspeert zum Useginöffle.
Bis zum Chriegsändi isch s Sprützehüüsli s Aräschtlokaal, d «Chischte» vom Militäär gsii, wo Soldaate wo nöd guet too händ oder suscht in irgend e Chalberei verwicklet gsii sind, händ müese iri Strooff abhocke.
Dän hät d Gmeind das Lokaal useputzt, vor alem d Wänd frisch gwiissget will die Bildli a de Muure nüüt gsii wèèrid für chliini Chind und fromi Tantene.
Aber die speert mer ja gaar nöd ii.
So, jetz hetted mer sone schööns Chefi ghaa aber kei Gaschtig drin. Immerhin hät mer de chliine Buebe mit em Woort «Sprützehüüsli» Angscht gmacht, wänns nöd rächt händ wele pariere.
Mer händ aber im Doorf au kein Polizeiposchte ghaa und es isch alemaa au nöd nöötig gsii, seigs will ali so braav gsii sind, seigs will di öisrige Halungge so gfitzti Kärli gsii sind, das mers nie verwütscht hät, aber für de Fall, wän en frömde Glünggi verbii chèèmti, hämer es guet verriglets uusbruchsichers Chefi ghaa.
Eimool im Monet isch das Lokaal putzt woorde und d Wuleteckene gwächslet. Au die beide Schlösser, daas i de Tüüre und s Maarderschloss händ en Sprutz Charesalbi us em Stiizli überchoo.
D Schlüssel sind im Gmeindshuus gsii und es wiiters Pèèrli bim Glauser Fritz, em Chefiwäärter, dèè wo au d Milchfuer und d Camionaasch zum Baanhoof gmacht hät. Er isch zwei Mool am Taag uf Efrèètiken übere mit sim Fuerwèrch, am früene Morge und am Oobig und hät d Milch vo de Hütte uf d Baan proocht.
Bim Güeterschuppe hät er die schwèère Chane in en Güeterwage verlade und nachhèèr di gliichi Zaal lèèri Chane uf sis Fuerwerch und dän hät er glueget, seb öppis mit de Baan choo seig, wo uf Lindau hät müese.
Er hät also d «Camionaasch» gmacht für d Baan und es isch fascht jede Taag öppis für in doo gsii. Zaine, Chischte, Seck, Chessel oder Fässli hät er gfèèrgget, ja mängisch hät er undertaags nomool müese faare, wän nöd alls mit eire Fuer ggangen isch.
Aber wän er amen Oobig emool nu sini lèère Milchchane uf em Wage ghaa hät, so hät er Fiiroobig gmacht und isch is Baanhöfli zume gmüetliche Oobigschoppe.
Mängisch hät er au no öppis chliises ggässe, en Fleischchèès, es Wuurschtbroot oder es Chèèsplättli. Es hät em nie psunders heiprässiert. Die eebig Chlöönete vo sinere Frau, ihres böös Muul und iren Voorwurf er heig iren Hoof verschluderet, hät er nüme möge ghööre.
Was hät er defüür chöne, wän si ales ihres Gält vertokteret händ für sini Eltere, wänns defüür au s Vee händ müese noodisnoo verchaufe und dän au no di schönschte Stuck Land.
Bi settige Gedanke hät er amel es Schnäpsli pruucht, susch wär er emänd no überegschnappet.
Er isch gèèrn im Baanhöfli iikeert will