Zaman maşını. Герберт Уэллс
bir əlində kağız, digərində saat buxarının qarşısında dayanmışdı. Ətrafa boylandım: Zaman Səyyahı gözümə dəymədi.
– Səkkizin yarısıdır, – Həkim dilləndi. – Zənnimcə, masa arxasına əyləşmək vaxtıdır.
– Bəs ev sahibi haradadır? – mən soruşdum.
– Bax, əlimdə tutduğum bu kağızda o bizdən saat yeddidə masa arxasında əyləşməyi xahiş edir. Yazdığına görə, özü gecikə bilər. Burada deyilir ki, gələndə hər şeyi izah edəcək.
– Heç şam yeməyi ab-havasının pozulmasını istəməzdim, – məşhur bir qəzetin Redaktoru dilləndi.
Həkim zəngi çaldı.
Biz süfrə arxasına əyləşdik. Bu dəfə masa arxasında ötəndəfəki qonaqlardan yalnız Həkim, Psixoloq və mən oturmuşduq. Əvəzində yeni qonaqlar təşrif buyurmuşdu. Bunlar az əvvəl adını çəkdiyim Redaktor və o qədər də yaxından tanımadığım bir Jurnalist idi. Hamı şam edə-edə ev sahibinin indi harada olması barədə mülahizələr yürüdürdü. Mən zarafata salıb onun Zamana səyahət etdiyini söylədim. Redaktor məsələnin təfsilatına varmaq istədi və Psixoloq ötən həftə baş verənlər haqda uzun-uzadı söhbət etdi. Elə düz söhbətin ortasında otağın qapısı yavaşca aralandı və mən onu gördüm.
– Oh! – ucadan səsləndim. – Nəhayət ki! – Qapı taybatay açıldı və biz Zaman Səyyahının içəri girməsinin şahidi olduq.
– Aman Allah, sizə nə olub? – Həkimlə mən eyni vaxtda çığırdıq.
Masa arxasında oturanların hamısı qapıya tərəf çevrildi.
Zaman Səyyahının üst-başı toz içindəydi, saçları pırtlaşıq və çirkliydi. Bənizi də ağarmışdı, çənəsində dərin yara vardı, gözlərindən məyusluq və yorğunluq yağırdı. O, bir dəqiqə qapının ağzında dayandı, sonra axsaya-axsaya içəri keçdi. Biz hamımız sakitcə ona baxır və nə deyəcəyini gözləyirdik.
Zaman Səyyahı bir kəlmə kəsmədən ayaqlarını sürüyə-sürüyə masaya yaxınlaşdı və əli ilə şampan şüşəsinə işarə etdi. Redaktor ona şampan şərabı süzdü. Zaman Səyyahı qədəhi birbaşa başına çəkdi və sanki bir az yüngülləşdi. O, masa arxasında oturanlara ötəri nəzər saldı və üzündə həmişəki təbəssümü oynadı.
– Nə baş verib? – Həkim soruşdu.
– Narahat olmayın, – Səyyah dili topuq vura-vura söylədi. – Hər şey qaydasındadır. Gedim vanna qəbul edim, paltarımı da dəyişim. Sonra gəlib sizə başıma gələnləri danışaram… Yalnız mənə bir tikə qoyun əti saxlayın. Elə istəyirəm ki, dilimə ət yeməyi dəysin!
O, əlindəki qədəhi masaya qoyub qapıya tərəf yönəldi. Mən yenidən onun axsadığına və ayağını sürüdüyünə fikir verdim. Zaman Səyyahının ayağında cırıq- cırıq olmuş və qana bulaşmış corablardan savayı heç nə yox idi. Qapı örtüldü. Onun ardınca getmək istədim, lakin Zaman Səyyahının artıq təlaş xoşlamadığını xatırlayıb fikrimdən daşındım.
– Məşhur alim özünü qəribə aparır, – qəzet dilində danışmağı xoşlayan Redaktor dilləndi.
– Görəsən, nə baş verib? – Jurnalist soruşdu. – Olmaya, bu dəfə avara rolunu oynayır? Heç nə anlamadım.
Psixoloqla bir-birimizə baxdıq və onun nəzərlərindən anladım ki, o da mənimlə eyni şeyi düşünür. Mən Zaman içində səyahət və indi ayağını çəkən Səyyah haqqında düşündüm. Deyəsən, onun axsadığını məndən savayı sezən olmamışdı. Az əvvəl qarşılaşdığı mənzərənin təsirindən ilk özünə gələn Həkim oldu. O, zəng çaldı və xidmətçiyə növbəti xörəyi gətirməsini tapşırdı. Zaman Səyyahı yemək vaxtı qulluqçunun otaqda olmasını heç xoşlamırdı. Burnunun altında mızıldanan Redaktor çəngəl-bıçağa əl atdı. Beləcə, hamı təzədən yeməyə başladı. Marağını heç cür gizlədə bilməyən Redaktor dilləndi:
– Görəsən, dostumuz öz büdcəsini dilənçilik hesabına artırmır ki?
– Onun halının Zaman Maşını ilə bir əlaqəsi olduğuna əminəm, – mən az əvvəl Psixoloqun yarımçıq qalan söhbətini davam etdirə-etdirə ötən həftə gördüklərimizdən danışdım. Yeni qonaqların eşitdiklərinə şübhə ilə yanaşdıqları üzlərindən bəlli idi. Redaktor hətta etiraz etməyə başladı.
– Bu, cəfəngiyatdır!
Bu da azmış kimi, hətta ələ saldı:
– Məgər Gələcəkdə paltar şotkası yoxdur ki, üst-başı belə toz içindədir?
Jurnalist də eşitdiklərinə heç cür inanmaq istəmirdi. O da Redaktora qoşulmağa hazırlaşırdı ki, Zaman Səyyahı yenidən otağa qayıtdı. İndi onun əynində səliqəli kostyum vardı.
– Eşidirsiniz, – Redaktor şən səslə dedi, – bu zarafatcıllar sizin gələn həftənin ortasına səyahət etdiyinizi söyləyirlər!.. Sərgüzəştlərinizdən bir az bizə də danışmaq istəmirsiniz ki? Buna görə sizə nə qədər qonorar verək?
Zaman Səyyahı deyilənləri qulaqardına vurub masaya yaxınlaşdı.
– Hanı mənim qoyun ətim? – soruşdu. – Çəngəli yenidən qızardılmış ətə batırmaq necə böyük xoşbəxtlikdir!
– Mövzunu dəyişməyin! – Redaktor qışqırdı.
– Lənət şeytana! – Zaman Səyyahı ucadan səsləndi. – Acından ölürəm. Kəmərimin altını bərkitməmiş heç nə danışan deyiləm. Çox sağ olun. Zəhmət olmasa, duzu da verin.
– Yalnız bircə söz, – dedim. – Siz Zamanda səyahət etmisiniz?
– Hə, – Səyyah əti ləzzətlə çeynəyə-çeynəyə söylədi.
– Hər sətrə bir şillinq2 verməyə hazıram! – Redaktor dilləndi.
Zaman Səyyahı yenə əhvalını pozmayıb yeməyə davam etdi. Nahar mənə çox uzun gəldi. Sual verməkdən özümü güclə saxlayırdım. Jurnalist otağa çökən gərginliyi azaltmaq məqsədilə lətifə danışmağa cəhd etdi. Həkim gözlərini qıyıb elə hey Zaman Səyyahına baxırdı. O isə heç nə baş verməyibmiş kimi qarşısındakı yeməyi xüsusi iştahla yeyirdi. Səyyah, nəhayət, boşqabını bir kənara çəkib masa arxasında əyləşənləri növbə ilə süzdü.
– Hamınızdan üzr istəyirəm, – o dedi. – Acından ölürdüm. Başıma gələnlərsə çox maraqlıdır.
O, qutudan siqar götürüb ağzına yaxınlaşdırdı.
– Gəlin o biri otağa keçib yerimizi rahatlayaq. Hekayətimə çirkli boşqablarla dolu süfrə arxasında oturub uzun-uzadı qulaq asmaq ürəyinizcə olmayacaq.
Sonra o bizi siqaret çəkmək üçün nəzərdə tutulmuş qonşu otağa apardı.
– Bugünkü qonaqlara Maşın haqda nəsə söyləmisinizmi? – kresloya yayxanan Zaman Səyyahı üç yeni qonağa işarə ilə məndən soruşdu.
– Amma bu, inanılmazdır, – Redaktor özünü saxlaya bilmədi.
– Bu gün mübahisə etmək iqtidarında deyiləm. Yalnız danışa bilərəm.