Кая чабасың, гомер юртагы? / Куда мчишься, рысак жизни?. Рафкат Карами
егете турында бара, ахры, кыз әле һаман тынычлана алмый:
– Подумаешь, вакыты юк. Ул инженер була, ә мин – эшче.
– Ярар инде, – диде Мәнвия, аны юатып.
– Нәрсә булды? – дип сорады Хөрмәт, ул үзе теге егетне бер тапкыр гына күреп калган иде.
Мәнвия аңлатып бирде. Рәҗияне егете ташлаган икән. «Мин, конечно, гафу үтенәм, но вакыт тар, эш, уку, экзаменнар, яңадан килеп йөри алмам», – дип әйтеп әйткән, ди. Рәҗия һаман оныта алмый, еш кына балавыз да сыгып ала икән.
Хөрмәт тә кызны тынычландырырга теләде:
– Аптырама, яңаны табарбыз.
– Үзем дә төшеп калганнардан түгел әле, – диде кыз һәм көлеп җибәрде. – Казанга килгәч, беренче тапкыр свиданиегә бардым. Юри киендем: өстә ак кофта һәм кара трико. Мин, кинога барабыз, дигәч, егет аптырады. Ярар, мин әйтәм, икенче көнне барырбыз. Ул көнне футболка, яшел итәк һәм тапочка киеп чыктым, юрамалый гына, ни әйтер икән дип… Икенче юлы тагын бер мәхлук бәйләнде. Мин колхозга китәсе идем. Кайткач, егет, син Рәҗияме, ди. Юк, мин әйтәм. Ул кат-кат сорый. Отшибла мин анысын да. Әллә нинди сөйкемсезләр иде алар икесе дә… Ә бу, хайван, бик ошаган иде, әллә ничек менә мәхәббәтле иде ул…
Хөрмәт көлмичә түзә алмады. Рәҗия үзе дә ап-ак тешләрен күрсәтеп елмая, һәм аның матур йөзе гамьсез кыяфәт алган. Гүя ул, күңелендәге рәнҗешне белгертмәс өчен, тышка чыгармас өчен, битлек кия иде.
– Безнең коридорда төнлә әллә кеше, әллә җен йөри, – дип көлде Рәҗия. – Син килмисеңдер бит?
– Юк, – диде Хөрмәт, пальтосын салып, күлмәкчән генә калган Рәҗиянең зифа буена сокланып. «Бу сылуның нәрсәсе ошамагандыр ул «хайван»га?» – дип, эчтән генә Рәҗия сүзе белән теге егетне сүгеп ташлады.
Мәнвия Рәҗияне, күчтәнәчләр белән чәй эчик, дип, өстәлгә утыртты, ә үзе Хөрмәткә «Здоровье» һәм «Азат хатын» журналларын бирде.
Соңгысына ишарәләп:
– Анда «Коръән серләре»ннән өзек бар, – диде. – Хатын-кызлар, ир-атлар турында, бик кызык.
– Ә мин Айтматовның «Җәмилә»сен укыдым, – диде Рәҗия, тоткалы, бизәкле чынаяктан чәй уртлап. – Талант шулдыр инде ул: кечкенә генә повестьта кешене үзенә җәлеп итәрлек, искитәрлек итеп гасырлар буена язылган мәхәббәтне үзенчә аңлатып бирә. Үзеңне ниндидер сихри дөньяда хис итәсең, җирдә икәнеңне онытасың…
Хөрмәт, әдәбият-сәнгать дәрьясында сай йөзгәнлектән, бу теманы дәвам иттерә алмады.
Егетнең дәшмәвен, югалып калуын күреп, сизгер күңелле Мәнвия теманы үзгәртте һәм аңардан Киев турында сораштыра башлады: ниндирәк шәһәр, йортлары, урамнары матурмы, килгән-киткән кешегә халкы ничегрәк карый, кибетләрдә азык-төлек бармы?
Хөрмәт җавап биргән арада, Рәҗия дә әңгәмәгә катнашты:
– Анда кием-салым күп, диләр. Үзеңә берәр нәрсә алдыңмы?
– Фотоаппарат кына алдым. «Зенит».
– О-о! Кыйбаттыр ул?!
– Җитмеш биш сум. Зато яхшы. Аны, чит илләрдә, бөтен дөньяга билгеле автоматка тиңләп, «Фото Калашникова» дип йөртәләр икән.
Рәҗия, рәхмәт әйтеп,