Nilsin vəhşi qazlarla səyahəti. Selma Lagerlof
Bu zaman onun gözü oğlana sataşdı və o dedi: ora bax, balaca qaz oğlana bax. Baş barmağa oxşayır. Baxın, bu ki, Nils Holqersson,baş barmaqdır.
Bir anın içərisində həm qazlar həm də toyuqlar çevrilib oğlana tamaşa etdilər, sonra isə onların arasında təlaşlı bir quqqultu düşdü. ququu lu quuuu. Xoruz başladı. Yaxşı oldu ona. Ququu lu quuu. O mənim pipiyimi çəkirdi həmişə. Ququq- uquuu. Toyuq dedi. Əcəb oldu ona. Sonra isə o biri toyuqlar da ona qoşuldular, ətrafı qulaqbatırıcı toyuq qaqqıltı bürüdü. Bu anda qazlar hamısı bir yerə yığışdılar. Boyunlarını uzadıb soruşdular: Kim edib bunu? Kim edib bunu?
Amma ən qəribəsi o idi ki, oğlan onların hamısının nə danışdıqlarını başa düşürdü. O elə təəcüblənmişdi ki, bir kəlmə də söz deyə bilmədi, elə qaldığı yerdə sanki yerə misarlanıbmış kimi dayanıb və qulaq asırdı. Bu yəqin ki, mənim cırtdana çevrildiyimə görə belədir. O düşündü. Yəqin ki, bu səbəbdən quşların nə danışdıqlarını başa düşürəm.
Toyuqların dayanmadan ona “əcəb olub” deməsi ona dözülməz gəldi və o yerdən daş götürüb onlara tərəf tolazlamaq istədi. O yerdən bir daş götürüb onlara atdı və dedi: ağzınızı yumun! axmaqlar!
Amma birdən-birə ona agah oldu ki, o artıq toyuqların qorxduğu əvvəlki oğlan deyil. Toyuqların artıq ondan qorxmağa heç ehtiyacları da yoxdu. Hindəki bütün toyuqlar ona yaxınlaşıb üzük qaşı kimi onu dövrəyə aldılar. Sonra onlar hamısı bir ağızdan qışqırdılar. Ku ku ku kkkkkuuuu. Sənə əcəb oldu! Ku ku ku kkkkkuuuu. Sənə əcəb oldu!
Oğlan qaçıb onlardan canını qurtarmağa çalışıdı, amma toyuqlar onu təqib etməyə başladılar, toyuqlar elə bərkdən çığırışırdılar ki, oğlan az qala kar olacaqdı. Yəqin ki, o məqamda evin pişiyi görsənməsəydi oğlan qaçıb onlardan canını qurtara bilməyəcəkdi. Toyuqlar pişiyi görən kimi sakitləşdilər və özlərini elə apardılar sanki yeri dimdikləyib qurdlar axtarmaqdan savayı həmin anda heç bir şey haqqında düşünmürdülər.
Oğlan dərhal qaçıb pişiyin qarşısını kəsdi. -Ay mənim balaca məstan pişiyim. O pişiyə dedi. Sən ki, bu evdəki bütün künc-bucağı əzbər tanıyırsan. Sən qəşəng, ağıllı pişik ol, mənə denən də, mən cırtdanı haradan tapa bilərəm.
Pişik dərhal ona cavab vermədi. O tənbəl-tənbəl oturdu, quyruğunu gətirib pəncələrinin altına qoydu. Bu sinəsində ağ ləkə olan böyük qara bir pişik idi. Onun yumşaq, məxməri, parıldayan tükləri vardı. Caynaqları böyüyüb içəri doğru əyilmişdi, dar gözlərində tənbəl bir baxış vardı. Pişik başdan-ayağa xoşxasiyyət və dostcasına görsənirdi.
– Hə, mən cırtdanın harada yaşamasını çox yaxşı bilirəm. O asta-asta, demək olar ki, səssiz cavab verdi. Amma bu o demək deyil ki, mən bunu sənə deməyə hazırlaşıram.
– Əziz məstan. Sən mənə onun yerini deməlisən. Mütləq deməlisən. Oğlan yalvarmağa başladı. Görmürsən, o mənə necə cadu edib?!
Pişik gözlərini geniş açdı, bu zaman yaşıl rəngli gözlərdə zalım baxış aşkar oxundu. O cavab verməzdən öncə öz yerində bir dövrə vurdu və mırıldadı.
–Niyə cavab verməliyəm ki, sənə? Bəlkə ona görə ki, tez-tez mənim quyruğumdan tutub məni incidirdin?
Onda oğlan əsəbdən dəliyə döndü və necə balaca, köməksiz olduğunu unutdu. Off. Məni əsəbləşdirmə, indi yenə durub sənin quyrğunu çəkərəm haa! Edə bilmərəm? Bilərəm əlbəttə ki! Belə deyib pişiyə doğru qaçdı.
Növbəti anda heyvan elə dəyişdi ki, oğlan onun hər zamankı heyvan olmasına inana bilmədi. Onun bədənindəki hər bir tük biz-biz dayanmışdı. O belini donqar edib, qabaq pəncələrini hücuma hazır vəziyyətə gətirdi. Caynaqları ilə yeri eşdi, quyruğu isə qıvrılıb dik vəziyyət aldı, qulaqları arxaya doğru gərildi, ağzı köpükləndi, gözləri isə geniş açılıb alov saçar kimi parıldadadı.
Oğlan istəmirdi ki, pişik onu qorxutsun, bu səbəbdən də o bir addım irəli atdı. Pişik isə bir sıçrayışla gəlib düz oğlanın qarşısında dayandı, oğlanı yerı yıxıb başının üstündə dayandı. Qabaq pəncələrini gətirib onun sinəsinə qoydu, ağzını isə geniş açıb onun boğazına dirədi.
Oğlan pişiyin iti caynaqlarının köynəyini deşib sinəsini incitməyini hiss edirdi, onun dişləri isə az qala bu dəqiqə boğazına batacaqdı. O əmin idi ki, bu artıq onun sonundur. Sonra isə o pişiyin caynaqlarını sinəsindən götürməyini, dişlərini isə boğazından uzaqlaşdırdığını hiss etdi.
–Bax, bu sənə dərs olsun. Gördün? Bu dəfə səni öz sahibəmin xətri üçün buraxıram. Bircə istədim biləsən ki, indi bizlərdən hansımız daha güclüyük. Sənə dərs vermək üçün.
Pişik bu sözləri dedi və getdi. O sakit idi və ilk dəfə idi özünəəmin görünürdü. Oğlan o qədər məyus və çaşqın olmuşdu ki, nə deyəcəyini belə bilmirdi. O yalnız gedib cırtdanı tapmaq üçün mal tövləsinə tərəf tələsdi.
İçəridə üç inək vardı. Amma oğlan içəri girəndə tövlədə elə mooultu səsi elə böyürmə səsi gəldi ki, sanki tövlədə həmin anda 30 inək vardı.
Mööö....Mööö …Mayros böyürməyə başladı. -Demək ki, dünyada ədalətli deyilən bir şey hələ də qalıb.
Mööö…Möööö. Üç inək birlikdə böyürməyə başladılar. O inəklərin nə demək istədiyini başa düşə bilmədi. Çünki onlar sanki bəhsə girmişdilər, hər biri digər ikisinin səsini batırmağa çalışırdı.
Oğlan istədi onlardan cırtdanın yerini soruşsun, amma o nə qədər etsə də, eşidilə bilmədi çünki inəklər hələ də var gücləri ilə bağırmağda idi. O bəzən onların üzərinə yad iti gətirib qısqırdırdı. İndi onlar həmin andakı kimi möhkəmdən böyürürdülər. Onlar böyürür, boyunlarını irəli uzadır və buynuzları ilə sanki məsafəni yoxlayırdılar.
– Bura, gəl görüm. Mayroz dedi. İndi sənə elə bir təpik vuracıq ki, sən onu ömrün boyu unutmayacaqsan.
– Bura gəl görüm. Qızılı Lili dedi. Gəl indi səni buynuzlarımın üzərində rəqs etdirəcəm.
– Gəl bura, sənə göstərəcəm mənim üzərimə taxta ayaqqabı atmaq necə olur. Yadında keçən yay mənə ayaqqabı atmışdın.
– Gəl bura mən sənə göstərəcəm adamın qulağına eşşəkarası yapışdırmaq necə olur. Qızılı Lili dedi.
Mayroz onların arasında həm ən yaşlısı həm də ən ağıllısı idi. O həm də ən dəlisov inək idi.– Bura gəl. O dedi. Gəl və mən səndən əvəzimi çıxım. Yadında sən neçə dəfə ananın məndən sağdığı inək vedrəsinə təpik vurub kənara atmışdın. Yadında anana necə əziyyət verirdin südü dağıdanda, yazıq arvad nə hallara düşürdü, necə gəlib ağlayırdı sənin etdikərinə görə!
Oğlan istəyirdi onlara qarşı belə nəzakətsiz və qaba rəftarına görə necə peşman olmasını söyləsin. O istəyirdi desin ki, bu gündən sonra heç zaman, bir də heç zaman pis əməl tutmayacaq. Bircə ona cırtdanın yerini söyləsinlər. Amma inəklər ona qulaq asmırdılar. Onlar elə dartınır, elə möhkəm böyürürdülər ki, oğlan onların bu dəqiqə buxovlarını sındaracaqlarından