Seçilmiş əsərləri. Исмаил

      Hər dəm ğəmində naləvü ahim yetər mana.

      Dünya yüzündə ol yüzi mahim yetər mana.

      İsbat qılmışam rüxi-zərdü əşki-sürximi,

      Dəviyi-eşqə böylə güvahim yetər mana.

      Aləm xəlayiqi mənə cümlə həsud ola,

      Ol asitanın iti pənahim yetər mana.

      Zahid, ögünmə, taleyi, sədəm deyib yügüş,

      Sən var işinə, bəxti-siyahim yetər mana.

      Kəsmə ümid rəhməti-həqdən, Xətayi, sən,

      Cümlə xətadə lütfi-ilahim yetər mana.

      Dilbəra, ol ay yüzün xurşidi-tabandır mana,

      Bağçan içindən axan su abi-heyvandır mana.

      Məscidə varmaq nə hacət, dedim, ey zahid, mana

      Ruy ilə zülfi anın küfr ilə imandır mana.

      Müddəilər tənəsindən sanmanız kim, mən dönəm,

      Ol mənim canım içində cani canandır mana.

      Mən səninlə söyləşəndə gər zimistan, gər bahar,

      Hər nə çağ görsəm səni, aləm gülüstandır mana.

      Ey Xətayi, çün sənə həqdən nəzərdir hər zaman,

      Eşqin ilə bu həyatım baği-rizvandır mana.

      Xaki-payin, dilbəra, bir taci-dövlətdir mana,

      Bəs yüzün görmək sənin bəxtü səadətdir mana.

      Çün ğəmi-eşqində ölməkdir həyati-cavidan,

      Həq bilür ölmək degil ol, eyni-rahətdir mana.

      Munca kim, dərdündə zəhmət çəkmişəm, ey bivəfa,

      Çünki səndəndir bu zəhmət, cümlə rahətdir mana.

      Gərçi məndən dər hicab olursan, ey arami-can,

      Yüzünü görsətdigin eyni-inayətdir mana.

      Düşdə gərdü dün Xətayi, yar olubdur həmdəmi,

      Ya düşümdür, ya xəyalım, bu nə halətdir mana?

      Ah kim, sən getdin, ey ay üzlü, can qaldı mana,

      Can səninlə getdi, ismi-natəvan qaldı mana.

      Taki sən getdin yanımdan, ey dilaramım mənim,

      Haləti-vəslin könüldə pasiban qaldı mana.

      Gərçi gülzari-cəmalın getdi qarşımdan mənim,

      Dildə mehri-qamətin sərvi-rəvan qaldı mana.

      Gər nihan oldu gözümdən ol pəri peykər sənəm,

      Gögdə mah onun yüzündən bir nişan qaldı mana.

      Taki səndən ayrı düşdi bu Xətayi xəstə dil,

      Buyi-muyin müşk ilə ənbərfişan qaldı mana.

      Həqq əzəl meyxanəsindən verdi bu cami mana,

      Kainat əhli təəccüb qıldılar qamu mana.

      Bilməz idim xətti-rüxsarın sifatın söyləmək,

      Fitnə çeşmin qəmzəsi öyrətdi ilhamı mana.

      Səbrü aramım gedibdir, görməzəm eynimdə xab,

      Firqətin bir eyləmişdir sübh ilə şami mana.

      Çox cəfa hasil olur səndən mana, ey bivəfa,

      Aqibət eylər xəyalın rəsmi-bədnami mana.

      Köynəyindən çıx dedim şol sərvi-gül xəndanıma,

      Zərrəcə qayınmadı, göstərdi əndami mana.

      Ey Xətayi, zülfinin zəncirinə qeyd etmə dil,

      Danədir xali anın, həm zülfidir dami mana.

      Xaki-payin sürmədir eynimə, ənan et mana,

      Gər qəbul olmaz muradim səndən, elam et mana.

      Dərdimin dərmani rüxsarini görməkdir sənin,

      Təşnəyəm, billah, dodağın şərbətin cam et mana.

      Çün könül xalin ucundan düşdü zülfin qeydinə,

      Bigünah öldürməgil hər ləhzə, aram et mana.

      İstəmən zahirdə faş olmaq, anınçün gözlərəm,

      Mehri-eşqin razini, ey yar, ilham et mana.

      Bu Xətayidən götürgil möhnəti-hicranini

      Ey pəri ru, tanrı içün ancaq ilzam et mana.

      Nitqi-ənfasi-Məsihin dəmbədəm candır mana,

      Çünki mən Xızram, dodağın abi-heyvandır mana.

      Bilməzəm aləmdə, yarəb, gərdişi-əyyami-ğəm.

      Lütfü ehsanınmıdır, ya cövri-hicrandır mana?

      Vermişəm imanimi zənciri-zülfin küfrinə,

      Bəndi-zülfin küfrini gördüm, nə imandır mana.

      Dün rəqibi-kafiri-gümrahilə eybində kim,

      Hər hekayətlər ki, qıldın cümlə pünhandır mana.

      Bu Xətayi birlə solmuş bir dəxi, ey şahi-hüsn,

      Ta dəhanın xatəmi-möhri-Süleymandır mana.

      Ya ilahi, istərəm səndən bu ənami mana,

      Edəsən həmdəm kim ol sərvi-güləndami mana.

      Şol büti-namehriban hərgiz məni yad etmədi,

      Bir məhəbbət qılmadı axır sərəncami mana.

      Cövri-hicran çəkdigimdən qalmayıbdır taqətim,

      Ya nəsib etsən noleydi səbrü arami mana.

      Könlüm aldın bitəkəllüf, canımı almaqdadur,

      Güldürür eşqində daim xas ilən ami mana.

      Keçdi ömrün, ey Xətayi, uş bu zaye dünyada,

      Şol vəfasız