Seçilmiş əsərləri. Исмаил

      Sərxoşi-cami-ələstəm ta əbəd hüşyar məst.

      Məsti-layəqəl gəzərmən şəhr içində ar məst.

      Sordular məndən ki, neyçün bidil oldun, mən dedim:

      – Ol səbəbdən bidil oldum, dilbərü dildar məst.

      Həqqinə aşiq olanlar şirin cana qalmasın,

      Didara müştaq olanlar qibləsi didar məst.

      Hər qəmişdən şəkkər olmaz, hər tikəndən tazə gül,

      Hər keyikin göbəyindən nafeyi-tatar məst.

      Adəmi oldur ki, anda hüsnü xülqü lütf ola,

      Adəmi demə anı kim, cübbəvü dəstar məst.

      Daima istər Xətayi şah cəmalın görməgə,

      Şol gədayi-alihümmət talibi-didar məst.

      Bu, qəmzə degil, bəladır, ey dust,

      Bu, xəndə degil, cəfadır, ey dust.

      Şəkkər ləbin ağzuma söyərsə,

      Sögmək degil ol, duadır, ey dust.

      Yer yüzi həvayi-qəddün ilə

      Cənnət kimi xoş həvadır, ey dust.

      Dil mürşidinə xəyali-zülfin

      Həm xirqəvü həm əsadır, ey dust.

      Aşiq olalı sana Xətayi

      Balaına mübtəladır, ey dust.

      Dilbəra, dərdimə dərman səndən özgə kimsə yox,

      Həm dəxi könlümdə iman səndən özgə kimsə yox.

      Hicr evində mən kiminlə həmdəm olum, ey sənəm,

      Könlümün şəhrində mehman səndən özgə kimcə yox.

      Xızr tək zülmətdə qaldım, bir mədəd qıl tanrıçün,

      Təşnə içün abi-heyvan səndən özgə kimsə yox.

      Hər nə kim, hökm eyləsən, eylə mənə, ey eşqi-yar,

      Könlümün təxtində sultan səndən özgə kimsə yox.

      Bu Xətayi xəstənin vergil murdaın, ya ilah,

      Kim, mənə lütf ilə ehsan səndən özgə kimsə yox.

      Ol pəri kim, bu cəhanda hüsninin həmtası yox,

      Sərvi-rənanın xuraman qəddi tək balası yox.

      Gecə-gündüz mən anın hicrində yanmaqdır işim,

      Neyləyim kim, ol məhin məndən yana pərvası yox.

      Ögmə, ey zahid, mana rizvanü gənnət bağini

      Kim, anın yarın yüzü tək bir güli-həmrası yox.

      Qılma, ey naseh, mənə zülfin sevərsən deyə tən,

      Xansı aşiqdir kim, andan başda bir sevdası yox.

      Gərçi çoxdur dünyada üşşaqi ol mahin, vəli

      Bu Xətayi xəstə tək bir aşiqi-şeydası yox.

      Bu könlüm şad olur qəmdən rüxi çün laləgun görgəc,

      Misalı-mərdi-müflis nagəhan bir yaxşı gün görgəc.

      Əgər ah eyləsəm, topraq olur dər ləhzə ahimdən,

      Düşər hər parəsi bir yerdə kuhi-Bisütun görgəc.

      Anunçün əyləməz ahi bu canım rəhgüzarində,

      Həramilər çaparlar karivani çün tütün görgəc.

      Məhü səyyarələr şərməndədir yüzünə baxmaqdan,

      Fələk övcində xurşidi həyadən sərnigun görgəc.

      Xətayi, rəsm beylə eyləyibdür ehtiraz ilə,

      Hezaran naz edər xublar ki, aşiqni zəbun görgəc.

      Həq kəlamı sevmişəm, sireyi-Yasindən mədəd

      Kim, mana incili-fürqanın duasindən mədəd.

      Ey behəqqi möcizati verdin ol Musayə sən

      Kim, mana Musayi-İmranın əsasindən mədəd.

      Ey yaradan aləmi ol şahi-xuban eşqinə,

      Ol rəsuli-axiratın möcizasindən mədəd.

      Kim ki, kamin almadı, dünyadə oldur binəva,

      Binəvanıın vergilən, yarəb, nəvasindən mədəd.

      Bu Xətayi der: – Əzəldən mən imamin quluyam,

      Ey imami-həqq Əliyül-Murtəzasindən mədəd.

      Munca cövr etdin mana, namehribanlıqdan nə sud?

      Öldürəndən sonra, ey can, mehribanlıqdan nə sud?

      Qəhrin ilən təlx keçdi çünki ömrüm dünyədə,

      Yaşım yüzdən istəyübən şadimanlıqdan nə sud?

      Bilməzəm neyçündürür düşmənligin bu növ ilən?

      Lütfini görsətməyib, həm bu yamanlıqdan nə sud?

      Çünki rəhmin yoxdurur mən piri-eşqin halinə,

      Bu cəhan bağində, ey sərvim, cavanlıqdan nə sud?

      Ey Xətayi, dilbərin çünkim cəfa eylər sana,

      Bivəfa aləmdə böylə zindəganlıqdan nə sud?!