Elektr va gaz payvandlash. Monografiya. Qodir Abdullayevich Botirov
alangasida payvandlovchining asosiy ish quroli hisoblanadi. Payvandlash gorelkasi yonuvchi gazlarni kislorod bilan aralashtirish uchun xizmat qiluvchi va payvandlash alangasini hosil qiluvchi asbob deb ataladi. Har bir gorelka payvandlash alangasining quvvati, tarkibi va shaklini sozlovchi moslamaga ega.
Payvandlash gorelkalari quyidagicha:
yonuvchi gaz va kislorodni aralashtiruvchi kameraga uzatish usuliga qarab – injektorli va injektorsiz;
qo‘llaniladigan yonuvchi gaz turiga qarab- atsetilen, suyuq yonilg‘i va vodorodni ishlatadigan, vazifasiga qarab – universal (payvandlash, kesish, kavsharlash, eritib qoplash) va maxsuslashtirilgan (bitta operatsiya (ishni) ni bajarish uchun);
alanga soniga qarab-bir alangali va ko‘p alangali;
alanga quvvatiga qarab-mikro quvvatli gorelka (atsetilen sarfi 5—60 l/soat), kam quvvatli (25—700 l/soat) o‘rta quvvatli (500¸2500 l/soat), katta quvvatli (2500—7000 l/soat); tadbiq qilinishga qarab-dastaki (qo‘lda) va mashinali.
Injektorli gorelkalar. Bunda yonuvchi gazni aralashtirish kamerasiga uzatilishi soplo teshigidan katta tezlikda kislorod oqimi so‘rilishi hisobiga bajariladi. Katta bosimdagi kislorod oqimi yordamida kam bosimdagi gaz oqimini so‘rilishiga injeksiya deyiladi.
Injektorsiz gorelkalar. Yonuvchi gaz va kislorod taxminan bir xil 0,05—0,1 MPa bosimda uzatiladi. Ularda injektori yo‘q, uning o‘rnida gorelka uchligining trubkasiga buraladigan oddiy aralashtirish saplosi qo‘yilgan.
Injektorsiz gorelka sxemasi 4-rasmda ko‘rsatilgan. Kislorod rezina shlang bo‘ylab nippel (4) orqali sozlovchi ventil (3) va maxsus taqsimlovchi kanaldan gorelkaning aralashtirish kamerasiga o‘tadi. Atsetilen shunga o‘xshash nippel (5) va ventil (6) orqali aralashtirish kamerasiga o‘tadi. Aralashtirish kamerasidan yonuvchi aralashma uchlik (2) trubkasi orqali o‘tib mundshtuk (1) dan chiqadi va yonib payvandlash alangasini hosil qiladi. Normal payvandlash alangasini hosil qilish uchun yonuvchi aralashma gorelkaning mundshtugi kanalidan ma’lum tezlikda chiqishi kerak. Bu tezlik yonish tezligiga teng bo‘lishi kerak. Agar chiqish tezligi yonish tezligidan ortiq bo‘lsa, alanga mundshtukdan uziladi va o‘chadi. Chiqish tezligi yonish tezligidan kam bo‘lganda, alanga uchlik ichida yonadi. Demak injektorsiz gorelkalar kam universal, chunki faqat o‘rta bosimli yonuvchi gazlarda ishlaydi. Injektorsiz gorelkada normal ishlash uchun payvandlash posti kislorod va atsetilen ish bosimini avtomatik tengligini ta’minlovchi teng bosim regulatori bilan ta’minlanadi.
KERAKLI O‘QUV JIHOZ, ASBOB USKUNA VA ASHYOLAR
a) gaz alangasida payvandlash posti;
b) atsetilen generatori;
c) kislorod balloni reduktor bilan birga;
d) gaz gorelkasi katta bosimli shlanglar bilan;
e) 3,5 kg dan karbid kalsiy – har bir atsetilen generatoriga;
f) suv idishi;
g) plakatlar (multimedia vositalari);
h) asbob va moslamalar (metal cho‘tka, bolg‘a, zubilo);
i) gaz alangasida payvandlovchining jamokorlari;
j) elektr yondirgich (gugurt).
O«QUVCHILARNING BILIMLARINI TEKSHIRISH UCHUN NAMUNAVIY TEST SAVOLLARI
1. Kislorod balloni qanday rangga bo‘yaladi?
a) qizil; b) kul rang;
c) oq; d) havo rang.
2. Nechta tipda gorelkalar mavjud?
a) N1, N2, N3 va N4; b) kichik, o‘rta va katta quvvatli;
c) kichkina, o‘rta va katta; d) injektorli, injektorsiz.
3. Kislorodni ishlaydigan bosimi qanday bo‘lishikerak?
a) 0,12 MPa; b) 1,5 MPa;
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.