Сайланма әсәрләр. 4 т. / Избранные произведения. Том 4. Нурислам Хасанов
ташны да тишә…» – диләр ич.
Сәрия (көлеп). Син тамчымы? Син тузан бөртеге генә, өрсәң очып китә торган…
Нәфис. Кимсетмә әле.
Сәрия. Кимсетмим, дөресен әйтәм. Хыялый булма, дим. Нәрсә исбатларга телисең? Син берүзең, шуның өстенә акчасыз. Хәерче. Хәерче кеше кемгә кирәк? Аңардан йөз чөерәләр… Акчалы чиновник төрмәгә дә утырмаска мөмкин. Акчага сатылмаганнар сирәк ул.
Нәфис. Бар ул. Мәсәлән, академик Сахаров… Сталин бер кителен киеп яшәде, шуңа риза булды…
Сәрия. Сахаров – илләр арасында танылган галим. Аны да ничек интектермәделәр.
Нәфис. Анысы дөрес. Беләм.
Сәрия. Белгәч?! Алар синең белән сөйләшмиләр дә. Чөнки синнән берни алырлык түгел. Гонорарың да сукыр бер тиен… Ә кайбер ишеләр гөнаһка батса да «чиста» кала. Әнә төзелештә, кран авып, ике кеше үлде, берсе түбәдән егылып төште. Йә, кемне гаепләделәр? Кран төзек булмаган диделәр дә шуның белән бетте. Янәсе, гаепләргә «дәлилләр» юк. Чөнки төзелеш, хуҗасы түрәгә эшли… Син кем? Бер бөҗәк кенә, сине сытып, изеп китү алар өчен берни дә тормый…
Нәфис. Изәргә җыеналар да инде, урлашуларын фаш иткәч…
Сәрия. Алар сиңа кирәкми, урласыннар… Күрмәвең хәерлерәк… Урлыйлар, урлаячаклар. Аларныкы күренми, ә синең бер тиенең дә күренә.
Нәфис. Нишләргә соң? Әллә мин дә шул каракларга яраклашыйммы?
Сәрия. Яшәргә кирәк булгач, кем генә бу тормышка яраклашмасын.
Нәфис. Моны һәркем дә булдыра алмый.
Сәрия. Үзләренә кирәк булгач, кешеләр кырык төрлегә үзгәрә. Дөньясы шундый…
Нәфис. Миңа эштән җиңелеп китү – гарьлек. Аннары принцип дигән нәрсә дә бар.
Сәрия. Принцип?! Син принципларыңны читкә куеп тор, алар сине теге дөньяга алып китмәсен… Машинага бәрдертеп китүләре дә бар. Гомер буена авыру булып кеше өстендә калсаң, нишләрсең? Хәзер көчленеке замана!
Нәфис. Беләм…
Сәрия. Белгәч. Аларның акчалары да эшләп тапкан түгел. Күрмисеңме, криминал һәр тишеккә үтеп керде. Түрә синең белән пычранып та тормый, ул иярченнәренә генә куша… Бар иде Нәфис, юк булды, диярләр. Юкның проблемасы да юк. Ә бар хәсрәт безгә кала. Син безне дә уйла. Йөрмә үзеңне сабакка утыртканнарын көтеп, кайт…
Нәфис. Миңа үчләнергә бер низаг та килеп чыкты әле.
Сәрия. Нинди?
Шулвакыт кызлары Көләч кайтып керә.
Көләч (ачык елмаеп). Исәнме, әти!
Нәфис. Әйбәт, кызым. Йә, студентның хәлләре ничек соң?
Көләч. Минем дә әйбәт. Миңа нәрсә алып кайттың?
Нәфис. Син яраткан алмаларны. (Көләч бер алманы өстәл өстеннән алып каба.)
Көләч. Рәхмәт!.. Байтирәктә ни хәлләр анда? Сине кыерсытмыйлармы?
Нәфис. Әлегә түзәрлек…
Көләч. Ә аннары?.. (Нәфис кыенсынып дәшми.) Нигә әйтеп бетермисең?
Сәрия. Әтиеңне Байтирәктән куарга җыеналар.
Көләч. Шулаймыни?..
Сәрия. Әйе. (Нәфискә.) Анда нинди низаг килеп чыкты соң?
Нәфис (көттереп). Безнең министрлыктан районга, типография төзергә дип, күп кенә акчалар күчерелгән. Редакция счётына түгел, райфинга. Редакциягә дигән