Rivoyat va ertaklar. USMON QO‘CHQOR
narsa topilgay,
Faqat Vatan topilmas.
Dushman bossa dalangni,
Bog‘ingni etsa g‘orat,
Qul aylasa o‘zingni,
Yo‘q bundan zo‘r haqorat.
Mute bo‘lsa Vataning,
G‘anim yurtda bo‘lsa bosh,
Boshingga ming musht urib,
Bergaydir bir yutum osh.
Kuning itdan ham battar,
Tuning o‘limdan og‘ir.
Eshitganing – haqorat,
Mehnatdan yelkang yag‘ir.
Ko‘kka ozod boqolmay,
Boshing egib yurarsan.
Hatto nafas olmoqni
Yovlaringdan so‘rarsan.
Qaysi elga qochmagin,
Qadring bo‘lmas dunyoda.
Yurtsiz qolganning holi
Tuban bo‘lur gadodan.
Toki Vatan bor ekan,
Umring go‘zal bog‘ bo‘lar.
Olg‘a bossang, u – manzil,
Ortda suyanch tog‘ bo‘lar.
O‘zga yurtning bolidan
Yurtingning zahri ulug‘.
Ming dushmanning mehridan
Bir do‘stning qahri ulug‘.
Toki Vatan bor ekan,
Unarsan, ulg‘ayarsan.
Yurtning eng suluv qizin
Bir kun sevib qolarsan.
Sevgiga ham erk kerak,
Kerak ozod bir makon.
Yurting ozod bo‘lmasa,
Baxt topmassan hech qachon.
Bandga tushgan Vatanning
Onalari cho‘ridir.
Yurt nomusi toptalsa,
Qizlarining sho‘ridir.
Daryodagi balig‘ing,
Osmondagi lochining –
Bariga g‘anim ega,
Zulmat bo‘lur ochuning.
Chaman ichra bir gulni
Xush ko‘rishdan qo‘rqasan,
Hatto kechalar uxlab
Tush ko‘rishdan qo‘rqasan.
Ko‘zlaringni ko‘r qilar
Jon vahmining to‘zoni.
Qoningda sovib borar
Bobolarning isyoni.
O‘tmish chiqar esingdan,
O‘chib boradi yoding.
Sendan-da ojiz, qo‘rqoq
Tug‘ilgaydir avloding.
Hamma bir-biriga yot,
Bir-biridan cho‘chiydi.
Ta’ma, yolg‘on, xiyonat,
Razolatlar urchiydi.
Sherdek-sherdek yigitlar
Yov poyida yotadi.
Otasini o‘ldirib,
Onasini sotadi…
Yurt bor ekan, yurasan
O‘lan aytib, dod solib.
Ko‘pkariga kirasan
Tulpor minib, ot solib.
Adirlarda ayqirib,
Tog‘lar oshib damodam,
Qushday uchib yurarsan,
O‘zib o‘zg‘ir shamoldan…
Men-ku ketib boryapman,
Shirin bolam, bol o‘g‘lim.
Kel, ko‘zingdan bir o‘pay,
Endi yaxshi qol, o‘g‘lim.
Enang endi – ham enang,
Ham mehribon otangdir.
Endi otang – shu eling,
Shu suyukli Vatandir.
Yetimman deb o‘ksima,
Senga shul o‘gitimdir:
Otasi yo‘q yetimmas,
Vatani yo‘q yetimdir”.
Bola ko‘ngil, nelarni
His etding sen shu damda?
Angladingmi otadek
Kuch borligin olamda?
Ulg‘aydingmi bir onda,
Yo irod berdi Tangri?
Yo‘qsa nega teng-to‘shdek
Quchoqlading otangni.
Yo‘qsa yig‘lab-siqtamay,
Nega chekmay oh-fig‘on,
Shivirlading mardona:
“Men roziman, otajon…”
SHIROQNING XOTINI
GULDURSUN BILAN
VIDOLASHUVI
“Men ruh bo‘lsam, duolaring
Ruhga shodlik to‘ldirsin.
Sahrodagi noyob guldek
Sevdim seni, Guldursun.
Tunlarda tun kabi uzun
Sochlaringga ko‘mildim,
Lablaringda o‘tdek yondim,
Ko‘zlaringda cho‘mildim.
Kipriklaring ko‘ksim aro
O‘q bo‘lmoqqa chog‘landi.
Qora qoshing ko‘zlarimga
O‘rtuk bo‘lib bog‘landi.
Ikki qo‘ling sirtmoq kabi
Chirmashganda bo‘ynimga,
Shirin ajal kirgan kabi
Tuyulardi qo‘ynimga.
Tonggacha shu ajal meni
Yig‘latsin-u kuldirsin.
Hayotim ham, o‘limim ham
O‘zing eding, Guldursun.
Adirlarda yalang oyoq
Chopganlaring esimda.
Kaftim ochib ming bitta fol
Topganlaring esimda.
Botayotgan kunga boqib,
Tiz quchib oqshom payti
Aytgan hazin qo‘shiqlaring
Hamon jonni o‘rtaydi.
Seni doim qizg‘ongan bir
Yo‘lbars edim, sher edim.
Ot choptirsang adirlarda,
Farishtami, der edim.
Sening shivir-shivirlaring
Jonda to‘lqin otardi,
Qulog‘imdan poyimgacha
Qondek oqib yotardi.
Bulutga bosh qo‘ygan kabi
Boshim qo‘ysam tizingga,
Jannat kabi edi dunyo,
Jonim, mening ko‘zimga.
Kundek o‘g‘il tug‘ilganda
Mehring